woensdag 30 april 2014

Raddraaien: The Beatles



Doorgaans ben ik een beetje sceptisch als het komt tot The Beatles. Ik vind het namelijk jammer dat er zoveel leuke jaren zestig-bands té weinig aandacht krijgen alleen maar vanwege de verering van The Beatles. ,,Die eerste van Moby Grape? Ja, leuke plaat, maar het is geen Sgt. Pepper". En zo kun je in plaats van Moby Grape iedere jaren zestig-groep invullen. En is datzelfde Beatles-album nu niet een heel klein beetje overgewaardeerd? Was de barokke popmuziek ook zonder dat album tot bloei gekomen? Ik denk van wel, het team van en rond The Beatles ging niet over een nacht ijs. Er moesten toch platen worden verkocht, dus mocht het zeker niet té afschrikwekkend zijn. De fratsen die John Lennon op zijn eerste platen heeft gedaan, had binnen The Beatles nóóit gemogen! Toch moet ik nu even met de billen bloot, want ik denk dat ik het helemaal eens kan zijn met George Martin: De single 'Penny Lane' met 'Strawberry Fields Forever' is gewoon de beste in zijn soort, de meest klassieke single die ooit is verschenen. Als geboren en getogen Beatles-scepticus is dit ongeveer de enige Beatles-single die mij altijd heeft aangesproken. Vandaag de op-een-na-laatste Raddraaier uit deze serie: 'Penny Lane/ Strawberry Fields Forever' van The Beatles (1967).

Ik heb de single ruim twee jaar geleden al eens behandeld, toen in het kader van '20 Years Ago Today'. In 1991 had ik enkel mijn zakgeld, zes of zeven gulden per week, en moest daar mijn vinyl voor kopen. Ik rookte toen nog niet en ging evenmin op stap. Eens in de zoveel tijd, als ik wat had gespaard, ging ik naar Leeuwarden en dan ging het deksel van de snoeppot. 'T Keldertje had, denk ik, alle titels van The Beatles wel op voorraad. Zolang deze niet héél zeldzaam waren of met fotohoesjes, dan gingen deze voor 3,50 gulden per stuk. In het najaar van 1991 maak ik weer zo'n fietstochtje naar de Friese hoofdstad met een lijstje in de achterzak, daarop staat ook 'Penny Lane' geschreven. De overige singles van The Beatles ben ik 'toevallig' tegengekomen, voor 'Penny Lane' had ik een fietstocht van zestig kilometer (totaal) over. En nog steeds is het een plaatje dat ik met heel veel plezier draai!

Eind 1966 verandert alles wat het kwartet uit Liverpool aanraakt in goud, maar toch raakt de platenmaatschappij ongedurig. Het laatete teken van leven is 'Yellow Submarine/Eleanor Rigby' dat in augustus 1966 is verschenen. Parlophone weet dat de heren druk aan de slag zijn met hun nieuwe elpee en dat deze heel bijzonder dreigt te worden, maar tegelijk begint 'Yellow Submarine' te zakken in de hitparade en The Beatles heeft geen opvolger klaar liggen. Sinds The Beatles in Engeland geen album-tracks als single wil uitgeven, in tegenstelling tot andere landen, moet dus een nieuwe single worden opgenomen. Dat wordt gedaan in de sessies voor 'Sgt. Pepper'. Omdat het een single met dubbele a-kant is, draai ik hem in eerste instantie even om.

In juni 1996, een paar maanden na de release van de peperdure cd's , ligt 'Anthology 2' voor een dievenprijsje bij een Sneker cd-winkel. Hoewel de 'Anthology'-cd's allesbehalve 'easy listening' is, durf ik het voor deze prijs wel aan. Bovendien behandelt het de periode in de loopbaan van The Beatles die me het meest aanspreekt: 1966 en 1967. Op de cd staat een fraaie schets van de totstandkoming van 'Strawberry Fields Forever'. Het begint met een akoestische demo van John Lennon, waarin hij even pauzeert om uit te leggen dat er een ritmewisseling aankomt. De tweede 'Strawberry Fields' klinkt 'af', maar staat mijlenver van de uiteindelijke versie. Het nummer wordt gedomineerd door George Martin's harmonium. De derde is de 'take' waarvan The Beatles het intro, eerste couplet en eerste refrein zullen gebruiken voor de definitieve versie. Tot en met het refrein is het dus 'Strawberry Fields' zoals we het kennen, daarna klinkt het anders en met name het instrumentale stuk moet nog verder worden uitgewerkt. Ik ga het eens niet hebben over de mythe-vorming rondom 'Strawberry Fields', de vermeende 'I buried Paul' aan het einde van het nummer. John Lennon kennende, zou ik zeggen dat hij heel handig het spelletje zou meespelen.

'Penny Lane' heeft Liverpool heel veel toeristen opgeleverd, maar bovendien een schadepost aan gestolen straatnaam-bordjes. In de jaren tachtig zijn ze het zo zat dat ze besluiten de straat op de gevels te schilderen, maar sinds een paar jaar heeft Penny Lane bordjes die 'hufter-proof' zijn, hoewel daarvan ook al een paar zijn gestolen. Penny Lane is een populair busstation in Liverpool. Dat de straat eigenlijk is genoemd naar de slavendrijver James Penny is een kleine smet op het geheel. De kapper die foto's laat zien van ieder hoofd waarvan hij het plezier had om te kennen, zal niet meer onder ons zijn, maar het pand staat er nog steeds. Triest is 'the shelter in the middle of the roundabout' waar menig jonge Liverpudlan zijn of haar eerste seksuele avance heeft ('finger pies'), de voormalige bistro is in staat van ontbinding.

Wat 'Penny Lane' tot zo'n bijzondere single maakt, in mijn optiek, is dat het één van de eerste echte barokke popsongs is. Natuurlijk moeten we in dat geval een buiging maken naar Roy Wood met The Move, want 'Night Of Fear' is eerder opgenomen dan 'Penny Lane'. De barokke pop is typisch het geluid van 1967, ze zijn voor die tijd nauwelijks zo gemaakt als 'Penny Lane' en voorgenoemde Move-hit. Enige maanden later zal iedere zichzelf respecterende groep wel 'iets' doen in de trant van 'Penny Lane'. Nog voor het weekend ga ik jullie trakteren op de laatste Raddraaier uit deze serie. Het hangt ervan af wat de kappers in petto hebben voor deze betreffende bak, zelf bevalt me de traditie van een Beatles- en een Rolling Stones-single per serie. We zullen zien!

Geen opmerkingen:

Een reactie posten