maandag 16 oktober 2017

It was 20 years ago today: Ruigoord/ADM deel 2



Vol spanning hou ik de site van de NOS in de gaten. Natuurlijk zijn het drukke tijden in de media met een regeerakkoord en oplopende spanningen in de rest van de wereld, maar toch verwacht ik dat het nog wel 'nieuws' gaat worden. Anderzijds hoop ik ook dat het niet zal gebeuren, ook al is het vijf-voor-twaalf geworden voor de ADM. Ik heb het dan over de op handen zijnde ontruiming van het oudste, nog bestaande, kraakpand van Amsterdam. Maar dan opnieuw: Het heeft voor heel wat stormen gestaan in de afgelopen twintig jaar en heeft dat ook steeds overleefd. Toen nog wél met steun van de gemeente Amsterdam en dat lijkt het te zijn kwijt geraakt. Ruim twee weken geleden zijn we de eerste keer twintig jaar terug in de tijd gegaan, toen over de kennismaking en het eerste bezoek aan Ruigoord. Vandaag ga ik terug naar zaterdag 11 oktober 1997. Een zwarte dag in de muziek want we verliezen deze dag John Denver. Ik stap die middag na het warm eten op de scooter voor een grote onderneming: Ik ga de herfstvakantie 'vieren' in het actiekamp van Groenoord. Het wordt een barre tocht en met name dankzij een ondergelopen fietstunnel bij Den Oever. Mijn broekspijpen zijn tot aan mijn knieën kletsnat en daar mag een vieze koude wind over heen blazen voor de volgende honderd kilometer. Een totaal onbekende omgeving, geen oriëntatie vooraf en geen kaartjes. Dan maakt het nogal uit hoe je Amsterdam benadert en hier faalt mijn aardrijkskundige kennis. In Hoorn probeer ik op te warmen in de kroeg en dat gaat gepaard met enige alcoholische drankjes. In het donker is het nóg lastiger oriënteren, maar weet dat ik vlak langs Volendam en Edam ben gekomen. Ik kom de hoofdstad binnen middels Amsterdam-Noord. Er zit niks anders op om maar met de pont over het IJ te gaan en dan richting Halfweg te gaan. Daarbij rij ik abusievelijk het centrum in, maar weet me uit de voeten te maken. Het is rond middernacht dat ik vanuit een café in Halfweg het thuisfront bel: Ik ben gearriveerd in Ruigoord!

Het is niet het eerste leugentje om bestwil. Ik zal logeren bij een vriend van C. Ofwel: Hoe meer naïef kun je zijn. Er wordt me in de kerk van Ruigoord verteld dat hij op een zakenreis is, maar dat betwijfel ik. Ik word naar de hoek van de Groenoorders gestuurd en die hebben nog wel plek voor mij in een legertent. Ik kan wel slapen naar zo'n rit en bovendien heeft de brandewijn in de kerk ook haar invloed. Ik word die ochtend in paniek wakker. Een windstoot blaast ineens het tentzeil weg en daar liggen we onder de blote hemel. Er zijn verschillende dingen gaande op deze 12e oktober. Het is zes dagen na de ontruiming van Groenoord en daarom is een protestmars georganiseerd door Amsterdam. De Silo gaat morgenochtend ontruimd worden, zoals het lijkt, en dus is daar vanavond een feest om zoveel mogelijk mensen te lokaliseren voor het verzet tegen de ontruiming. Elders zal een nieuw pand gekraakt worden. Ruigoord houdt een 'begrafenis' vanuit de kerk waarbij de meeste media is uitgenodigd. De groep valt voor mijn ogen uit elkaar. De meeste gaan naar Amsterdam voor de mars en voor de ontruiming van De Silo. Ik blijf achter met een klein groepje activisten. Onder hen is Luc. Een naam? Nee, het is niet zijn echte naam, maar doe dit liever dan een voorletter of iets dergelijks. Volgens mij is er geen Luc betrokken bij Groenoord of de ADM en als dat het geval is, bied ik mijn excuses aan. Het is gewoon een naam die in me op komt. Met Luc en nog een stel gaan we die middag naar het voormalige kamp. Ze zijn er niet geweest sinds de ontruiming en dus is dit een emotioneel moment. De prachtige ongerepte natuur van weleer en het tunnelstelsel... Alles is geplaveid door de bulldozer. In de struikjes vindt Luc enkele knuffels uit zijn hut. Ook zien we een moedwillig neergeschoten blauwe kiekendief, nota bene een beschermde vogelsoort! We vinden er verder helemaal niks en lopen terug naar het 'nieuwe' tentenkamp. Ik ga als enige een kijkje nemen naar hoe Ruigoord 'afscheid' neemt van Groenoord. Er volgt een mars naar de bouwput van de toekomstige Afrikahaven en ik loop pal achter twee opzichtige relnichten. Dat trekt de aandacht van de ANP-fotograaf en als hij de foto neemt, loop ik juist voorbij. 'Heit' herkent me de volgende dag op de foto in de Leeuwarder Courant. Er is nog geen man overboord want voor de familie verblijf ik immers een week in Ruigoord en slaap bij een vriend van C.

Rond een uurtje of zes raak ik in gesprek met Luc. We hebben een 'klik'. ,,Er is vanavond een feestje in De Silo. Heb je zin om mee te gaan?". Ik heb dan begrepen dat De Silo een kraakpand is en dat dit de volgende dag ontruimd gaat worden. ,,Ja, ik wil bij de ontruiming zijn", laat Luc weten. ,,Als jij het niet wilt, kun je altijd terug rijden naar Ruigoord en in mijn tipie slapen". Dat stelt me iets meer gerust. Even later wijzigen de plannen verder. Eerst gaan we kijken op een feestje in het nieuwe kraakpand en daarna zal ik Luc afzetten bij De Silo. Ik rij dan terug naar Ruigoord. Het nieuwe pand is 'ergens' op in het Westelijk Havengebied. We zien alle hoeken en gaten van de havens en op een zeker moment is mijn oriëntatie zoek. Dan ontdekken we dit pand. Het staat midden op een imeens omheind terrein en we proberen uit alle macht om een gat in het hek te vinden. Dat is er niet. We spanen ruim een half uur rond in de omgeving als we zien dat een vrachtwagen de oprit neemt naar het hek, Wij scheuren er naartoe en komen op deze manier binnen. Ja, het is 1997, en alleen yuppie's hebben mobiele telefoons. Ik kan de scooter parkeren in een enorme loods vol auto's. Boven is het 'feestje'. We horen als eerste dat de ontruiming van De Silo is afgeblazen. Luc vertelt me dat we evenwel een kijkje kunnen nemen. ,,Ze hebben een heel leuk cafeetje, dat ga jij zeker waarderen!". We zitten met ongeveer vijftien man in een kantoortje. De radio zeurt op de achtergrond, er zijn slechts een paar blikjes bier en er heefst vooral spanning. We staan op het punt om weg te gaan als de grote vraag wordt gesteld. Er bestaat een kans dat de eigenaar morgenochtend langs komt met een knokploeg. We hoeven niet bang te zijn voor een pak rammel, maar we moeten dan wel met zoveel mogelijk mensen aanwezig zijn. Ik zie het natuurlijk niet zitten, maar Luc is meteen enthousiast. ,,Je weet het, Bungel. Je kan altijd terug rijden naar Ruigoord en in mijn tent slapen, maar als je blijft... er komt niemand met zijn vingers aan jou!". Dan realiseer ik me ook dat ik mijn gevoel van richting kwijt ben en dus zie ik af van de rit naar Ruigoord en blijf op de ADM. Als ik het besluit heb genomen, wordt de geschiedenis van de eigenaar doorgenomen. Bertus Lüske, handelaar in onroerend goed met ruime ervaringen met krakers. Dat blijkt ook uit de ADM. Meteen na aankoop is hij met sloophamers door het pand geweest. Ramen hebben het moeten ontgelden, maar ook het sanitair en de elektra is finaal aan gort geslagen. Dit alles om het 'onbruikbaar' te maken voor krakers. Maar ja, krakers zijn creatief ingesteld en zolang de glashandelaren blij zijn dat ze hun gebroken ramen gratis en voor niets bij ons kunnen dumpen? Lüske is overigens in 2002 geliquideerd. Sindsdien zijn het de nabestaanden die in gevecht zijn met de krakers.

Ik slaap nauwelijks en word ruw wakker gemaakt. Er staat een busje bij het hek. Dat kan Lüske en zijn gevolg zijn en dus heb ik twee minuten om mezelf in gereedheid te brengen. Een minuut later het verlossende bericht: Het is 'Hart Van Nederland'. Er wordt vooraf gevraagd wie niet voor de camera wil. Ik steek mijn vinger op en verdwijn uit beeld. Ook heb ik gezien dat de cameraman heeft ingezoomd op de voertuigen in de loods. Mijn Vespa is goed herkenbaar met de grote zwarte koffer achterop en ik vraag hen of ze dat er ook uit willen knippen. Daat doet die moeilijk over, maar volgens mij heeft het niet de uitzending gehaald. Het is in huize Louwsma dan reeds een paar jaar een gewoonte om half elf naar 'Hart Van Nederland' te kijken. Ze krijgen een hartverzakking als ze mijn scooter in een kraakpand zien staan, dus dat wil ik voorkomen. 's Middags ga ik met Luc op de scooter naar Halfweg voor wat boodschapjes en intussen zijn de eerste krakers bezig in het kantoorgebouw om ruiten te plakken. Werkzaamheden die ik de volgende weken eveneens zal uitvoeren. Dinsdag overdag krijg ik een rondleiding in De Silo welke weer een paar weken tot een paar maanden vooruit kan. Ik 'leen' hier het trommeltje dat tot 2002 bij me zal blijven. De oorspronkelijke eigenaar heeft het nooit terug gekregen. Er gaat iemand uit De Silo mee naar de ADM. Door een gekke beweging trapt hij een gat in mijn uitlaat en op de ADM wordt hij net zo hard er weer uit getrapt. Die avond hebben we een vergadering in een kamer in het kantoorgebouw dat helemaal winddicht is gemaakt. Halverwege is paniek als een busje aan het hek staat. Nog één keer bonst het hart in mijn keel. Het blijken 'meer zielen' te zijn en vanaf dat moment zal ik niet meer bang zijn op de ADM. Ik durf er zelfs aan te denken om hier te gaan wonen!

Ik help Luc, financieel, een bar op te zetten en dat is een doorslaand succes. Toch moest ik beter weten. Na een avond met een geweldige omzet gaat hij naar Amsterdam om LSD te halen, terwijl hij me had gezworen dat hij 'clean' was. ,,Gewoon één tripje voor de gezelligheid", had hij het genoemd en opnieuw investeer ik een paar tientjes in drank voor zijn handel. Op donderdag verblijf ik nog een tijd op Ruigoord dat die avond een vollemaansviering heeft. Toch is me duidelijk dat mijn prioriteiten inmiddels meer bij de ADM liggen. Zaterdagmiddag neem ik afscheid maar beloof zéér binnenkort weer terug te keren op de ADM. De tocht naar huis is ook niet vlekkeloos. Ik hou teveel Den Helder aan en rij Den Oever pardoes voorbij. De avond is gevallen als ik over de Afsluitdijk ga. Thuis zijn de rapen gaar, maar ik praat met geen woord over de ADM en mijn kersverse krakers-avonturen. Dat is een 'geheimpje' waarvan ik een paar dagen ontzettend opgewonden raak. Als mijn vrienden dan in eerste instantie de schouders ophalen, ervaar ik dat wel als een kleine teleurstelling. Ik had verwacht dat ik het ei van Columbus had gevonden.

In een derde deel van deze mini-serie ga ik in op de daaropvolgende twee maanden in de ADM.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten