Lig!

'Bicycle porn' wordt het inmiddels genoemd door collega-presentatoren. Als het eens niet over muziek gaat op Facebook, staat al heel snel een foto afgebeeld van de Pioneer. Met alweer een mijlpaal of vakantiekiekjes. De komende dagen kijk ik terug op het afgelopen jaar en dat is allemaal vrij beknopt. Ik heb serieus nagedacht over andere onderwerpen, maar die zijn er gewoon niet! De eerste letters uit de titels voor de komende vijf berichten vormen samen een woord dat voor mij samenhangt met 2016. Nee, er hoeven geen briefkaarten op de post. Oudejaarsdag zal duidelijk worden welk woord het is. De Pioneer komt in twee berichten voorbij. Hoe je het ook wendt of keert, dit apparaat staat synoniem aan 2016. Over de fietstochten ga ik het later nog eens hebben. Vanavond eerst aandacht voor de fiets zélf en hoe het zo is gekomen.

De eerste ligfietsen die ik in levende lijve zie, zijn beide Sinclair's . De Sinclair wordt begin jaren tachtig in de markt gezet als het 'groene' alternatief voor de auto. Er gaat iets van een accu in het ding en volgens mij is dat ook een soort van trapondersteuning. Verder werkt de verlichting vanuit deze accu. De berijder (m/v) zit voor een goed deel ingepakt in het kunststof en het heeft drie wielen voor extra stabiliteit. Ik breng in de vroege jaren negentig met mijn broer een Sinclair voor reparatie. Dat is de standaard-uitvoering. Er woont iemand in Jutrijp die een 'sigaar' van carbonfiber om de fiets heeft. Die scheurt dagelijks met het ding naar Lemmer en terug, bijna twintig kilometer over een kaal fietspad. De ligfiets is dan nog voor 'the happy few', een duur stuk speelgoed.

Ik weet niet helemaal precies meer wanneer de fascinatie voor de ligfiets is ontstaan. Ik herinner me iets van minstens vijf jaar geleden. Ik trek dan veel op met Marianne en deze heeft een adres gevonden van iemand in de polder waar je proefritten kan maken op verschillende fietsen. Daarbij staan ook ligfietsen en ik heb daar meteen oren naar. Het gaat echter niet gebeuren. Dan kom ik in Nijeveen wonen. Een paar maanden later zijn de dorpsfeesten en in het krantje zie ik het adres van Nazca. Een jaar later loop ik voorbij de winkel vanaf de boeken- en platenmarkt bij de kerk en kijk even naar binnen. Een paar maanden later weer het krantje voor de feestweek en opnieuw de advertentie van Nazca. Het komt er niet van. Begin 2015 ben ik er helemaal klaar voor en bijna zou ik de fout hebben gemaakt. Het begint met de advertentie van een Batavus Relax4All. Het ding staat in de buurt van Wolvega en dat is redelijk te doen per openbaar vervoer. Tóch nog maar even vragen naar de lengte van de persoon? Hij is 1 meter 95 en past nét niet op de Batavus, vandaar dat hij hem verkoopt. Dan kan ik het met twee meter verticaal helemaal wel 'shaken'. Iemand anders heeft een prachtige fiets met alles erop en eraan te koop, maar dan kan ik het geld niet meer ophoesten. Als ik toen een ligfiets had gekocht? Dat was één groot fiasco geworden. Het blijkt moeilijker dan het lijkt totdat je het eenmaal kan...

De ligfiets gaat weer 'spelen' als Uffelte in het vizier komt. Omdat ik de vloer- en raambedekking voor een schappelijke prijs kan overnemen, blijft er wat geld over. Toch ben ik nog niet van plan om een fiets te kopen als ik op zaterdag 2 april mijn schroom overwin en de winkel van Nazca binnenstap. Ik heb me de maanden ervoor vooral gefixeerd op een onderstuur maar nu ik tegenover een onderstuur sta, lijkt me dat nog behoorlijk eng. ,,Menig ervaren ligfietser gaat meteen op zijn plaat of de greppel in", krijg ik later te horen. Eerst maar eens bovenstuur leren? Dan ontdek ik hóe belangrijk lengte is bij de keuze voor een ligfiets. Bij het uitzoeken van een beschikbare fiets gaat het niet om de kleur of de uitvoering, de fiets wordt afgestemd op mijn lengte. De rode Pioneer is dan de meest geschikte. Ik had in het kleurenpalet van Nazca al stiekem uitgekeken naar het 'hemelse blauw' of het agressieve citroengeel. Dit rode is net weer iets aan de burgerlijke kant. Nogmaals: Het doet er vanmiddag niet toe. De fiets moet 'passen'. Haastig wordt de trapas iets naar voren geschoven (deze fiets gaat voor personen tot 1.95 meter) en een stukje tussen het ketting gezet. Dan is daar het spannende moment. Voor het eerst fietsen op een ligfiets.

Gaat dat wel gebeuren? Voordat ik ga zitten, moet ik eerst leren om de handrem in te drukken. Anders schuif je met fiets en al achteruit. Dan... één voet rechtuit tegen het pedaal. Rem loslaten, trapper letterlijk weg trappen en de andere voet aan de trapper. Inmiddels sta ik weer met beide benen aan de grond met de schrik in de ogen. Dit is niet zomaar eng! Monique is geduldig en blijft me moed in praten. Ik maak vorderingen, maar de bocht komt ook snel en ik weet niet wat ik moet doen. Hoe lang zou het hebben geduurd? Twintig minuten? Maar dan fiets ik! En hoe? Het Weidelint is een rustig straatje om een blok nieuwbouwwoningen in Nijeveen en ik fiets heerlijk ontspannen een blokje rond. Monique staat halverwege en roept dat het goed gaat. Dat kan ik beamen, maar dan...? Concentratie even weg of wat? Ik ga met nog een fikse snelheid op de klinkers. Het frame op mijn linkerscheenbeen. Pijn voel ik niet, het is eerder de schrik. Omhoog klauteren en na tweemaal een valse start fiets ik weer gewoon. Eenmaal thuis merk ik dat mijn scheenbeen flink is opgezet, maar... nu gaan we er ook mee door! Een paar uren later haal ik de fiets op. Op de Nijeveense Kerkweg wil ik opstappen, maar weer dezelfde angst als bij de eerste keer. Op een gegeven ogenblik, tien minuten later, heb ik de gang te pakken. Het fietsen zélf is een peulenschil, het opnieuw starten vormt een lastig punt. De volgende morgen is nóg erger. Ik neem de fiets aan de hand mee uit het gezichtsveld van de buurt. Het is pas na een paar uren als ik steeds meer vastberaden ben bij het opstappen en wegfietsen. Dan kan de fietstocht van uiteindelijk 130 kilometer beginnen! Onderweg word ik heimelijk verliefd op de Pioneer. De kleur staat 'lief' bij het pittige karakter.

Een nieuwe Nazca is té hoog gegrepen voor mijn budget. De maandagochtend kijk ik op Marktplaats en zie een occasion. De verkoper heeft erbij staan dat hijzelf 1.80 meter is. Ik leg het voor aan Monique en die raadt me de fiets af. Ten eerste vanwege de 1.80. Deze heeft zoveel aanpassingen nodig dat het me nog eens vijfhonderd euro extra gaat kosten. Ten tweede is dit een model met een klein voorwiel en dat fietst voor geen meter. Het is niet zonder reden dat het uit productie is genomen. Tja... wat dan? ,,Is deze te koop?". Ja, dat blijkt ze te zijn en de prijs is helemaal akkoord bevonden. Totdat afgelopen donderdag het ketting brak, heb ik niets anders met de Pioneer gehad buiten 4994 heerlijke kilometers om. Komende donderdag krijgt ze een nieuw ketting en kom ik dezelfde dag nog op de 5000 kilometer.

Als je eenmaal bent gewend? Ja, maar dat is met de aankoop nog niet zo ver. Het duurt nog tenminste twee maanden voordat ik 'thuis' ben op de Pioneer. Met name in het begin: Als ik een paar dagen niet heb gefietst, is het een gesukkel van jewelste bij het opstappen. Ook kan ik me nog een paar 'gevaarlijke' momenten herinneren waaruit blijkt dat ik de fiets nog niet goed genoeg ken. Nu zou ik bijna met een blinddoek voor kunnen weg fietsen. De ligfiets heeft op een andere manier ook voor een nieuwe fietssensatie gezorgd. Het is jaren lang een ritueel geweest dat ik beslist muziek in de oren moest hebben tijdens het fietsen. Op de ligfiets zou ik het niet willen en ik heb er ook geen behoefte meer aan. In die zin heeft de Pioneer me ook dichterbij de natuur gebracht en zowel de muziek als de rust die daaruit voortkomt.