maandag 5 februari 2024

Honderd achteruit: Orchestral Manoeuvres In The Dark


Als ik vandaag twee afleveringen zou doen van 'Honderd achteruit' zou ik een hink-stap-sprong kunnen maken. De nummer 74 heb ik al eerder behandeld in een dubbelaflevering. Maar laten we eerst maar beginnen met de nummer 73 en zien hoeveel inspiratie ik nog heb na afloop. Als ik morgen wel aan het werk moet, je weet het immers maar nooit in Steenwijk, dan krijg ik wel een loodzware dag voor de kiezen. Windkracht zes uit het westen is geen goed begin van de dag voor mij. Hoewel ik jaren lang een soort van haatliefde met de jaren tachtig heb gehad, koop ik ergens in het begin van de nieuwe eeuw toch een verzamel-cd met de grootste hits van Orchestral Manoeuvres In The Dark. Ik zit op dit moment even te twijfelen want volgens mij is het iets van een Boek & Plaat-actie. Of heb ik deze bij de Neckermann of Wehkamp besteld? Zoiets. Ik kan niet zeggen dat ik de cd grijs heb gedraaid maar Orchestral Manoeuvres In The Dark heeft me in de jaren tachtig altijd wel kunnen boeien. Vandaag is de band te gast in de 'Honderd achteruit' met een vroege single, destijds de opvolger van 'Enola Gay': 'Souvenir' uit 1981. Het is de nummer 73 in de Gele Bak Top 100 van 2022.

'Wat willen jullie nu eigenlijk zijn? Karlheinz Stockhausen of Abba?'. Die vraag krijgt Orchestral Manoeuvres In The Dark op een bepaald ogenblik van de platenmaatschappij. Het antwoord van Andy McCluskey luidt: 'Kunnen we niet allebei zijn?'. Hoewel het is opgericht als band met meerdere leden en met name de drummer het duo jaren lang trouw blijft, staan de heren McCluskey en Paul Humphries vaak op de foto's van Orchestral Manoeuvres In The Dark. De mannen leren elkaar kennen in 1976 als de punk net op gang komt en de 'stoere mannen met elektrische gitaren' de dienst uitmaken. De beide mannen moeten hier niets van hebben en luisteren liever naar Kraftwerk en andere muzikanten die zich bedienen van keyboards. In september 1977 richt het duo een zevenkoppige band op: The Id. De band treedt veel op in de omgeving van Liverpool en bevat onder andere McCluskey's vriendin Julia Kneale in de bezetting. Een liedje van The Id, geschreven door McCluskey en Humphreys,  bereikt een verzamelelpee met lokale bands en dat nummer heet 'Julia's Song'. Zeven leden betekent ook dat er erg snel ruzie komt op het vlak van de muzikale richting en een jaar later is The Id alweer verleden tijd. Humphreys en McCluskey hebben dan het idee om een band te formeren voor een eenmalig optreden. Ze willen zeker geen punkers in de zaal hebben en komen daarom met de naam Orchestral Manoeuvres In The Dark. Als de mannen hadden geweten dat hier meteen een platencontract uit zou voortvloeien, hadden ze wellicht een meer 'catchy' naam bedacht?

Synthesizers zoals die van Kraftwerk zijn duur en de heren komen uit een 'working class'-omgeving. Dat betekent dat ze zelf gaan knutselen met elektronica en een Korg M-500 Micro Preset kopen via een soort van Engelse Wehkamp. Gedurende 36 weken moet 7 pond en 76 pence worden betaald aan het bedrijf. Van één optreden komen er al snel meer en het duo bouwt eveneens een eigen studio. Dan klopt het onafhankelijke Dindisc op de deur en heeft OMD de kans om haar materiaal in het vinyl te persen. Nadat OMD heeft geopend voor Joy Division vraagt Gary Numan om met hem op tournee te gaan in 1979. Dat zal leiden tot de uiteindelijke doorbraak van de band.

'Messages' wordt opnieuw opgenomen en geeft de band haar eerste Engelse hit. De eerste twee albums van de groep doen het alleen goed in Engeland, Nieuw Zeeland en Spanje. 'Architecture And Morality' zal eind 1981 de definitieve doorbraak zijn. 'Maid Of Orleans' is bijvoorbeeld de best verkochte single in Duitsland in 1982 en ook bij ons staat het nummer op 1. 'Souvenir' doet het in Engeland zelfs nog een plaatsje beter dan 'Maid Of Orleans' en is met nummer drie de hoogst scorende single in Engeland. In Spanje staat het op nummer 1 en ook in Vlaanderen en Ierland doet het de top twintig aan. Wikipedia vermeldt voor Nederland een 38e plek maar dat moet de Nationale Hitparade zijn. Ik ga echter uit van de Top 40 en dan is het een notering in de Tipparade. In 1983 dreigt de band even haar eigen ruiten in te gooien met 'Dazzle Ships' dat een stuk experimenteler is dan de voorgangers. Het duurt even voordat de verkoop op gang komt van het album. Met 'Junk Culture' uit 1984 hervindt OMD zichzelf met prettig in het gehoor liggende synthpop. In 1989 kunnen McCluskey en Humphreys elkaar even niet meer zien of luchten. Humphreys start een duo met Claudia Brücken uit Propaganda terwijl McCluskey in zijn eentje de naam OMD voortzet. Hij heeft rond 1991 nog enig succes in Engeland. In 1993 maakt hij gebruik van drummer Stuart Kershaw welke sinds 2015 weer deel uitmaakt van de heropgerichte OMD.

In 1996 gooit McCluskey OMD even op slot. Hij heeft een paar jaar later veel succes met het popgroepje Atomic Kitten waarvoor hij de liedjes schrijft en produceert. In 2006 komen de heren McCluskey, Humphreys, Martin Cooper and Malcolm Holmes weer bijeen voor een eenmalig optreden in een Duitse televisieshow. Dat inspireert de groep om weer van start te gaan. Zowel Cooper als Holmes zijn van 1980 tot en met 1989 betrokken geweest bij OMD. Tijdens een optreden in 2013 in Toronto wordt Holmes onwel op het podium en de show moet worden gestaakt. Hij blijkt het aan het hart te hebben. Hij knapt vrij snel op maar dan heeft hij zijn besluit al genomen: In 2015 verlaat hij de groep na 35 jaar. De genoemde Kershaw neemt zijn plek in. In oktober 2023 heeft de groep een album uitgebracht met de titel 'Bauhaus Staircase' en de mannen hebben laten doorschemeren dat het hun laatste zal zijn.


Geen opmerkingen:

Een reactie posten