Raddraaien: The Box Tops

Nog zes singles te gaan voor deze serie 'Raddraaien' en het gaat wel aardig goed uitkomen in de wedstrijd tussen deze serie en de onderhandelaars van het nieuwe kabinet. Dat lekt inmiddels ook naar hartelust en de verwachting is dat over een paar weken het kabinet op het bordes staat. Tegen die tijd ben ik vast al met de volgende serie 'Raddraaien' begonnen, maar ik moet toegeven dat ik graag níet had gewonnen! De 'kijkcijfers' zijn flink toegenomen in de afgelopen weken en daarom misschien nog één keer kort uitleggen hoe 'Raddraaien' in elkaar steekt? Ik heb mijn singles ondergebracht in vier categorieën: De jaren zestig (alle opnames tot en met 1969, dus ook eerder), de jaren zeventig (1970-79), de jaren tachtig (1980 en alles wat later is gemaakt) en de Blauwe Bak (de soul, funk en dergelijke). De Blauwe Bak verandert voortdurend en levert soms 'nieuwe' aanwinsten voor de algemene bakken. Die veranderen ook qua opzet met iedere plaat die ik toevoeg. Ik hou namelijk strikt 135 singles per jaren zestig, zeventig of tachtig-bak. Aan het begin van de serie heb ik willekeurig nummers uitgekozen en nu mag ik kijken welke plaat achter dat cijfer staat. Ik heb drie pogingen en dan móet ik een keuze maken. Vandaag is de eerste een exoot: De Boalserter Oaratoriumforieniging met een EP uit de jaren vijftig. De tweede is een single van Pat Boone, maar die heb ik al eens eerder gehad in 'Raddraaien'. Met de derde ben ik zéér tevreden en dat mag vandaag in de schijnwerpers: 'Soul Deep' van The Box Tops (1969).

Waar en wanneer? We zijn nog altijd vrienden op Facebook, maar ik verneem niets meer van zijn platenhandel. Ik weet dat Marcus intussen een band heeft geformeerd en dat hij druk is met de restauratie van een auto. Ik ontmoet de rockabilly- en rock'n'roll-verzamelaar in een Facebook-groep als ik een keurige 'Soul Coaxing' van Raymond Lefevre van hem overneem. De daaropvolgende maanden zal hij me regelmatig een lijst toesturen met zijn handel waar ik dan eerste keus heb. Marcus is een goudeerlijke kerel. Dat blijkt uit lange middernachtelijke chat-sessies, maar ook uit zijn handel. Soms speelt hij me een gratis plaatje toe omdat het té slecht is voor de handel. Dan blijkt het een plaat te zijn die de grote handelaren als een 'VG+' zullen waarderen en de helft van de Mint-prijs in rekening brengen. Hij zoekt specifiek naar soul voor mij en komt dan met deze single van The Box Tops. Soul? Ja, in de titel. Verder kan ik dit aanbod niet weerstaan: Een puike Engelse persing van een Box Tops-single voor twee of drie pond. De plaat staat in het uiterste begin, 2014, even in de reserve-Blauwe Bak, maar moet bij de eerste schifting reeds genoegen nemen met de jaren zestig-bak.

Soul-xotica heeft pas een aanvang genomen als ik verneem dat Alex Chilton is overleden. Ik 'vier' zijn leven middels een berichtje, een vroege voorloper van de 'Dodenrit'. Het jaar 2016 wordt door velen beschouwd als een 'zwart jaar' in de muziek en dan zijn er nog vele namen die we hebben 'gemist'. Ik zie nu bijvoorbeeld dat Box Tops-oprichter Danny Smythe op 6 juli van dat jaar is overleden. Maar... laten we eerst eens terug gaan naar het vroegste begin van The Box Tops. Dat begint met een groep uit Memphis met de naam The Devilles. Toch heerst een naamsverwarring met een band uit New York, The DeVilles, en in januari 1967 besluit de huidige bezetting van The Devilles de naam te veranderen in The Box Tops. Smythe is vanaf het eerste uur betrokken bij The Devilles/The Box Tops. De overige leden zijn in de loop der tijd bij de groep gekomen: John Evans (gitaar, toetsen), Alex Chilton (leadzang, gitaar), Bill Cunningham (basgitaar, toetsen) en Gary Talley (leadgitaar, bas, sitar). Bovendien verzorgen de mannen, desgewenst, allemaal de achtergrondzang. Muzikaal laat de groep zich beïnvloeden door verschillende richtingen. Het speelt al aardig snel een voortreffelijke versie van Procol Harum's 'A Whiter Shade Of Pale', maar kan ook uit de voeten met soul-werk en is prima in staat om haar eigen nummers te schrijven. Toch schuift platenmaatschappij Bell hen meteen door naar het team van Dan Penn. De band gaat de studio in om Wayne Carson Thompson's 'The Letter' voor de eerste maal te schrijven, de brief zal later door The Arbors en Joe Cocker anders worden geïnterpreteerd. De single klokt in onder de twee minuten en is meteen een doorslaand succes. Nogmaals: The Box Tops bezit genoeg talent om zelf voor liedjes te zorgen, maar het is Bell dat daar andere ideeën op na houdt. Al snel wordt The Box Tops een soort van marionet met Penn en Bell als de bespelers. Zij bepalen de lengte van het haar, de kledingstijl van de mannen en bovenal het geluid van The Box Tops. Alex Chilton is pas zestien als 'The Letter' een hit is en Bell zet de groep graag weg als nieuwe tieneridolen. Intussen verschijnt wel prachtig materiaal, te beginnen met 'Neon Rainbow' dat beduidend minder resultaat oplevert dan 'The Letter'. Dan dreigt de dienstplicht en kiezen een aantal leden eieren voor hun geld. Ze gaan terug naar school om uitzending te vermijden. Evans en Smythe worden in januari 1968 vervangen door Rick Allen en Thomas Boggs. Eerstgenoemde heeft als bassist al succes gehad met The Gentrys ('Keep On Dancing').

Muzikaal zit The Box Tops tussen de 'blue-eyed-soul' en 'light pop' in en het grote succes wordt in 1968 voortgezet met 'Cry Like A Baby'. Hoewel de hits elkaar in rap tempo opvolgen en de groep een aantal elpees opneemt, kun je dankzij Youtube in 2017 zien hoe snel het onderuit gaat met de moraal binnen de band. Er is een clipje van een optreden waar The Box Tops 'The Letter' moeten playbacken en daar hebben de mannen geen zin in. Ze maken er hun eigen feestje van. Anders dan bij bijvoorbeeld The Monkees speelt The Box Tops het merendeel van de instrumenten op de platen en speelt het ook 'live'. Alleen de albums bevatten een paar stukken waar Alex Chilton wordt gekoppeld aan befaamde sessie-muzikanten. Eind 1968 wisselt de groep van productieteam en komt bij Chips Moman. Briefschrijver Thompson levert de eerstvolgende hit aan: 'Soul Deep'. Muziekcriticus Lester Bangs komt superlatieven te kort bij de single en ik kan me daar geheel bij aansluiten. De b-kant is trouwens ook niet misselijk! Het is echter wel één van de laatste grote hits van The Box Tops. De eerste Amerikaanse top twintig-hit sinds 'Choo Choo Train' en daar zullen nog twee hits volgen: 'Turn On A Dream' en 'You Keep Tightening Up On Me'. 'Soul Deep' schopt het in Engeland tot een 22e plek en is de derde en laatste hit van de groep op dat eiland. In 1970 trekt Chilton de stekker eruit hoewel de platenmaatschappij tot en met 1974 regelmatig 'nieuwe' singles van The Box Tops uitbrengt. Het betreft dan ouder materiaal.

De mannen blijven allemaal onverminderd actief in de muziek. Talley is een geziene gast als sessiemuzikant in Nashville en werkt met alle groten der aarde. Chilton formeert de 'perfecte popgroep' Big Star en later andere bands. Bovendien neemt hij in 1976 nieuwe versies op van 'The Letter' en 'Cry Like A Baby' welke als The Box Tops op verzamelalbums zullen verschijnen. Cunningham is actief geworden in de klassieke muziek en Smythe is lange tijd actief op regionaal niveau. In 1989 is eerst al een reünie, maar het is meer een bijeengeraapt zootje. Cunningham ontbreekt op het appèl en hij organiseert de tweede reünie in 1996. Dat zal een succes blijken! Het betreft hier de originele bezetting van 'The Letter' en dat zal bijeen blijven tot aan Chilton's plotselinge dood. Op 17 maart 2010, twee weken na het eerste bericht op Soul-xotica, overlijdt Chilton aan een hartaanval. Het laatste optreden van The Box Tops heeft bijna een jaar eerder plaats gehad in Memphis.