Dat was me wel een dagje. Onze voorman in de post bekleedt dezelfde functie in een naburige gemeente en hij had mij gevraagd of ik vandaag in dat gebied post wilde rond brengen. Ach ja, waarom niet? Hij zou me om acht uur thuis oppikken en naar verwachting zou ik rond vier uur weer thuis zijn. Onderweg in de auto blijkt dat er nog van twee plaatsen post uitgezocht moet worden en dat terwijl het vóór zondag rond moet zijn. Ik bied me vervolgens aan om te gaan sorteren en zo dropt hij mij even na negen uur in Zwolle. Daar hebben we acht-en-een-half uur met man en macht gewerkt, maar nu is alles uitgesorteerd. Ik werk normaal gesproken halve dagen en dus zijn deze tien uren uitzonderlijk. Het tekent wel een beetje hoe het op dit moment gaat. De rust van de eerste twee weken 2015 hebben me goed gedaan en ik heb in maanden niet zoveel energie gehad. Ik ga nu even flink aan de espresso want ik heb straks mijn uitzending, maar op zichzelf zou ik geen probleem hebben met slapen. Dan mag ik met deze Raddraaier plotseling ook nog enkele dingen leren die ik nog niet wist, dus dat is weer mooi meegenomen. Die Raddraaier is het pikante 'Tomaatje' van De Specials (1969).
Ik heb ze dikwijls vervloekt, de tientallen etherpiraten in Steenwijk. Sommige gaan zó dicht in de buurt zitten van de publieke zenders dat de lawaaierige accordeon-muziek en die veel te dikke echo op de microfoon dwars door de geluiden van Radio 1 en 2 weerklinkt. Er is echter eentje waarvoor ik wel eens de radio aanzet. Op zondagavond doet (of deed...) degene een show van twee uren met ondeugende liedjes. Pure cult in mijn optiek. Bij het ene liedje ligt het er ontzettend dik bovenop, bij andere plaatjes is het de dubbele betekenis en met name van die laatste kan ik geen genoeg krijgen. In dat opzicht past 'Tomaatje' van De Specials helemaal in het idioom. Ik heb een aantal platen van De Specials, maar geen van deze schijven is heel bewust in mijn bakken terecht gekomen. Ik vermoed eerder rommelmarkt-partijen en dergelijke. Zodat je bij een telling in 2002 aan vijftien keer DC Lewis komt, maar ook de halve Specials-discografie bijeen hebt gesprokkeld.
Wat is het meest voorname dat ik vanavond heb geleerd? De Specials komt van oorsprong uit Lemmer, maar wijkt kort daarna uit naar het Groningse Leek. Dat eerste heb ik nooit geweten. Ook niet dat tekstschrijver Bert Tinge in Oudehaske is geboren. Ten tijde van 'Tomaatje' is De Specials dus een Friese band en dat heb ik nooit geweten. 'Sex sells' en daar weet Peter Koelewijn over mee te praten. Hij heeft in 1968 een hit gehad met 'Ome Sjakie' van De Praatpalen. De plaat staat al genoteerd in de Top 40 als programmaleider van Veronica, Jan Van Veen, plotseling besluit dat de plaat niet meer gedraaid mag worden bij de zeezender. Volgens 'insiders' heeft het meer te maken met de rol van zijn voorganger, Joost Den Draayer, in de plaat. Als Bert Tinge een jaar later met een demo van 'Tomaatje' aanklopt bij Koelewijn, weet die dat hij goud in handen heeft. Koelewijn probeert het bij platenmaatschappij Dureco en deze is het roerend met hem eens, maar durft het niet aan om het op een regulier label uit te brengen. Zodoende verschijnt de single op Olala. De radiostations hebben moeite met de plaat, maar dat weerhoudt de platenkopers niet ervan om de plaat massaal in te slaan. Daar waar Johnny Hoes in de vroege jaren zestig veel profijt heeft van de jukeboxen in de cafés in Limburg, daar is De Specials een gewild orkest in Friesland, Groningen en Drenthe en deze provincies zorgen samen voor een aardig opstapje van de plaat.
Omstreeks 1993 kom ik in een uitverkoopbak in een boekwinkel 'Deksels We Hebben Panne' tegen voor een rijksdaalder. Het is een verzameling columns die Koelewijn in de loop der jaren heeft geschreven. Het zijn vooral veel verhalen uit drie decennia werk in de studio als tekstschrijver, componist en producer. Koelewijn is een smeuïg verteller met een geweldig geheugen. Tegenwoordig is er dan de 'fanpagina' van Peter Koelewijn met daarop alle producties en samenwerkingen met andere artiesten door de jaren heen. Veel van de platen worden opgesierd door Koelewijn's anekdotes. Over De Specials heeft hij ook nog wel een paar. Hij kan zich de dag nog goed herinneren dat hij in de auto stapt om De Specials op te zoeken in hun oefenruimte in de buurt van Leek. Na afloop gaat hij met hen mee naar het stamcafé. Daar zit de stemming er goed in en Koelewijn lijkt te zijn vergeten dat er sneeuwbuien zijn voorspeld. Koelewijn heeft diverse aanbiedingen afgeslagen om te blijven slapen. Als het feest voorbij is, stapt hij naar buiten en staat tot zijn enkels toe in de sneeuw. Nog eenmaal slaat hij een aanbod af en stapt dan in de auto. Hij heeft moeite met het vinden van de snelweg en als hij die heeft bereikt, rijdt hij een stuk mee in het kielzog van een vrachtauto. Her en der ziet hij gestrande automobilisten en botsingen. Zelf slingert hij achter de vrachtauto aan en duikt soms even een parkeerplaats op om vijf minuten te slapen. Bekaf en nog steeds stapvoets rijdend, bereikt hij die middag om drie uur zijn huis in Soest. Hij wil net onder de dekens kruipen als de telefoon gaat. ,,We dachten dat je nu wel wakker zou zijn", klinkt de stem van Bert Tinge. ,,Als je eenmaal op de snelweg zit, ben je immers ook zo in Soest. Hoe lang heb je er vannacht over gedaan?".
Koelewijn werkt in de daaropvolgende jaren nog enkele malen met De Specials. 'In Een Spaans Café' verschijnt onder twee namen: De Specials en De Hekkesluiters. Beide keren laat het hoesje een foto zien van De Specials. De volgende twee hits staan beide in het teken van de schaatssport: 'Ard Die Heeft De Wereldcup' en 'Heya Jan Bols'. Geen plek in de Top 40, maar wel een ontzettende klassieker in de noordelijke piraten-hoek is de single 'Roekie Zoekie' als Jan Van De Zon & De Specials (1975). Zo'n plaat van het kaliber 'Onze Poes En Buurmans Kater' van The Evening Stars. Veertig jaar later zijn ze nog ieder weekend te horen bij de diverse noordelijke ether-piraten. Bert Tinge gaat vanaf de vroege jaren tachtig ook platen uitbrengen onder de eigen naam en De Specials is vanaf dat moment meer een 'gimmick' dat vooral wordt ingezet bij sport-gerelateerde plaatjes.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten