Raddraaien: Madness

Op 18 juli 2013 was Madness al eens te gast in Raddraaien, toen met 'Baggy Trousers'. In dat bericht heb ik vooral beschreven welke rol de groep in mijn leven heeft gespeeld. De eerste kennismaking met Madness is feitelijk ook de eerste kennismaking met muziek, een paar losse flodders daar gelaten, en terwijl de band lange tijd afwezig is geweest, is het sinds mijn toetreding tot Wolfman Radio weer zeer actueel. Ik noem in dat bericht ook het Specialized-project, maar daar kan ik nu een aanvulling op brengen. Het zat er wel aan te komen: Na The Specials en The Beat staat Specialized dit jaar in het teken van Madness. De optredende groepen en degene die meewerken aan de Specialized-cd zullen allen een nummer uit het rijke oeuvre van de groep voor haar rekening nemen. Ikzelf ben eveneens prominent op die cd, met een stel radio-collega's hebben we een doldwaze versie van 'The Chipmunk Song' opgenomen. En, niet onbelangrijk, kom ik in de Specialized-kalender van volgend jaar in een foto die ook Madness ademt. Madness is dus op meerdere fronten een welkome gast in Raddraaien, vandaag staat de single 'Embarrassment' (1981) centraal.

Ik durf er nog niet teveel aan te denken, want het is nog heel ver weg voor mij. Ik heb afgelopen november 'beloofd' dat ik mijn best zou doen om dit jaar aanwezig te zijn op Specialized. Hoewel het vakantiegeld een week geleden is gearriveerd en ik daarvan een kaartje zou hebben moeten kopen, lijkt dat geld al grotendeels gespendeerd aan rekeningen en een aantal verplichte uitgaven. Mijn laptop is al tijden niet veel soeps meer en de 'uitzend'-computer is té oud om een kostbaar programma op te installeren. Er moet dus een tweede computer komen, deze 'oude bak' heeft zijn diensten bewezen als uitzend-computer en dus mag die zeker blijven! Komt natuurlijk ook bij dat het uitstapje in januari erg veel heeft gekost. Het is het dubbel en dwars waard geweest, maar daardoor kan het échte Specialized er wel eens bij in schieten.

Genoeg over mezelf... laten we het ditmaal eens over de groep hebben. De eerste incarnatie van Madness komt in 1976 bijeen in de Londense wijk Camden Town. De groep noemt zich The North London Invaders. Het trio Mike 'Monsieur Barso' Barson (zang/toetsen), Chris 'Chrissy Boy' Foreman (gitaar) en Lee 'Kix' Thompson (saxofoon) staat aan de wieg en trekken de muzikanten Cathal 'Chas Smash' Smyth (basgitaar) en drummer John Hasler aan. Dikron Tulane is de eerste leadzanger. Deze band doet een reeks optredens tot diep in 1977. Als het op een tuinfeestje heeft gespeeld, wordt de groep benaderd door één van de bezoekers. Zijn naam is Graham McPherson, beter bekend als Suggs. Toch zijn de eerste dagen van Madness roerig. Suggs vervangt Tulane, maar wordt even later uit de groep gezet omdat hij, in plaats van repeteties, uithangt in het stadion van Chelsea. Chas Smash krijgt ruzie met Barson en wordt vervangen door Gavin Rodgers. Barson heeft ook kritiek op het spel van Thompson, die ook het schip verlaat. Drummer John Hasler doet enige tijd de leadzang, maar dat is niet al te best en dus smeekt de groep Suggs om terug te komen. Thompson rookt de vredespijp met Barson en is ook weer van de partij. Daniel 'Woody' Woodgate en Mark 'Bedders' Bedford voegen zich tot het gezelschap en tenslotte keert Chas Smash weer terug op het nest. De groep heeft dan even de naam Morris & The Minors gehad, maar als eerbetoon aan Prince Buster kiest men voor de titel van een liedje van de man: Madness.

Het debuut van Madness is eveneens een verwijzing naar Prince Buster: 'The Prince'. Het verschijnt als single op het 2Tone-label van The Specials-toetsenist Jerry Dammers. Boven ieders' verwachting wordt de plaat plotseling een hit in Engeland. De groep toert intensief met The Specials en The Selecter en gaat daarna de studio in om het eerste album te maken. Dat draagt ook een titel van Prince Buster: 'One Step Beyond' en de gelijknamige single bereikt ook in Nederland een bescheiden plek in de Top 40. De '2Tone Sound' is in één klap hét geluid in Engeland. The Specials, The Selecter, The Beat en Bad Manners zijn andere exponenten, ook al staan de laatste twee niet onder contract van 2Tone Records. Na 'My Girl' voelt de groep alsof het de beste nummers van het album als single heeft uitgebracht, maar Stiff Records denkt daar anders over. Het komt tot een compromis en brengt de EP 'Work, Rest And Play' uit. Het nummer dat de EP 'trekt' is 'Nightboat To Cairo'.

Eind 1980 verschijnt het album 'Absolutely' en dat is voor Madness dé doorbraak in Nederland. Zowel 'Baggy Trousers' als 'Embarrassment' nestelen zich in de Top 5. Toch zet hierna het verval in of... zo wordt dat door oude fans ervaren. Tegenwoordig heb je een groep die alleen het debuut kan waarderen, een groep die het bij de eerste twee houdt, een groep die het nog een album extra uithoudt en degene die soep lust van alles wat Madness heeft opgenomen. Het is een feit dat Madness na 'Absolutely' het authentieke ska-geluid naar de achtergrond brengt en meer gaat toeleggen op dynamische popmuziek. 'The Rise And Fall' wordt naderhand beschouwd als een 'concept-album', hierop laat Madness horen evenveel waardering te hebben voor The Beatles als voor de helden uit de ska.

Als het verval in zet en het steeds moeilijker wordt voor Madness om een grote hit te scoren, is daar een achtjarige jongeman in Nederland. Hij profiteert ervan dat de plaatjes na een paar weken Tipparade in de uitverkoopbakken liggen en krijgt ze steevast voor verjaardag en Sinterklaas. Waarmee het balletje weer rond is...