Raddraaien: Men At Work

In deze serie van Raddraaien zaten de jaren tachtig-platen ietwat opgehoopt en heb ik ze meer evenredig verdeeld. Daarbij heb ik ook al een jaren tachtig-plaat overgeslagen. Ik heb ten bate van het optreden in Watford de laatste jaren tachtig-bak (V tot en met Z) leeg gekieperd en die bak moet ik (nog steeds) eens opnieuw samenstellen. Dat gaat waarschijnlijk de laatste in deze serie worden. Volgende week heb ik eveneens een jaren tachtig-groep te gast, want dan heeft Soul-xotica 'de Nederlandse week'. Qua jaren zestig, zeventig, tachtig en negentig heb ik al de groepen en artiesten geselecteerd. Als ik een plaat zou hebben van de jaren tachtig-groep van volgende week, zou deze in de bak moeten staan waar ik vandaag het Raddraaien op uit oefen. Dit is echter niet het geval, maar lang kan dat niet meer gaan duren, want ik ben de act in kwestie het afgelopen jaar meer en meer gaan waarderen. Vandaag spring ik in 49 singles van 'Embarrassment' van Madness naar de Raddraaier van vandaag: 'Overkill' van Men At Work (1983).

Ik heb 'Overkill' het afgelopen jaar meerdere malen gedraaid op Wolfman en steeds krijg ik weer dezelfde reacties: ,,Véél beter dan dat andere nummer". Als er iets is waar ik het zwaar mee oneens ben, dan is dit het wel. De Australische musicoloog Ian McFarlane zal het geheel met me eens zijn. 'Down Under' ligt een beetje gevoelig omdat de plaat helemaal plat is gedraaid, maar verder doet het niets onder voor 'Overkill' of 'Who Can It Be Now'. Het zijn alle drie monumentjes op zichzelf. Kop-staart-liedjes die na ruim dertig jaar nog fier overeind staan en soms zelfs in een eigen dimensie lijken te zweven. Het maakt mij niet zoveel uit wat ik van Men At Work krijg te horen, het smaakt me altijd en overal!

In de jaren zestig is Australië voor vele Europeanen nog 'het beloofde land' en zo ook voor de Schotse familie Hay. Dat verhuist met onder andere hun zoontje Colin naar Sydney in 1967. Elf jaar later is Colin al een flinke knaap en formeert zijn eerste bandje. Het kwartet zal nooit in een stadium komen waar het een naam nodig heeft. Hay is de leadzanger, Ron Strykert de gitarist, drummer Jerry Speiser en toetsenist Greg Sneddon. Die laatste heeft daarvoor gespeeld bij de progrock-formatie The Alroy Band en heeft de muziek geschreven voor een low-budget musical: 'Riff Raff'. Het viertal gaat aan de slag om de muziek op te nemen, maar tegen het einde van 1979 verlaat Sneddon de groep. Greg Ham is zijn vervanger en naast toetsen bespeelt deze ook de fluit. Tot slot voegt bassist John Rees zich bij de groep en een nabijgelegen bouwput inspireert de groep tot haar naam: Men At Work.

In 1980 verschijnt in eigen beheer de eerste single: 'Keypunch Operator'. Op de b-kant staat een vroege uitvoering van 'Down Under'. De groep heeft dan met optredens een stoet cult-volgelingen achter zich aan. De band is veelgevraagd voor optredens en dat is opvallend gezien ze geen platencontract hebben. In 1981 tekent de groep bij de Australische tak van Columbia/CBS en komen de zaken op gang. De groep werkt met de Amerikaanse producer Peter McIan aan het debuutalbum 'Business As Usual'. Intussen verschijnt 'Who Can It Be Now' dat het tot een tweede plek in de Australische hitparade brengt en daar 24 weken blijft staan. De derde single is tenslotte een nieuwe opname van 'Down Under'. Ham versiert het nummer met een solo op de fluit en de rest is geschiedenis: Zowel 'Down Under' als het album 'Business As Usual' breken wereldwijd records. In 2010 is opeens enige controverse omtrent de fluit-solo in 'Down Under'. Australië heeft in 2009 haar eigen 'Never Mind The Buzzcocks' in de vorm van 'Spicks & Specks' en de vraag luidt: Op welk liedje is de fluit in 'Down Under' gebaseerd. Volgens de redactie van de show lijkt het namelijk op 'Kookaburra', in 1934 geschreven door Marion Sinclair. De rechtmatige eigenaar spant een rechtszaak aan tegen Men At Work, maar de rechter oordeelt dat het erg vrij is geïnterpreteerd en dat het geen wezenlijk onderdeel uitmaakt van de melodie. Dat is geheel terecht omdat 'Down Under' oorspronkelijk zonder de fluit is opgenomen. De boel loopt af met een sisser.

'Cargo' is het tweede album van Men At Work en in Australië wordt de single 'Overkill' uitgebracht als smaakmaker. Het is de laatste grote internationale hit voor Men At Work dat in 1985 nog een derde album zal uitbrengen: 'Two Hearts'. Pas in 1996 komt een deel van de groep bijeen voor een tournee door Zuid-Amerika. Met name in de vroege dagen van Men At Work is de groep daar mateloos populair, maar het ontbreekt hen aan tijd om het gebied te bezoeken. In 1996 is het enthousiasme bij de fans niets minder en het levert een erg fraai 'live'-album op: 'Brazil '96'. Hay en Ham zijn de enige twee van het eerste uur, voor de rest wisselt de bezetting voortdurend. Halverwege het jaar 2000 moet een tournee worden afgezegd en twee jaar later gaat de groep opnieuw uiteen. In 2009 doet het nog een eenmalig optreden ten behoeve van een goed doel. Op 19 april 2012 wordt Ham's dode lichaam gevonden in zijn huis. Er worden verder geen uitspraken gedaan over de doodsoorzaak.