Eindelijk is die er: De beloofde Soul-x-rated staat onder 'opmerkingen' bij het bericht van Cecil Washington. Nadat ik gisteravond een podcast had opgenomen en deze, alvorens te publiceren, nog even doorluisterde, besloot ik dat die niet 'kon'. Een beetje breed qua muziekkeuze mag, maar je kan het ook overdrijven. Omdat ik niemand met zes minuten postrock wilde opzadelen, heb ik een nieuwe Soul-x-rated gemaakt. Waarvan akte. In Raddraaien ben ik halverwege de huidige opstelling van de bakken, hoewel die inmiddels alweer aan veranderingen onderhevig is geweest. We maken desondanks deze serie af. De kappers in de Gouden Gids bepalen dat de 35e single uit bak 21 de Raddraaier van vandaag moet worden, maar dat is 'Driver's Seat' van Sniff'N'The Tears en daar heb ik al eens aandacht aan besteed. Dus ben ik eigenwijs voor de 70e in dezelfde bak gegaan: 'Ús Hûn Is Dea... Kroandea' van Strawelte (1990). Nee, er is niks mis met mijn toetsenbord, ik presenteer vandaag een stukje Friestalige punkhistorie!
Eigenlijk is Strawelte van 'voor mijn tijd'. Als ik in 1992 als poprecensent aan het werk ga bij het Sneeker Nieuwsblad behoort Strawelte al tot het verleden, een verleden waarover nog vaak wordt gesproken. Voormalig Strawelte-zanger Foppe Land zie ik later in hetzelfde jaar als frontman van de, eveneens, Friestalige skaband Klinkhamer. Toch zal ik nog getuige zijn van een exclusief reünie-optreden van de groep, ook al valt dat in het niets bij de uitgebreide tournee die ze in 2008-09 hebben gemaakt.
Friesland is nooit echt de bakermat van popmuziek geweest. Er zijn slechts een paar uitschieters geweest. Endeavours Four uit Hindeloopen doet het goed bij internationale Nederbeat-verzamelaars, leden van Unbeatable uit Leeuwarden claimen dat The Tremeloes 'Even The Bad Times Are Good' van hun 'gejat' hebben, Pugh's Place staat in 1970 in de Tipparade met 'Nothing Is Real Here' en Road volgt dat voorbeeld in 1976 met 'To Know That I Love You'. In 1979 breekt Maywood door, maar daarmee is alles dan ook wel gezegd. De alternatieve Friese popmuziek komt pas halverwege de jaren tachtig op gang, 'De Friese Bries' wordt deze beweging genoemd. Eigenzinnige gitaarrock komt van onder andere The Visitor en Deinum, terwijl Brimstone (Butterfly) aangename reggae voortbrengt. Punk, en met name Friestalige punk, wil lange tijd niet en krijgt in Strawelte in 1987 een gezicht. Hoewel? Fries? Daar zijn de meningen over verdeeld. De mannen van Strawelte zijn 'Wâldpyken', afkomstig uit de Friese Wouden en derhalve hun eigen 'knauw' binnen het Fries. 'Wot Frysk? Wâldfrysk!' prijkt er dan ook op hun platenhoezen.
'Wy binne de mannen út de Wâlden, dwers foar de kop en spikerhurd', zingt Doede Veeman in zijn eerbetoon-met-een-knipoog aan de Wâldpyken, die het zelf weer als lijflied hebben gaadopteerd. ('Wij zijn de mannen uit de Wouden, eigenwijs en staalhard'). Dat het Wâldfrysk een prima match is met punkmuziek doet blijken uit het grote succes van Strawelte. Nee, geen spectaculaire plaatverkopen noch 'airplay' op Omrop Fryslân, maar wel een band met een cultnaam die in de gehele provincie voor uitverkochte zalen speelt. Voor het podium wil het er nog wel eens hard aan toe gaan!
In 1995 besluit Foppe Land het wat rustiger aan te willen doen met de muziek. Er vinden twee exclusieve optredens plaats, waarvan eentje in Jirnsum. Ik ben erbij. Eerst een concert van Klinkhamer met Land als zanger, vervolgens een setje van Strawelte en aansluitend Klinkhamer met de nieuwe zanger. Ik koop er nog het allerlaatste nieuwe exemplaar van hun legendarische elpee 'Teiwaar Yn Tytsjerksteradiel' (1988). Het t-shirt moest ik ook nog ergens hebben. De single 'Ús Hûn Is Dea... Kroandea' verschijnt bij hun eerste afscheid in 1990 en koop ik in 2003 bij een handelaar in Steenwijk.
In navolging van Doe Maar, Dolly Dots en iedereen die zichzelf belangrijk genoeg acht om twintig jaar later nog een tournee te doen, komt Strawelte in 2008 bijeen. Gedurende twee jaar wordt opnieuw bijna iedere plaats in Friesland aangedaan en staan ze zelfs op het Wâldrock-festival.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten