Gisteravond was de jaarlijkse muziekkwis in De Karre in Tuk. Nadat ik die in 2008 heb gewonnen en hem, na enig uitstel, in 2011 zélf moest organiseren, is het verplichte kost geworden. Sinds vorig jaar hoeft de winnaar niet de volgende kwis te organiseren, maar de uiteindelijke zevende plek. Als Marianne en ik dat vorig jaar hadden geweten? Dit jaar was het wél duidelijk en door uitval van Marianne speelde ik samen met Ed. En... we wonnen op onze boerenfluitjes. Een opdoemend griepje en de drukte van de avond maakte dat ik gisteravond als een blok in slaap ben gevallen en geen fut meer had om hier te schrijven. Omdat ik vanmiddag nog een paar singles heb gekocht, krijgen jullie vandaag dan twee berichten voorgeschoteld. Ik begin echter met een Raddraaier, eentje uit de jaren zestig-bak ditmaal. En dan kom je zomaar opeens uit bij Ravi Shankar, het kan verkeren. Sinds ik me ook nog even heb verdiept in het plot van de film, snap ik ineens het label ook ietsje beter. De Raddraaier van vandaag komt uit 1969 en is 'Charly Theme' van Ravi Shankar.
Rond de eeuwwisseling had ik even de misvatting dat het bezit van Ravi Shankar-elpees getuigde van een zekere klasse. Iets voor een doorgewinterde cultuurliefhebber. En zo kwamen er al snel twee Ravi Shankar-elpees mijn huis binnen zeilen. De eerste is typisch zo'n jaren vijftig-elpee van Shankar, de tijd dat zijn gepiel nog vooral als klassieke muziek wordt beoordeeld. De tweede is een album uit de tijd dat de hippies ermee aan de haal zijn gegaan. Toch onderscheiden beide platen niet veel van elkaar. We gaan niet kort door de bocht, maar negeren gewoon die hele bocht en steken schuin over: Je moet wel heel erg stoned zijn om langer dan vijf minuten naar dat gejengel te luisteren! Niet alleen hebben Indiase muzikanten een andere maatvoering, maar onze oren zijn evenmin gebouwd voor een primitieve ontstemde gitaar. Singles van Ravi Shankar komen daarentegen niet vaak voor en dat moet de reden zijn geweest waarom ik 'Charly Theme' in 2003 heb meegenomen van een platenbeurs. Met de muziek van Shankar had ik het toen al gehad!
Robindro Shaunkor Chowdhury wordt op 7 april 1920 geboren in Varanasi in India. Zijn vader hanteert echter de spelling in het Sanskriet, waardoor het Chowdhury wegvalt. Shaunkor wordt dan Shankar en Robindro heet opeens Ravindro. Als kind maakt hij al Europese tournees met dansgroepje van zijn broer, de latere choreograaf Uday Shankar. Ravindra heeft dan zijn naam al verder ingekort tot Ravi, wat Indiaas voor 'zon' is. In december 1934 gaat de dansgroep op tour met de vooraanstaand sitar-speler Allaudin Khan. Ravi, die rond die leeftijd al heel snel verwesterd, krijgt tijdens de tournee lessen van Khan en zal hem later het instrument verder bij brengen. Als Shankar achttien jaar is, zijn de beide ouders overleden terwijl de jongens in Europa waren. Ravi beëindigt zijn dans-carriére, maar gaat onder leiding van Khan klassieke Indiase muziek studeren. In 1944 heeft hij zijn opleiding afgerond en schrijft in 1945 zijn eerste stuk voor ballet. Naast opname-artiest voor de Indiase tak van His Master's Voice is hij tevens het hoofd van All India Radio (AIR). Het Indian National Orchestra ontstaat dankzij Shankar en hij componeert enkele stukken voor hen. We maken dan maar even een sprongetje naar de midden jaren zestig, als Shankar inmiddels platen maakt voor World Pacific. The Byrds werkt in een studio naast Shankar en zowel Roger McGuinn als David Crosby raken onder de indruk van de klanken van de buren en stoppen een beetje in hun muziek. Een jaar later is Shankar al een held bij koffiebar-folkies, maar in 1966 komt de ontmoeting met George Harrison tot stand.
De associatie met The Beatles geeft niet alleen Shankar's succes een nieuwe 'boost', maar brengt hem zelfs tot het Woodstock-festival. Toch walgt Shankar van die laatste plek en hij breekt subiet met het hippie-geweld. In datzelfde jaar, 1969, schrijft hij muziek voor de film 'Charly'. Als je naar het label kijkt, valt die omgedraaide R in Charly meteen op. Foutje van de platenmaatschappij? Nee, een clou uit de film. Charly is een oliedomme man die overdag in een bakkerij werkt en 's nachts probeert te studeren. Dat gaat niet naar wens, want Charly kan nog steeds zijn eigen naam niet goed schrijven. Hij rolt in een experiment van twee doktoren die de intelligentie van een laboratorium-muis hebben weten op te krikken. Charly wordt getest in een race tegen de muis, Algemon, en verliest aan de lopende band. Totdat hij eens wint en blijkt dat zijn intelligentie heel snel vooruit gaat. Van oliedom naar hoogbegaafd. Niet alleen zijn omgeving krijgt er last mee, maar ook Charly zelf. Hij krijgt opeens liefdes- en lustgevoelens voor zijn lerares. Als de muis Algemon sterft, komt Charly onder ogen dat ook zijn eigen intelligentie maar van een tijdelijk aard is. Hij keert uiteindelijk weer terug naar zijn oude 'ik', een volwassen man met de intelligentie van een kind.
Ja, die film wil ik beslist nog eens zien, maar niet erg specifiek vanwege de muziek. Deze single van Ravi Shankar is zo eentje die voorbestemd is om nog jaren in mijn archief te staan. Totdat die misschien over dertien jaar weer eens als Raddraaier de bak uit mag...
Geen opmerkingen:
Een reactie posten