Dat 2016 een zwaar jaar is voor de popmuziek in het algemeen, is inmiddels een cliché geworden. De jaren ervoor is de muziek ook regelmatig harde klappen toegebracht en ook dan zijn er muzikanten die nauwelijks aandacht krijgen bij hun overlijden. Dit jaar is het vooral te wijten aan grootheden als Bowie en Prince dat bijvoorbeeld Colin Vearncombe nauwelijks wordt opgemerkt. Zo heb ik pas afgelopen zaterdag vernomen van het overlijden van Dave Swarbrick. Hij is ruim een maand geleden, op 3 juni, op 75-jarige leeftijd van ons heen gegaan. Waar Vanity in 1994 op het sterfbed ligt en uiteindelijk nog 22 jaar zal leven, daar verschijnt in april 1999 het eerste overlijdensbericht van Dave Swarbrick in 'The Daily Telegraph'. Foutje bedankt, want Swarbrick zal het nog zeventien jaar uithouden op deze planeet. Niet de meest tot de verbeelding sprekende muzikant, maar toch een invloedrijk man waarvoor ik een maand later alsnog de touringcar wil starten. Een eerbetoon aan een opmerkelijk man: De folk(rock)-violist Dave Swarbrick.
In het najaar van 2008 verneem ik voor het eerst van het jaarlijkse Cropredy-festival. Het levert zelfs het laatste bericht op van 'SoulteXt', mijn verloren gegane weblog. Ik weet het dan helemaal zeker: In de zomer van 2009 ga ik mijn eerste Cropredy-festival bijwonen! Als ik in april 2009 een punt zet achter de alcohol lijkt het me opeens minder prettig om naar een Engels festival te gaan dat bekend staat om zijn 'fine ales'. Cropredy is, behalve een plaats in Oxfordshire, een driedaags festival dat jaarlijks wordt georganiseerd door de Engelse folkrockband Fairport Convention. Op vrijdagavond speelt een keur aan artiesten. Persoonlijke favorieten van de Fairport-leden (The Gathering en Howard Jones zijn zomaar enkele namen die er hebben gespeeld), projecten van ex-leden van de Fairport en het neusje van de zalm van de jonge folkbeweging in Engeland. Zaterdagavond is een optreden van Fairport zélf met gastmuzikanten. Zondagmorgen is een kerkdienst waar de gasten zelf hun instrumenten kunnen meenemen en 's middags speelt Fairport Convention een spelletje cricket met een andere groep 'prominenten'. Ik verneem zaterdag via de Cropredy-pagina op Facebook van het overlijden van Swarbrick, maar veel woorden worden niet vuil gemaakt aan het fenomeen. Hoewel Swarbrick vaak heeft gespeeld op Cropredy doet hij in 1985 iets dat hem ernstig kwalijk wordt genomen.
Op 5 april 1941 staat zijn wieg in New Malden, een gebied dat tegenwoordig helemaal is opgeslokt door Londen. Als kind verhuist de familie naar Linton in North Yorkshire waar David Cyril Eric de viool leert bespelen. In de late jaren veertig zetelt de familie zich in Birmingham waar Swarbrick als tiener betrokken raakt bij de skiffle-bands. Doordat zijn band een talentenjacht wint, komt hij terecht bij Beryl en Roger Marriott. Als Beryl hoort dat Dave vóór de skiffle-rage viool speelde, zet ze Swarbrick ertoe om dat instrument weer op te pikken. Swarbrick krijgt daarmee een plekje in de Beryl Marriott Ceilidh Band. In 1960 stapt Swarbrick echter over naar The Ian Campbell Folk Group. Campbell is een kenner op het gebied van de traditionele Engelse folk en redt heel veel liedjes van de vergetelheid. Zijn elpee 'The Coaldust Ballads' is al jaren een favoriet van mij, hierop behandelt Campbell de mijnwerkers-liederen. Swarbrick is eveneens van de partij op deze elpee uit 1965, maar het is niet waar ik hem heb leren kennen. Dave is dan uitgegroeid tot één van de meest gevraagde sessiemuzikanten in de Engelse folk en speelt echt met alle grootheden uit dat wereldje. In 1969 krijgt Swarbrick een telefoontje van Joe Boyd om wat sessiewerk te verrichten voor een van zijn bands: Fairport Convention. Deze bijdrage is in eerste instantie 'Cajun Woman' voor het album 'Unhalfbricking'. Swarbrick heeft dan al jaren een duo met Martin Carthy en samen hebben ze eerder dat jaar 'A Sailor's Life' opgenomen, een Engelse traditional. Fairport Convention heeft eveneens het idee dit nummer op te nemen voor 'Unhalfbricking' en nu Swarbrick tóch in de studio is? Het is met name Richard Thompson die indruk maakt bij Swarbrick. ,,Ik heb deze knaap Richard ontmoet en wil de rest van mijn leven liedjes met hem schrijven en vertolken", zou Swarbrick tegen Carthy hebben gezegd. Swarbrick blijft en is met ingang van de folkrock-klassieker 'Liege And Lief' officieel lid van Fairport Convention.
Als Bob Dylan in 1965 de electrische gitaar gaat bespelen, wordt hem 'Judas' toegeroepen. Swarbrick is in 1968 overgestapt op de electrische viool en daar hebben ze in de Engelse folk beduidend minder moeite mee. Hij is echter wel de pionier op dat vlak. 'Liege And Lief' moet nog in de winkels verschijnen als oprichter Ashley Hutchings en zangeres Sandy Denny de groep verlaten. Het is op aanraden van Swarbrick dat Dave Pegg overstapt van The Ian Campbell Folk Group, Pegg is tegenwoordig het langst-dienende lid van de Fairports. Swarbrick integreert verder in Fairport Convention met de elpee 'Full House' (1970) en als Thompson dan de band verlaat voor een solo-carrière is Swarbrick de aangewezen 'leider' van de band. Simon Nicol is de laatste van de oorspronkelijke leden die opstapt en Swarbrick is enige tijd het langst-dienende lid. Dave moddert de gehele jaren zeventig door met Fairport Convention. Zelfs in de tumulteuze periode van 1972-73 dat de bezettingswisselingen bijna dagelijks zijn en er spottend wordt gesproken van 'Fairport Confusion'. Toch zijn er kleine lichtpuntjes. Zo dreigt met 'Nine' (1974) de klassieke bezetting weer terug te komen, doet Sandy opeens weer mee op 'Rising For The Moon' (1975) en krijgt de groep zowaar een fris platencontract bij Vertigo in 1977. Het originele contract is voor drie albums, maar na het tweede album gebeurt iets opmerkelijks. Vertigo biedt Fairport Convention grof geld als ze NIET een derde elpee opnemen. Eind 1979 is het duidelijk voor Swarbrick en de restanten van Fairport Convention: Hun tijd zit erop. In de 'achtertuin' van hun leefgemeenschap in Cropredy houdt de groep een afscheidsconcert.
Het afscheidsconcert smaakt naar meer en in de zomer van 1980 organiseren een paar leden een festival op hetzelfde stuk land waarbij ook een reünie zal zijn van Fairport Convention. In de jaren daarop volgt een jaarlijkse reünie met een bijbehorend festival: Cropredy. In 1985 besluiten Simon Nicol en Dave Pegg een nieuwe Fairport Convention leven in te blazen. Swarbrick is al die tijd nauwelijks van de partij en doet ook niet mee op het eerste album sinds de breuk: 'Gladys' Leap'. Hoewel Swarbrick de jaren erna verscheidene malen Cropredy zal aandoen, brandt hij het nieuwe album af in de media. Iets dat hem door de échte fans nooit wordt vergeven. Martin Carthy, Ian Campbell en Fairport Convention. Tot zover beperk ik mijn bericht over Swarbrick. Hij heeft in 55 jaar op meer dan 165 verschillende albums gewerkt inclusief zijn eigen lange discografie. Zijn laatste album is met Said The Maiden uit 2014, een groep waarmee hij in dat jaar op tournee is.
Swarbrick sukkelt al jaren met zijn gezondheid. In de jaren zeventig is het in eerste instantie zijn gehoor dat hem in de steek laat. In april 1999 wordt hij met gillende sirenes gebracht naar het ziekenhuis in Coventry en dat brengt 'The Daily Telegraph' er toe om een 'in memoriam' te publiceren. In 2004 zegt Swarbrick: 'Het is niet de eerste keer dat ik dood ga in Coventry'. In oktober 2004 ondergaat hij een longtransplantatie. In de tussenliggende jaren kan hij nauwelijks optreden en collega-muzikanten houden twee benefiet-festivals, SwarbAid, met bijbehorende cd's om hem in zijn inkomsten te voorzien. Na 2004 treedt Swarbrick weer geregeld op en maakt zijn laatste solo-album in 2010. Op 3 juni maakt zijn zoon bekend dat Dave Swarbrick na een lang ziekbed is overleden. Dave is 75 jaar geworden.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten