dinsdag 3 september 2019

Week Spot: Betty Lavette



Ik groei op in de jaren tachtig als jongste in een gezin met vier kinderen. Mijn oudste broer koopt zijn eerste single als ik nog moet leren om te fietsen en zindelijk te worden. De radio staat vijf dagen per week op Hilversum 3. Alleen als de EO bezit neemt van de woensdag schakelen we over naar Hilversum 2 voor Veronica. Ik kan me niet herinneren dat we héél vroeger op zondag naar de radio luisterden. Pas met de komst van de KRO op de zondag zijn we eigenwijs genoeg om zelf de radio aan te zetten. Zat de Tros niet eerder op zondag? In 1992 gaat Hilversum 3, inmiddels Radio 3 geheten, over op de horizontale programmering. Niet meer specifiek een dag voor 'indie' of kwaliteitsdisco of met zijn allen mee lallen op donderdag met '50 Pop Of Een Envelop'. De horizontale lijn maakt een gemiddelde waar heel veel muziek buiten valt en dat heb ik altijd jammer gevonden. Hoewel ik op die dag vaak hele dagen naar school moet, luister ik in de vakanties de hele dag op dinsdag naar de Vara. Na de ontbijtshop volgt Henk Westbroek voor drie uren. Om twaalf uur Jack Spijkerman en om twee uur Jan Douwe Kroeske. Ik ontdek tijdens deze dinsdagen heel veel muziek die je nergens anders hoort en dat is na 1992 een stuk minder geworden. Dat brengt me ook vanavond bij de Week Spot voor deze nieuwe week: 'Your Turn To Cry' van Betty Lavette.

Allereerst even over de naam. Lavette heeft haar grote doorbraak pas in 2005 gekregen en dan is ze al een aantal jaren actief als Bettye Lavette. Toch is die extra 'e' in haar voornaam pas vanaf 1977 gemeengoed geworden en is het met Bettye net zoals met Dionne Warwick(e). Het is maar net welke bui de drukker van de labels en de platenhoezen heeft. Ik hoop niet dat ik het fout heb en hem onnodig veel lof toe zwaai maar mijn herinnering zegt dat ik Betty Lavette heb leren kennen in een show van Henk Westbroek. Of zal het wellicht Jan Douwe Kroeske zijn geweest? Hoe dan ook, het moet rond 1989 of 1990 zijn geweest dat ik voor het eerst de naam van Lavette hoor en muziek van haar hoor. Dat is ongetwijfeld een oudje uit de jaren zestig geweest. In de daaropvolgende jaren zie ik haar naam geregeld voorbij komen en dat is niet zo vreemd: Bluesminnend Nederland heeft Lavette omarmd en dus is ze een graag geziene gast op onze podia en festivals. Mijn eerste plaatje van Betty arriveert middels de box set 'Action Speaks Louder Than Words'. 'Do Your Duty' wordt daar toegeschreven aan Bettye Lavelle, maar ook de titel van Mr. Jamo in de betreffende box blijkt niet te kloppen. 'Doin' The Best I Can' komt in 2014 bij me wonen en zo gaan we in één ruk door naar 2019. Mark adverteert 'Your Turn To Cry' en ik ben meteen bij het intro verkocht. Probleem is echter dat de single net een minuut geleden is verkocht en hij niet een reserve heeft liggen. Tot mijn grote verrassing ontwaar ik een paar weken geleden de bovenstaande single in het pakket: De Engelse promo met het hartje intact.

Betty Jo Haskins wordt op 29 januari 1946 geboren in Muskegon in Michigan en groeit op in Detroit. Het zal jullie misschien zijn opgevallen dat ik mijn zondagse pak niet aan heb vanavond? Dat komt omdat we vandaag voor de verandering eens niet in de kerk hoeven te beginnen. Betty Jo begint namelijk te zingen in de huiskamer en tijdens feestjes van de familie. In plaats van gospel zingt ze rhythm & blues en country-liedjes. Het is Johnnie Mae Matthews die haar ontdekt en hij laat haar een plaatje opnemen als ze zestien is. Met de naam Betty Jo Haskins gaat het niet lukken. Matthews en Haskins zijn samen gekomen dankzij Betty's vriendin Sherma Lavette Anderson en Haskins zal haar naam 'lenen' voor de rest van haar loopbaan. Ik schrijf het plat als Lavette maar het is ook LaVette geweest en zelfs LaVet. Net zoals de laatste 'e' in Bettye is het ook hier weer een kwestie van hoe de drukker is gemutst. Betty's platen doen het meteen goed op de R&B en haar eerste grote hit is in 1965 voor het Calla-label: 'Let Me Down Easy'. In de jaren zestig komt ze uit voor Atlantic, LuPine, Scepter, Calla, Big Wheel, Karen en Silver Fox (alsook het moederschip SSS International). 'He Made A Woman Out Of Me' (1969) en 'Do Your Duty' (1970) doen het redelijk goed op de R&B maar verder blijft het succes beperkt voor Lavette.

Omdat ze er niet in slaagt om het succes vast te houden voor een tweede single komt het eigenlijk nooit tot een album-release in de jaren zestig. Het is pas in 1973 als ze voor Atlantic een album mag maken. 'Child Of The Seventies' heet het werk maar Atlantic is niet overtuigd van een verkoopsucces en zo blijft het album dertig jaar op de plank liggen. Ze heeft in 1978 een disco-hit met 'Doin' The Best I Can' en nog altijd is de platenmaatschappij niet overtuigd om een album uit te brengen. In 1982 wordt ze dan eindelijk opgepikt door Motown en dankzij dit label maakt ze twintig jaar naar haar eerste single een album: 'Tell Me A Lie'. Ze onderbreekt even later haar loopbaan voor werk in musicals en in de vroege jaren negentig is ze weer terug als blues-zangeres. Betty heeft 'Child Of The Seventies' als een proefpersing in mono en deze laat ze aan een muziekliefhebber horen. Deze persoon zal ervoor zorgen dat Atlantic de originele opnames afstaat en dat 'Child Of The Seventies' dertig jaar na dato alsnog verschijnt. De timing is goed. Lavette heeft dan juist een album uitgebracht, 'I've Got My Own Hell To Raise', waarop ze liedjes uitvoert van uitsluitend vrouwelijke singer-songwriters. Dat album zet Lavette opeens helemaal op de kaart in Amerika en 'Child Of The Seventies' en een compilatie van haar werk voor SSS International versterken het succes. Ruim veertig jaar na haar eerste opnames heeft Lavette dan eindelijk het succes te pakken dat ze zo heeft verdiend.

Hoewel Lavette inmiddels 73 jaar is, lijkt het einde nog niet in zicht. Haar meest recente album is van vorig jaar. Ik beoordeel 'Your Turn To Cry' naar aanleiding van een video met de originele single-versie maar krijg kort daarop de aanbeveling van Youtube voor een live-versie. Het is een deel van een optreden dat Bettye een paar jaar geleden heeft gegeven. Hier laat ze niet alleen zien dat ze over 'the pipes' beschikt maar het nummer ook zó overtuigend weet te brengen dat ik een brok in de keel krijg. De 'r' is in de maand en na een paar 'happy-go-lucky'-Week Spots is het deze week tijd voor een plaatje dat dwars door de ziel snijdt.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten