vrijdag 3 oktober 2014

Raddraaien: David Bowie



Het is, geloof ik, alweer een tijdje geleden dat het voor het laatst was gebeurd: Niet op donderdag publiceren en vrijdag twee berichten. Ik ben bekaf na de show van gisteravond. Deze gaat niet bepaald vlekkeloos. Ik heb woensdagavond een speellijst gemaakt, maar de speler wil de liedjes niet 'pakken'. Dat ligt hem duidelijk aan de digitale bestandjes, maar de speler zélf wil vervolgens niet rechtstreeks vanuit de zoekfunctie afspelen en dus moet ik, tijdens de uitzending, de nummers met de hand uit de speellijsten pikken. Ik hou blog en privé doorgaans gescheiden, maar ik heb gisteren eveneens te horen gekregen dat mijn werk op nieuwjaarsdag stopt. Dat is op zichzelf geen nieuws, want ik ben hier altijd wel vanuit gegaan, maar dit en de moeilijke show maken wel dat ik gisteravond brandhout was. Vandaag begin ik met een Raddraaier en hoop ik straks enige info over een hedendaagse artiest te vinden voor een aflevering van 'Van hit naar her'. De Raddraaier van vandaag is erg specifiek de Gold Standard-uitgave (uit april 1977) van 'Fame' van David Bowie.

Reis-gadgets. Omdat ik niet heel vaak op reis ga, doe ik nauwelijks hieraan. Omdat ik mijn lichtgekleurde (ach vooruit... hij is knalroze!) badhanddoek niet zo geschikt vind voor de vakantie, ga ik in eerste instantie naar Action om daar een badhanddoek te halen. Over die twee euro ga ik niet sentimenteel doen als ik hem aan het einde van de vakantie achterlaat in de vuilcontainer van de camping. Vervolgens loop ik even bij Xenos binnen. Wat zie ik daar? Mini-fleece handdoeken, opgerold in een zakje even groot als een paar sokken. Neemt beduidend minder plek in dan de Action-handdoek en voor de prijs kun je het niet laten. Vijf voor minder dan een tientje. Ik heb nog een paar over en het zakje van een reeds gerecyclede handdoek gebruik ik om de mp3-speler in te pakken. Als ze ze volgend jaar weer in het assortiment hebben, haal ik een voorraadje!

Wat hebben reis-gadgets van doen met een single? Welnu, ik vind het jaren zeventig-spul van David Bowie dermate interessant dat ik aardig wat van zijn singles bijeen heb gespaard. Voor iemand zonder rijbewijs die naar Engeland met de boot alleen handbagage kan mee hebben, kunnen bepaalde reis-gadgets handig zijn. Dan, we hebben het over 1998-99, denk ik niet aan handdoeken of iets dergelijks, die hebben ze in Jutrijp en ik heb ze ook in Mossley. Als er singles mee moeten, ben ik al snel gevoelig voor 'twee-voor-de-prijs-van-een'. Ik ben in Engeland ook pas aan de elpees gegaan en zelfs bij cassettes en cd's heb ik het liefste zoveel mogelijk muziek op één geluidsdrager. Dat scheelt ruimte! Ik heb zowel 'Fame' als 'Golden Years' in de reguliere uitvoeringen, beide met de kleurrijke Duitse fotohoezen, maar hap meteen toe als ik deze Gold Standard kan krijgen. Niet alleen voor het reizen naar Engeland en terug, maar later ook voor het dj-en. Op de keerzijde van deze single staat namelijk 'Golden Years'. Wellicht dat we die later nog eens tegenkomen in deze rubriek, dus richt ik me vandaag uitsluitend op 'Fame'.

In januari 1975 heeft Bowie het even helemaal gehad met het 'beroemd zijn'. Hij ligt overhoop met zijn managementsteam en de release van 'Young Americans' loopt hierdoor vertraging op. Bowie wijkt uit naar New York waar hij John Lennon ontmoet. Het duo duikt samen de studio in en neemt als eerste een cover op van 'Across The Universe'. Daarna gaan de mannen 'jammen' waarbij gitarist Carlos Alomar een 'riff' ten gehore brengt dat zal uitmonden in 'Fame'. Lennon en Bowie hebben dan net een conversatie gehad over de status van beroemdheid. Lennon is jaren ervoor al iets van zijn gif kwijt geraakt in 'The Ballad Of John & Yoko', Bowie zit op dat moment vol van frustratie en dit heeft het agressieve 'Fame' als gevolg. Lennon schrijft mee aan het liedje en herhaalt de titel tot vervelens aan toe. Tegen het einde van het nummer zelfs met verschillende bandsnelheden, waardoor het nummer opeens op en top 1975 is.

De single is meteen een groot succes. Het bereikt in ons land een zesde plek op de Top 40. Het zal de naam van Bowie niet alleen steviger op de kaart zetten, bovendien groeit het liedje uit tot een soort icoon. James Brown gebruikt eigenhandig de 'groove' voor zijn single 'Hot' uit eind 1975. Dit nummer wordt geheel toegeschreven aan James Brown en Bowie en Lennon ondernemen geen actie. Alomar evenmin, want hij heeft in de late jaren zestig in de band van Brown gespeeld. Bowie doet tot tweemaal toe het mopje over. In 1978 verschijnt het nagenoeg identieke 'Fashion' op single en in 1990 neemt hij een nieuwe versie op van 'Fame'. De lijst van cover-versies is lang en gaat door tot de dag van vandaag. Van The Feelies tot Lady Gaga en niet te vergeten de buslading samples die in de hiphop zijn gebruikt: Hoe anders zou de popcultuur eruit hebben gezien als 'Fame' niet was uitgebracht?

Toch beschouwt Bowie het tekstuele gedeelte van 'Fame' als een 'jeugdzonde'. Hij geeft in 1990 ruiterlijk toe vijftien jaar daarvoor erg gefrustreerd te zijn. Hij zou zo'n tekst nu niet meer op papier kunnen krijgen. En 'fame' is immers niet alleen maar negatief. ,,Je kunt altijd terecht in een restaurant, maakt niet uit hoe druk het is".

Geen opmerkingen:

Een reactie posten