raddraaien: Leni & Ludwig

Ik werk in het dagelijks leven voor Businesspost, een bedrijf met vele collega-filialen in het land. Maandag kregen we van het filiaal in Maastricht een lijstje met de sluitingsdagen gedurende het komende jaar. En zo kon ik vernemen dat Pasen dit jaar vroeg valt, maar er was iets wat we niet begrepen. Waarom is Maastricht komende maandag en dinsdag nu gesloten? O ja... natuurlijk! Carnaval! Helemaal vergeten... Hoewel in het land beneden de twee rivieren woon (de Tjonger en de Linde) hebben we hier erg weinig last van dit fenomeen. Dus gaan we vanavond maar weer eens raddraaien. Een jaren zestig-bak betekent bij mij dat er eveneens jaren vijftig (en eerder) er tussen zit. Vaak plaatjes die ik al lang had moeten weg gooien, maar ja... je hebt het wel over oude plaatjes... En zo kan het gebeuren dat de raddraaier van vandaag van Leni und Ludwig afkomstig is. Ik zou nog gaan door tellen in de bak, maar kwam toen uit bij Neil MacArthur, het tijdelijke pseudoniem van Colin Blunstone. En die hebben we al vaker gehad. Nee, iets spoorde mij aan om eens diep in de vaderlandse geschiedenisboeken te duiken. Ik móest gewoon iets leren over Leni & Ludwig. Tot mijn vreugde is er nog het een en het ander te vinden, dus... 'off we go'!

Ik heb het nooit begrepen. Het einde van de Tweede Wereldoorlog was nog maar pas voorbij of de Duitse muziek floreert in de Nederlandse hitparade. Maar ook menig Nederlandse artiest kiest voor de Duitse taal. Toch is Duits een zeer vanzelfsprekende keuze wanneer je uit Limburg komt. Limburgs helt als taal al ernstig naar het Duits en bovendien is er in Duitsland goed geld te verdienen. Vandaar dat een plaat als 'Schön Ist Die Jugendzeit' van Leni & Ludwig miljoenen malen over de toonbank gaat. Zowel Nederland als Duitsland omarmt de polka van het onbekende duo. Hoewel het de enige single in de Muziek Expres Top Tien blijft, kan je Leni & Ludwig onmogelijk weg zetten als eendagsvlieg. Misschien zijn ze het eerste muzikale exportproduct van ons land geweest.

Ludwig Rutar werd bijna honderd jaar geleden in Kerkrade geboren, in 1915. Leni Raats komt in 1925 ter wereld. Ludwig ontwikkelt zich reeds op jonge leeftijd tot een subliem acoordeonist in het Wiener Polka-genre. De twee stappen in 1946 in het huwelijksbootje en zijn sindsdien ook onafscheidelijk op zowel plaat als podium. In 1959 krijgt het duo een gouden plaat voor 'Schön Ist Die Jugend Zeit', dat dan elf maanden in de hitparade heeft gestaan. Het is tevens één van de allereerste successen van Johnny Hoes als producer. Ook schrijft Hoes materiaal voor Leni & Ludwig, hoewel Rutar ook menig klassieker op zijn naam heeft staan. Evenals zoveel andere Hoes-producties weet Hilversum nauwelijks raad met hun muziek. 'Schön' is voornamelijk een hit geworden door de jukeboxen in de cafe's in het zuiden des lands. Het is pas in de eind jaren zestig dat Leni & Ludwig voor het eerst op televisie zijn te zien. De twee blijven trouw aan hun oude meesters. Er verschijnt slechts één single op Elf Provinciën, de rest zijn Hoes-producties of op Telstar. Ook arrangeur Jean Kraft is op iedere plaat van de partij.

Leni & Ludwig ondernemen menig tournee door Duitsland en Oostenrijk, maar zijn vooral populair in het oosten en zuiden van ons land. Ze hebben bijna veertig jaar op het podium gestaan. Een hele prestatie als je bedenkt dat zowel Leni als Ludwig ontzettend last van podiumvrees hadden. De optredens stagneren als Ludwig ziek wordt, hij overlijdt in 1993 op 78-jarige leeftijd. Hoe het op dit moment met Leni is, weet ik niet. Een laatste publicatie vermeldt dat ze haar dagen slijt in Schaesberg, ver van de podia en de volgspots. ,,Laat mij maar, de 'jugend zeit' kan niet eeuwig duren", vertelde ze een journalist. Overigens is de raddraaier van vandaag de single 'Heimweh Nach Virginia'. Helaas kan ik verder weinig informatie over dit plaatje ontwaren, maar het zal omstreeks 1959-60 zijn uitgebracht.

Tot slot kan ik nog melden dat het pakket singles is binnen gekomen. Frankie Valli & The Four Seasons is absoluut hagelnieuw, 'Love Don't Go Through No Changes' van Sister Sledge ook puikbest. En een kleine correctie ten aanzien van The Sweet Things: Hun single heet 'You're My Lovin' Baby'. Morgen (of zaterdag) ga ik terug blikken op mijn optreden van morgen!