Week Spot: Sam Dees

Zal ik jullie iets vertellen? Ik heb de plaat maandag opgehaald van het postkantoor, op het werk uitgepakt en in het single-koffertje gestopt. Dat koffertje had ik mee omdat ik de singles van Mark had verwacht. Ik heb de single nog niet eens gedraaid en ga dat vanavond voor het eerst doen! Het is vaker gebleken met 'big wants': Bezit van de zaak is het einde van het vermaak. Niet dat ik verwacht dat de single me veel geld gaat kosten nu het in de bakken staat, maar er zijn in de afgelopen jaren enkele 'big wants' nogal roemloos in de bakken gegaan. Ze worden nog maar zelden aangewend en dat staat in geen verhouding met de prijs die ik ervoor heb betaald. Voor deze single moet ik terug naar de 'Northern Soul Jukebox' die in 2012 en 2013 overuren maakt op mijn mp3-speler. Ik ontdek al snel dat de plaat 'aan de prijs' is en hoewel ik het nummer meteen kan waarderen, oordeel ik in het begin dat het té 'modern' is voor mijn Northern-set. Nu zijn we dan zeven jaar later en heb ik zojuist zelfs twee 12"-singles uit 1990 toegevoegd aan de soul-collectie. Als de tijd rijp kan zijn voor een bepaalde plaat, dan is dit het uitgelezen moment. Vooral in een tijd dat ik bijna iedere maand wel een plaat aan de verzameling toevoeg welke is geschreven door deze kleine grote man. De kersverse Week Spot is 'Fragile, Handle With Care' van Sam Dees uit 1975.

Ik leer Sam Dees in 2011 kennen als ik 'Action Speaks Louder Than Words' koop, de box-set van Vampisoul met tien singles en twintig kanten uit de catalogus van SSS International. Complete boxen zijn erg zeldzaam geworden door de single van Sam Dees. Zeker vóór een paar jaar geleden is deze single vaak afzonderlijk verkocht voor een koninklijk bedrag. Het gaat hier om 'Lonely For You Baby' uit 1968 dat een zekere status geniet in de Northern Soul. De opname op de Vampisoul-box wijkt echter af van de single. Het is een 'outtake' waarbij Sam de aftelling doet in het intro. Vervolgens hoor je hem de titel zingen 'op de achtergrond' en dat is uit de uiteindelijke single-mix weggelaten. Waarom? Geen idee want ik vind de 'outtake' persoonlijk beter. Het Engelse Outta Sight heeft een paar jaar geleden beide versies als een één single uitgebracht en sindsdien lijkt de druk van de ketel te zijn met de 'Action Speaks Louder'-single. Complete boxen zijn evenwel een rariteit en ik heb hem compleet: Tien singles met een harde kartonnen doos. 'Fragile' heeft ook zeer zeker een status in de Engelse soul-scene. Het Amerikaanse origineel is goed voor de hoofdprijs en ook de Engelse persing is niet beroerd. Deze single zit zo rond de honderd euro. 'Fragile' heeft echter ook een Jamaicaanse release gekregen en deze blijkt het eenvoudigste te verkrijgen. De prijs ligt een stukje lager maar het is nog altijd meer dan drie tientjes. Ik zie tot mijn grote verbazing de plaat maanden lang op Ebay staan bij een 'bevriende' handelaar. Ik heb in 2012 en 2013 enkele malen bij hem gekocht en het is een geschikte gast. Neil blijkt een doosje met Jamaicaanse persingen op de kop te hebben getikt want meteen na mijn aankoop staat dezelfde single weer te koop. Ik heb onlangs een zeer interessante documentaire gezien over The Moody Blues waar de leden vertellen over hun Threshold-label en dat ze daarmee in het buitenland konden controleren of de masters op de juiste snelheid waren en de correcte instellingen waren gebruikt. Dat verklaart wellicht waarom deze Jamaicaanse Sam Dees zo 'goedkoop' is. Het klinkt als een kopie van een master en is na bijna vier minuten en een fade-out opeens afgelopen. Dees had dit wellicht anders willen zien, maar het is een mopje dat we vaker tegenkomen bij persingen uit deze gebieden. Mij hoor je echter niet klagen: Ik ben gelukkig dat er weer een 'big want' van het lijstje kan worden geschrapt.

Sam Dees komt op 17 december 1945 ter wereld in Birmingham in de staat Alabama. Hij komt uit een groot gezin en onderscheidt zich van zijn broers en zussen door een groot zangtalent. Als Sam negen is doet hij volop mee aan talentenjachten en formeert hij zijn eerste groep: The Bossanovians. Over school wordt niet gesproken, wél dat hij enkele talentenjachten wint en als tiener de kost probeert te verdienen als zanger. Het duurt echter pas tot februari 1968 eer hij zijn eerste single mag opnemen. De sessie vindt plaats in Memphis voor het pas nieuwe SSS International-label. Oprichter van dat label is Shelby S. Singleton. Hij heeft jaren lang voor Mercury gewerkt en krijgt in 1965 zeggenschap over de meidengroepen in de stal van Mercury. Dat resulteert in het Red Bird-label en successen voor The Dixie Cups en The Shangri-Las. In 1967 start hij met SSS International dat al snel een paraplu is van labels als Silver Fox, Plantation en Honor Brigade (om een paar te noemen). Hij heeft vooral succes met Jeanne C. Riley's 'Harper Valley PTA' en dit stelt hem in 1969 in staat om de Sun-archieven te kopen van Sam Phillips. De rest is geschiedenis. De eerste opname van Sam Dees is 'I Need You Girl' met het eerder genoemde 'Lonely For You Baby' op de keezijde. Het blijft bij deze ene plaat op SSS International, een jaar later vinden we hem bij het kleine Lo Lo-label. Het is Chess-producent Lenny Sachs die geloof heeft in het kunnen van Dees en biedt hem een contract aan voor twee singles voor het label welke hij zelf dient te produceren. Dees neemt de vier nummers op in een kerk in Birmingham en doet, zoals afgesproken, zelf de productie. Hier eindigt zijn samenwerking met Chess, maar dan wacht Atlantic met open armen.

Voor Atlantic maakt hij in 1975 het album 'The Show Must Go On' dat over het algemeen wordt gezien als zijn beste werk. De elpee is in 2012 opnieuw uitgebracht en 'Fragile, Handle With Care' geldt al jaren als een favoriet in de 'Modern Soul'. De jaren daarna maakt hij nog enkele singles waaronder een cover van 'Storybook Children' met Bettye Swann. Toch zal Dees het merendeel van de jaren zeventig, tachtig en negentig actief blijven als liedjesschrijver. De lijst van geschreven songs lijkt kilometers lang te zijn, maar helaas... er zit geen titel tussen die meteen een belletje zal doen rinkelen bij de toevallige passant. Hij schrijft liedjes voor onder andere Millie Jackson, Whitney Houston en Gladys Knight & The Pips. In 1989 maakt hij zelf nog een album en een single maar dat levert andermaal geen succes op. In Engeland is 'Lonely' het gevierde nummer. In 1997 verschijnt het opnieuw als single bij Goldmine Soul Supply in de legendarische 'Sevens'-serie en in 2004 bij Soul City. In 2010 gaat het hek van de dam met de Sam Dees-heruitgaven. Shotgun en Kent houden zich bezig met onuitgebrachte opnames van Dees uit de jaren zeventig terwijl Outta Sight nog maar eens 'Lonely' uitbrengt en nu met de 'outtake' als keerzijde. Hoewel er best vraag bestaat naar 'Handle' is deze, ondanks enkele huidige kwaliteitslabels, nimmer anders verschenen dan in 1975. Hierdoor rijst de prijs voor een Engelsen of Amerikaanse uit de pan en blijft deze Jamaicaanse de meest aantrekkelijke van het trio.