maandag 21 januari 2019

Raddraaien: Creedence Clearwater Revival



De draaitafels hoeven niet te worden ingeschakeld en tóch ga ik vanavond iets 'live' doen. Ik heb vanmiddag in Meppel een nieuw koffiezetapparaat gekocht en deze heeft zojuist de eerste keer koffie gemaakt. Ik hoop dat ik de juiste mengsmering heb gebruikt? De vorige ging van 4-6-8-10 en deze van 4-6-9-12. Ik had dus al voor negen water erin zitten wat eigenlijk acht had moeten zijn. Nog wat extra koffie erbij en nu maar te hopen dat het niet té sterk is geworden. De oude heeft nog water in het reservoir en als ik dit leeg in de gootsteen geeft het apparaat nog een paar rare geluiden. Let wel: Het is niet ingeschakeld. Ik kan alleen maar concluderen dat dit de laatste adem is geweest. Omdat de stekker per ongeluk ook in de gootsteen is gevallen, ga ik hem niet meer uit proberen. Een nieuwe Tefal van de Blokker. ,,Is deze zonder de automatische uitschakeling?". Dan krijg ik uitgelegd dat dit een standaard is geworden in de EU maar dat het eenvoudig te verhelpen is: Een half uur later wéér op het knopje drukken. Of de thermoskan méér gaan gebruiken! De oude is zeven jaar mee gegaan en als ik niet op pas deze serie 'Raddraaien' ook. Deze is een jaar en drie maanden onderweg en nog altijd zeventien titels in het vooruitzicht. Vanavond ga ik eentje weg strepen: De 32e single uit de vijfde jaren zeventig-bak. Daar staat 'Have You Ever Seen The Rain' van Creedence Clearwater Revival (1971).

Waar en wanneer? Daarvoor gaan we terug naar 1 mei 2010. Het had toen een fraaie binnenkomer geweest met heel veel 'Singles round-ups' maar helaas... Ik heb slechts een aantal singles apart behandeld. Op deze zaterdag doe ik de laatste keer boodschappen bij 'De Gouden Kikker' in Steenwijk. Ik geloof dat ik ongeveer zeventig singles heb gekocht. De prijs komt uit op een euro per stuk en daarvoor heb ik een paar héle zeldzame Nederbeat-platen. Ook genoeg ander leuk spul trouwens! Wat te denken van de Belgische 'Have You Ever Seen The Rain' met het bovenstaande fotohoesje? Het is niet de eerste keer dat ik de single heb gekocht. Op 5 mei 1990 koop ik de Zuid-Afrikaanse persing in een Liberty-hoesje. Ik denk eerst dat het foute Nederlandse grammatica is, maar het blijkt Zuid-Afrikaans te zijn. Het is al lang geleden dat ik over Creedence heb geschreven en dat terwijl de band zo'n belangrijke rol heeft gespeeld bij mijn platen verzamelen.

Als mijn oudste broer enkele honderden singles koopt op de vlooienmarkt in Sneek, ben ik nog in blijde verwachting van mijn eerste single. Hij heeft wellicht niet meer dan een tientje betaald voor de partij, misschien ook wel vijf gulden. Ik stap in de wereld van het vinyl verzamelen als de cd aan een opmars begint. In 1988 worden zowel de cd-spelers als de cd-schijfjes iets goedkoper en opeens wordt het een goed alternatief voor de vinylplaat. De laatste wordt massaal mee gegeven aan rommelmarkten ten behoeve van een school of een plaatselijke sportclub. Ik sta de platen op te wachten en neem ze voor een kwartje tot een gulden over. Voor twee gulden heb je pure 'Mint'-platen en voor vijf gulden koop je een 'zeldzaamheid' als 'Boulevard De La Madeleine' van The Moody Blues met fotohoes. Cliff, The Shadows en andere rock & roll uit de late jaren vijftig zijn peperduur in die tijd. Het 'Hitdossier' laat zien dat Creedence erg populair is geweest in ons land en dat heeft zijn weerslag op de rommelmarkten. Je vindt bijna overal singles van John Fogerty en zijn kornuiten en vaak zijn ze gewoon een kwartje. Zo verzamel ik het merendeel van de Creedence-singles in de jaren 1989 en 1990. De duurste is 'Sweet Hitch-Hiker'. Deze moest een rijksdaalder kosten bij 'Twister'. Daar staat tegenover dat 'Long As I Can See The Light' waarschijnlijk nooit is gedraaid door de eerste eigenaar en desondanks slechts een kwartje hoeft te kosten.

In de jaren 1996 en 1997 hang ik iedere zaterdagavond in 'The Scrum', een 'alternatieve rockkroeg' in Sneek. Geen Bon Jovi of Bruce Springsteen voor ons, 'The Scrum' biedt onderdak aan onder andere vrijwilligers en bezoekers van Het Bolwerk en 'alternatieve rock' is het toverwoord. Tegenover 'The Scrum' zit de ingang van de discotheek 'Close-Up'. Vooral in 1997 en de jaren erna wordt de sfeer steeds grimmiger in de Kleine Kerkstraat. Aanvankelijk zijn het eerst groepjes die afzonderlijk van elkaar staan te praten nadat beide zaken zijn gesloten. Hoe later in de tijd, hoe meer opstootjes. Het Top 40-house-publiek heeft weinig op met alto's als ons en andersom. Bon Jovi is té soft voor ons en The Prodigy té hard voor hen. Het zou lastig zijn geweest om een gulden middenweg te vinden om beide groepen tevreden te houden. In 1969 is daar plotsklaps Creedence Clearwater Revival. Ofwel: Het kwartet heeft al een kleine geschiedenis achter de rug, maar breekt in 1969 voor de eerste maal door in Nederland. Hier is een band die 'verbroedert'. De hippies nemen nog een haal aan hun joint als John Fogerty losbarst in een gitaarsolo terwijl de dansers de zolen glad schuifelen op de eindeloze beat van Doug Clifford. Er zijn maar weinig bands geweest die zoiets teweeg hebben gebracht. Thin Lizzy is een ander goed voorbeeld: Zowel geliefd bij de heavy metal-liefhebbers als in de discotheek.

Ik laat Wikipedia en andere naslagwerken even achterwege. De historie van Creedence Clearwater Revival is immers veel besproken. Er is echter een stukje in het Nederlandse Creedence-verhaal dat me blijft boeien. Volgens Wikipedia begint het verhaal van Munich Records in 1972 en neemt Job Zomer de inboedel over van een 'religieuze muziekuitgeverij'. Dat laatste is niet helemaal waar. De uitgeverij heeft een zekere 'Van Munnikhuizen' of iets dergelijks in de naam zitten. Het heeft het in de jaren zestig met een aantal platen geprobeerd. De single van Christine Keeler is onvindbaar, maar het is in 1969 als de uitgevers horen van de nieuwste sensatie in Amerika. Fantasy Records heeft dan nog geen distributiekanalen in Europa en de uitgeverij biedt zichzelf aan, terwijl EMI in veel andere Europese landen aan de slag gaat met Creedence Clearwater Revival. Ze weten niet waaraan ze beginnen. Het bedrijfje is té klein om de vraag aan te kunnen. De platenperserijen maken overuren om de singles te drukken en het is nog steeds niet genoeg. Kijk in het 'Hitdossier': De meeste singles stranden in 1969 op een tiende of elfde plek en met ingang van 1970 zijn het opeens top vijf-hits. Als de uitgeverij méér capaciteit had gehad? Dan was 'Proud Mary' of 'Bad Moon Rising' wellicht nummer 1 geworden. Tegen het eind van 1969 moeten ze inzien dat ze het niet aan kunnen en wordt de boel overgenomen door EMI. Dat kan platen per duizenden leveren en dus worden de platen grote hits. In 1972 wil de uitgeverij jong talent een kans geven en wordt gekozen voor de naam Munich. Job Zomer is vanaf dat moment de belangrijke man.

'Have You Ever Seen The Rain', een anti-oorlogslied, stamt uit 1971 en bereikt een zesde plaats op onze hitparade. EMI houdt de boel goed draaiende en ook de elpees zijn goed voor verkoopsucces. Toch begint zich binnen Creedence de eerste scheuren te vertonen. Oprichter en oorspronkelijke leider Tom Fogerty kan niet toezien hoe zijn jongere broer John de taak heeft overgenomen en de laatste raakt ook gefrustreerd. Dan is vervolgens nog de corrupte manager en platenbons Saul Zaentz en in 1972 barst de bom voor Creedence. De schok is nog jaren voelbaar en dan vooral in de contreien van de Limburgse en Brabantse bands als The Walkers. Hun cover van 'Oh Lonesome Me' had zo van de hand van Fogerty en zijn maten kunnen zijn. Toch nog even op Wikipedia kijken? Ik weet dat Tom in 1991 is overleden, maar... hoe zit het met Stu Cook, Doug Clifford en Saul Zaentz? De laatste is op 3 januari 2014 overleden op 92-jarige leeftijd. De overige twee zijn 'alive and kicking' en hopen in april 74 kaarsjes op de taart te kunnen uitblazen.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten