Zelf 58 lentes jong en dan bijna 56 jaar in het vak zitten, nagenoeg zonder onderbreking... Er zijn maar weinig artiesten te vinden die haar dit kunnen na zeggen, maar het is geheel van toepassing op Betty Wright. Wat ook helemaal waar is, is dat ze sinds veertig jaar een icoon is in de zwarte muziek. Iets dat zich niet uitbetaalt in een lange stoet consistente hits, maar wel uit de waardering die ze krijgt van alle generaties muzikanten en producers. Ze heeft er hard voor gewerkt! Reeds in 1956 is haar stem te horen op een plaat van The Echoes Of Joy, de gospelgroep van haar familie. Een peuter als aanvulling op een gospelgroep is vaker gedaan, dan moet ik onmiddellijk denken aan The Five Stairsteps & Cubie. Of de jonge Betty net zó tegen de pijngrens zat, kan ik niet over oordelen. Feit is wel dat ook Betty haar loopbaan begint met het lofprijzen van de Here. Hoeveel berichten zouden we nu totaal hebben geschreven die op een dergelijke manier beginnen? Ik ben niet meer zo heel erg geconcentreerd op jubileums, maar we zijn pas de 850 over gegaan. Het grote feest is, eis en wederdienende, vlak voor de kerst: Niet alleen vieren we dan dat Betty Wright 59 jaar is geworden, maar hoop ik ook het duizendste bericht te publiceren!
Terug naar Bessy Regina Norris. Ze blijft tot de midden jaren zestig onder de hoede van The Echoes Of Joy, gebruikt intussen al de achternaam van haar moeder en ambieert als dertienjarige een carriére in de rhythm & blues. Ze komt in contact met de eigenaar van het locale Alston-label, gedistribueerd door Henry Stone's bedrijfje TK en mag haar eerste plaatjes opnemen, die enkel hits zijn bij radiostations in Miami. In 1967 ontdekt ze, zelf pas 13 jaar oud, George en Gwen McCrae en helpt hen aan een plekje bij Alston. Ze is bijna vijftien jaar oud als ze haar eerste nationale hit heeft met 'Girls Can't Do What Guys Do'. Wat we niet mogen vergeten is dat Betty, ondanks haar professionele muziek-carriére, nog steeds in de schoolbanken zit. Als zestienjarige zingt ze 'Pure Love', op zichzelf al een hele sensuele plaat voor zo'n jong meisje. Het zal rond dezelfde tijd zijn geweest dat ze ook seksueel op onderzoek is gegaan, wat zal resulteren in haar 'signature'-hit. De eerste echte grote doorbraak volgt in 1971 met het nummer 'Clean Up Woman', sinds gisteren in de Blauwe Bak. Daags na haar achttiende verjaardag mag ze een gouden plaat in ontvangst nemen.
Drie jaar later bevindt Miami zich opeens volop in de schijnwerpers van de muziek. Het TK-productieteam heeft in Richard Finch en Harry Wayne Casey (beter bekend als KC) een perfect creatief team gevonden dat aan de lopende band hits voortbrengt. Aanvankelijk met George McCrae, Hues Corporation en Betty Wright, maar later ook met hun eigen groep: KC & The Sunshine Band. Het is dan begin 1975. De disco moet als product nog worden uitgevonden, hoewel her en der wel duidelijke schetsen worden gemaakt. De Miami Soul is daar zeker ook een voorbode van. Al bij de eerste tonen van een plaat kun je horen dat deze onder de brandende zon van Florida is voortgebracht. Betty scoort ook voor het eerste wereldwijd, vooral met 'Shoorah Shoorah'. Ze heeft intussen op haar laatste elpee (en in Nederland ook de b-kant van 'Shoorah Shoorah') een nummer verstopt over haar 'eerste keer': 'Tonight Is The Night'. Toch zal in 1978 een herbewerking van het nummer verschijnen, met een legendarisch geworden gesproken intro en stukjes uit haar hit 'Pure Love'. Dit nummer zal sindsdien een eigen leven gaan leiden. Ondanks dat het taboe op seks in popliedjes sterk is afgenomen, zijn er weinig platen die zó sensueel zijn zonder ordinair te worden!
Ondanks dit succes zakt Wright's carriére even weg na 1978. Als in 1981 het TK-label ook nauwelijks het hoofd boven water kan houden, tekent ze bij Epic en verschijnt in 1982 haar titelloze elpee. Ze richt in 1988 haar eigen platenlabel op. Met name op Wikipedia zijn ze dol op 'de eerste zus en de eerste zo' en in dat kader kunnen we melden dat Betty Wright de eerste zwarte dame met een gouden plaat op haar eigen platenlabel is. Dat u het maar weet! Wat derhalve veel interessanter is, is om te weten dat Betty Wright tot op de dag van nu actief is in de muziek. Haar meest recente televisie-optreden was in de 'Hootenanny'-show van Jools Holland op oudjaarsavond.
Betty heeft een stembereik van zes octaven en is 'uniek' (woorden van Wikipedia...) doordat ze in het 'whistle register' kan zingen. Nóg hoger dan een sopraan, het punt waarop geen wijnglas heel blijft. Ze gebruikt het ondermeer in 'The Babysitter' uit 1973. Ik heb toch even Youtube erbij moeten betrekken om het met eigen oren vast te stellen. Als het werkelijk dat hele hoge is, daar ken ik, geloof ik, nog wel twintig voorbeelden van! Gewoon een heel hoog kreetje...
Ik leer 'Clean Up Woman' al jaren geleden kennen middels het Theater Van Het Sentiment, maar kan bij de afkondiging niet de naam verstaan. De muzieksamensteller in kwestie helpt me verder. Dan ontdek ik dat ik hem op elpee heb, maar de eerste de beste keer draaien bij een optreden is een fiasco. De elpee, '20 Super Soul Greats', een Duitse Atlantic-verzamelaar met Alfie Kahn gebroederlijk naast Otis Redding en Wilson Pickett, is zwaar gehavend en 'Clean Up Woman' blijft menigmaal steken. Buydiscorecords.com heeft de single echter geregeld te koop voor weinig en twee weken geleden hak ik de knoop door. Niet heel erg typische northern soul, net als bij The Goodees, maar hee... ik heb gisteren immers ook een onvervalste northern soul-klassieker ontvangen, dus ik mag niet klagen!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten