Ik lig vanwege donderdag een bericht achter op schema en dus gooi ik er nu nog een Raddraaier tegenaan. Het is niet zonder reden dat ik al tien jaar niet meer bij de kapper ben geweest. Sterker nog: Ik geloof dat het precies tien jaar geleden is... De kappers zetten het me in 2014 betaald, want zij bepalen immers over welke platen ik een bericht ga wijden. Vandaag komen we terecht bij weer zo'n parel uit mijn platenverzameling. Zo'n ding dat andermaal het bewijs is dat ik erg moeilijk kan opruimen. Zal ik jullie iets vertellen? Ik heb hem zelfs dubbel! Daar staat tegenover dat ik me niet kan heugen dat ik deze ooit eens heb gedraaid. Nee, ook niet op man's sterfdag. En dat had ook niets met mevrouw Bodega van doen. Toch móet je wel zo'n plaat als 'Och Was Ik Maar' van Johnny Hoes in de bakken hebben, alleen maar vanwege de reden dat het de bestverkochte Nederlandstalige plaat aller tijden is. Een verkooprecord dat ondanks de opkomst van RadioNL na ruim vijftig jaar fier overeind staat.
Ik neem de naam van Johnny Hoes geregeld in de mond. Ik heb namelijk een overeenkomst ontdekt tussen Johnny Hoes en Tamla Motown-oprichter Berry Gordy. In de vorige serie kwam Zangeres Zonder Naam aan bod, zij maakte zeventien jaar lang grote successen voor Johnny Hoes, maar kreeg in al die tijd alleen maar een nieuwe fiets van Hoes. De 'know-how' van artiesten ontbrak in die tijd gewoon. Hoes beschouwt, evenals Gordy, zijn artiesten als personeel van de fabriek waar hij directeur van is. Het personeel mag dan 'het vuile werk' opknappen, maar krijgt daar slechts een salaris voor. De winst die wordt gepakt op een product gaat terug het bedrijf in en komt eveneens terecht bij de directeur. Als Zangeres Zonder Naam in onmin raakt met Hoes over achtergehouden royalties, snapt deze er helemaal niks van. Hetzelfde is twaalf jaar eerder Mary Wells overkomen, toen ze aanklopte bij Berry Gordy met een vraag voor opslag toen haar 'My Guy' een grote hit was geworden. Later zullen Kim Weston en de drie-eenheid Holland-Dozier-Holland het voorbeeld volgen, maar met hetzelfde resultaat: Ze worden uit hun contract ontslagen, maar nog wel jaren achtervolgt door een kwade Gordy die alles doet om hun toekomst als artiest te dwarsbomen.
Johannes Andreas Hoes wordt op 19 april 1917 geboren in Rotterdam. Zijn moeder is Belgische en hij heeft een Nederlandse vader, welke op de vaart zit. Hoes groeit op in Katendrecht en zingt voor de Tweede Wereldoorlog 'covers' met een groepje genaamd The Four Dutch Serenaders. De vader van Joke Bruis maakt eveneens deel uit van dat kwartet. In 1940 is hij gemobiliseerd sergeant in Weert en leert daar zijn vrouw kennen. Hij duikt onder en speelt na de bevrijding voor de Amerikaanse soldaten. In de late jaren veertig speelt Hoes in het voorprogramma van de Belgische zanger Bobbejaan Schoepen en heeft in 1955 zijn eerste hit in België. In 1952 is hij begonnen bij Phonogram als talent-scout en vanaf 1956 neemt dat vaste vormen aan. Toch is Hilversum en Eindhoven op zijn zachtst gezegd gereserveerd tegenover de ontdekkingen van Hoes. ,,Wat heb je nu weer vanachter het raam weggeplukt", vraagt een medewerker van Philips in de begin jaren zestig. Een uiterst onbeschofte opmerking, zeker als je bedenkt dat Hoes voor de omzet van de grammofoonplaten-tak van Philips zorg draagt. Maar het is dat toontje dat Hoes zal achtervolgen. Hilversum is ook niet happig op het draaien van zijn producties, maar gelukkig heeft iedere kroeg in Brabant en Limburg een jukebox. Vanuit deze automaten wordt 'Och Was Ik Maar' in 1961 Hoes' eerste Nederlandse single-hit en worden maar liefst 450.000 exemplaren verkocht van de plaat.
In 1963 is Hoes Philips helemaal zat en begint zijn eigen Telstar-label. Hilversum blijft hem onverminderd boycotten en ook de jukeboxen hebben rond 1970 hun langste tijd gehad. Als Radio Veronica in 1974 van zee gaat, breekt helemaal een moeilijke periode aan voor de smartlap en dus voor Johnny Hoes. Toch is het een creatief mannetje en komt hij in 1977 zomaar op de proppen met een Achterhoekse rockband met teksten in dialect: Normaal. Ook deze groep zal niet lang onder Hoes' vleugels blijven, ook vanwege meningsverschillen over royalties, en Hoes zal in de daaropvolgende jaren doen wat Gordy in de jaren zestig bij Mary Wells en Kim Weston heeft geflikt. Hoes heeft de liedjes die Normaal voor hem heeft opgenomen, ondergebracht in een eigen publicatiemaatschappij. Deze verbiedt Normaal om 'Oerend Hard', 'Daldeejen' en andere krakers in 1982 op een verzamelalbum uit te brengen. De royalties uit 'airplay' verdwijnt eveneens in Hoes' zakken en Telstar/Killroy brengt te pas en te onpas een eigen compilatie uit. Normaal ziet zichzelf genoodzaakt om de oude nummers maar op een live-plaat te zetten, teneinde toch iets aan deze hits te verdienen.
Normaal vertrekt, maar daar heeft Hoes alweer het volgende project: Doe Maar. Deze heren zijn zelf niet de jongste, maar dankzij een uitgekiende campagne worden ze binnen een jaar tieneridolen. Dan hebben we nu maar drie artiesten genoemd, maar vergeten gemakshalve Henk Wijngaard, The Walkers, De Heikrekels en Massada. Telstar is vanaf 1963 een zelfstandig label en heeft in de jaren zeventig enkele sub-labels in Killroy en Kendari. In 2003 hebben zijn zonen Telstar overgenomen en gaat Johnny het rustig aan doen. Dat de Nederlandstalige muziek een opleving krijgt dankzij het werk van RadioNL is wellicht het mooiste geschenk dat Hoes op zijn oude dag kon krijgen. Opnieuw is het Hilversum die weigert om deze 'kermismuziek' te draaien, maar zijn RadioNL en piratenfestijnen door het hele land goed voor een belegde boterham van menig zanger of zangeres. Hoes is in deze contreien een held en staat in 2005 en 2009 in de hitparade met de zangers Thomas Berge en Stef Ekkel.
De Raddraaier is overigens niet geschreven door Hoes zelf, maar is oorspronkelijk een liedje in het Venloos dialect. Als schrijvers staan Frans Boermans en Thuur Luxembourg genoteerd. Als het een rat was geweest in de traditie van Frank Farian, dan was 'Och Was Ik Maar' aan hemzelf toe geschreven, maar het label van de single vermeldt de beide originele schrijvers. Zaterdag 22 juli 2011 is een zwarte dag in de muziekgeschiedenis. 's Middags om half zes wordt bekend dat Amy Winehouse is overleden, vier uren later volgt het bericht dat Hoes zich aan de Club-Van-27 heeft gevoegd. Hij is 67 jaar ouder geworden dan Winehouse, die volgens Hoes-fans ten onrechte teveel aandacht krijgt bij haar overlijden.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten