Ach, vooruit, we doen er nog eentje! Daarbij ontdek ik iets. Ik meende dat het volgende week een jaar geleden zou zijn dat ik 'live' was gegaan bij Wolfman Radio, maar dat was dus afgelopen weekend. Dan betekent het dat The Vinyl Countdown volgende week jarig is! De tijd vliegt bij Wolfman Radio, hoewel het van tevoren opnemen van uitzendingen iets uit een heel grijs verleden is. Ik zou absoluut niet meer terug willen, het maken van een live-uitzending is vele malen leuker dan het thuis knoeien met een opname. Bovendien kun je snel inspelen op de wensen van de chatroom, zo nu en dan iemand de groeten doen enzovoorts. Dan mag ik nu gaan bedenken wat voor 'speciaals' ik volgende week ga doen in The Vinyl Countdown. De tweede Raddraaier is niet zomaar eentje! Het is wellicht één van de allergrootste singles uit de popgeschiedenis, een broekzak-symphonie, een meesterwerk van iemand die zowel geniaal als compleet gestoord is. De Raddraaier is 'Good Vibrations' van The Beach Boys (1966).
Als The Beatles doorbreekt in Amerika wordt hun distributie aanvankelijk verzorgd door Vee-Jay Records dat eveneens The Four Seasons onder contract heeft. In de eerste jaren speelt Vee-Jay beide groepen handig tegen elkaar uit, maar eigenlijk is The Four Seasons geen competitie voor The Beatles. Er is op dat moment eigenlijk ook geen andere kandidaat voor handen. The Beau Brummels neigt meer naar de richting van The Byrds en ook die groep kan niet opboksen tegen het tandem van Lennon en McCartney. The Beach Boys heeft de surfmuziek een enorme 'boost' gegeven en het zowaar tot een kunstdiscipline gepromoveerd hebben, maar ook dat is niet vergelijkbaar met het kunnen van het kwartet uit Liverpool. Dat verandert als Brian Wilson langzamerhand gek wordt en ten tijde van 'Pet Sounds' heeft The Beatles eindelijk haar concurrent in Amerika gevonden. Het respect tussen beide bands kent geen grenzen.
Brian Wilson geeft de eer aan zijn moeder. Die heeft hem als kind verteld over 'vibrations' die voor het oprapen zijn en dat honden blaffen naar 'bad vibrations'. Buiten het refrein, van de hand van Mike Love, schrijft Wilson het nummer helemaal zelf. Over het gebruik van de cello is onduidelijk wie hem heeft geïnspireerd. Wilson zelf noemt Phil Spector, maar Van Dyke Parks en Carl Wilson 'claimen' elk ook dit idee te hebben geopenbaard. Wilson schrijft niet 'zomaar' een liedje. Hij laat het groeien, knipt het her en der bij, en neemt ruim een jaar de tijd om de meest perfecte song aller tijden te componeren. Het is bovendien de eerste popsong met een prominente theremin, maar ook de cello is tot dan toe nagenoeg ongebruikelijk in de popmuziek.
De eerste instrumentale opname vindt plaats op 17 februari 1966. Het neemt 26 takes in beslag en een ruwe schets van de vocalen. Die eerste opname klinkt als 'funky rhythm & blues', er is nog helemaal geen sprake van de 'symfonie' die het later zal worden. Acht dagen later is 'Good Vibrations' al een ruwe schets met de electro-theremin, bespeeld door Paul Tanner, al een feit. Omdat Wilson het niet als onderdeel van 'Pet Sounds' ziet, schuift hij 'Good Vibrations' even aan de kant. Op 24 mei 1966 gaat hij verder met het nummer en doet dit tot en met 18 juni. Pas op 24 augustus 1966 buigt hij zich opnieuw over 'Good Vibrations'. In de daaropvolgende acht dagen worden de vocalen geperfectioneerd.
Wat kost zo'n grapje? Zeventien opname-sessies in vier verschillende studio's. Meer dan 90 uur aan magneetband. Het budget ligt tussen de 50.000 en 75.000 dollar en dat is bijna vijftig jaar later gelijk aan ongeveer 360.000 en 550.000 dollar. Een bedrag dat een goed verkopende artiest mag spenderen aan een album, wordt door Brian Wilson gebruikt voor een single van drie minuten en negenendertig seconden. Het gaat de andere Beach Boys ook boven de pet. De jongens worden geacht om soms veertig maal hetzelfde stukje van vijf seconden te herhalen, omdat Brian niet tevreden is over eerdere stukjes.
Als de single in december 1966, tien maanden na de eerste opname, eindelijk een feit is, gaat het vanzelfsprekend als warme broodjes. Het is in Amerika na 'I Get Around' en 'Help Me Rhonda' de derde nummer 1-hit. In Nederland breekt de groep eindelijk door in de top tien: Hier bereikt het een vierde plek. Het is niet alleen dit schijfje vinyl dat onder de kerstboom ligt, de plaat zorgt ook voor een opleving in de theremin-handel. En met de komst van de 'baroque pop' van 1967 zal de cello steeds vaker gesignaleerd worden in gezelschap van een popgroep.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten