Het zilveren goud: oktober 1989

De start van mijn platen verzamelen valt niet alleen samen met de overschakeling van vinyl naar cd, maar ook met de 'revival' van de jukebox. Het is sinds een paar jaar dat de yuppen beslist zo'n ouderwetse muziekmachine in de kamer willen. In Amerika staan veel van deze apparaten in de opslag en worden massaal naar Europa verscheept. De prijzen van jukeboxen schiet omhoog, maar toch hebben de yuppen alleen belangstelling voor de zogenaamde 'open' jukeboxen: Degene waarbij je het mechanisme kan aanschouwen door het venster. Vijfentwintig jaar later zijn 'dichte' jukeboxen, voornamelijk uit de jaren zeventig en tachtig, ook al een paar stuivers waard, maar is een gerestaureerde Würlitzer of Seeburg uit de jaren veertig of vijftig goed voor de hoofdprijs. Overal in het land zijn de jukebox-winkels in opkomst. Sneek heeft in 1989 al een paar jaar een winkel: 'The Fonz', maar dat is voornamelijk Duitse import en veel 'dichte' jukeboxen. 'De Marpleats', een antiekboerderij in Molkwerum waar ik veel later nog eens mijn Vespa PK50-scooter zal aanschaffen, is een andere pionier in het noorden. In 1989 komt in Sneek een tweede jukebox-winkel, ook al heeft hij beperkte ruimte voor de machines en heeft hij daarnaast een platenhandel: Twister in de Nauwe Noorderhorne. De eigenaar is een handelaar in hart en nieren en bovendien een slim ondernemer. Hij heeft tegelijk met Twister één van de eerste koffieshops van het noorden. In de midden jaren negentig opent hij een café waar ik in de jaren 1996 en 1997 bijna woon. We hebben het dan enkel nog wel eens over die begintijd, hoe hij zich inwendig zat op te vreten terwijl ik uren lang bezig was een single van een gulden uit te kiezen. Vandaag de aanwinsten van oktober 1989: Singles die ik bij Twister heb gekocht en acht op de fancy-fair van de Nederlands Hervormde kerk.

48. In The Year 2525-Zager & Evans
Nadat ik eerder dit jaar 'This Is My House' van The Moody Blues voor het exorbitante bedrag van vijf gulden bij Twister heb gekocht, ben ik vorige maand nog eens bij hem op bezoek geweest. Daar ontdek ik de gulden-bak: Singles zonder hoes, maar mooi binnen mijn budget. In het begin krijg ik nog wel eens een neutraal hoesje erbij, maar na verloop van tijd legt hij me uit dat hij geen cent verdient aan deze plaatjes. Iets wat ik, Bert kennende, vijfentwintig jaar later betwijfel, maar goed... enkele uit de gulden-bak zouden voor twee of drie gulden kunnen met een neutraal hoesje, dus het zal wel waar zijn? Deze van Zager & Evans is overigens niet de originele Europese persing, maar de RCA Gold Series uit de midden jaren zeventig. Op de keerzijde staat 'Mr. Turnkey' dat me nog steeds goed bevalt. Buiten de 'live'-single van The Bee Gees om is dit één van mijn eerste styreen-singles en deze klinkt niet al te koosjer. Als ik hem vergelijk met menig van mijn tegenwoordige soul-platen, dan zou ik nu nog niet eens een gulden hebben gegeven voor deze plaat. Afijn, ik doe het dan wel en een paar jaar later heb ik de Europese met fotohoes.

49. Here It Comes Again-The Fortunes
Een week later kom ik terug en begin van voren af aan. Zoals ik dit iedere week zal doen. Weer duurt het een uur voordat ik bij de laatste plaat ben en ga dan nog een half uurtje 'dubben'. De singles zijn een gulden per stuk, maar ik heb slechts vijf gulden in de week te besteden. Vijf jaar later zou ik waarschijnlijk vier singles gekocht hebben en de andere gulden omgezet in muntjes voor de soepautomaat, maar zó fanatiek ben ik in 1989 nog niet. Ditmaal ga ik naar huis met deze van The Fortunes. Het bruine neutrale hoesje dat ik erbij heb gekregen, zit er nog steeds om heen (hoewel deze een beetje is vergaan) met een onduidelijke zwart-wit-kopie van het fotohoesje erop geplakt. Dat fotohoesje staat op de achterkant van een Decca-single uit die periode. Natuurlijk heb ik 'Here It Comes Again' inmiddels ook al vele malen en vele malen beter mét die originele fotohoes. Toch hoort 'Here It Comes Again' te klinken zoals hij hier klinkt: Een lichte 'warp' maakt dat er een ruis-geluidje in het intro zit.

50. Sweet Hitch Hiker-Creedence Clearwater Revival
Dan is het inmiddels de donderdag voor de herfstvakantie. Twister heeft naast de gulden-bak ook een ruime voorraad voor een rijksdaalder per stuk. Deze zitten wel in de fotohoezen en soms, ongemerkt, in een neutrale hoes. 'Atlantis' van Donovan is bijvoorbeeld nooit geleverd in een Bovema-hoes. Ik kan mezelf wel voor de kop slaan als ik denk aan 'die ene' die er tussen zat: 'Stoelen Stoelen' van André Van Duin mét fotohoes voor een rijksdaalder! Daar betalen Van Duin-verzamelaars zich inmiddels scheel voor. Zelf koop ik vandaag singles van twee groepen die een belangrijke rol gaan spelen in de komende maanden. Hoe ik aan het geld kom? Ja, waarschijnlijk dat de 'bandenplak'-vijf gulden hieraan is opgegaan, maar dat wordt dan later weer van mijn zakgeld ingehouden.

51. How Can You Mend A Broken Heart-The Bee Gees
Mijn herinnering zegt dat het ontbreken van de vijf gulden in mijn portemonnee al snel wordt ontdekt. Bovendien is er 'iets' met mijn fiets. Een knik in het achterwiel omdat ik weer eens van een stoep ben geploft. Zoiets... Mem is kwaad en dat komt niet heel vaak voor, je probeert het als kind ook te vermijden, en dus is dit zoiets dat je blijft herinneren. Hoewel ik in 1989 erg blij ben met de 'live'-single van The Bee Gees, wil ik ook graag de originelen hebben. Op de originele 'To Love Somebody' moet ik bijna een jaar wachten, maar deze 'How Can You Mend A Broken Heart' haal ik zo gezegd voor een rijksdaalder bij Twister. Op een vreemde manier staat de vrijdag voor de herfstvakantie ook nog helder voor de geest. Ik ben vrij en 'A Bit Of...' van Kiss AMC is de Alarmschijf bij Veronica. Hoewel ik anno 1989 niet zoveel van rap en harde beats moet hebben, heb ik dan al genoeg hekel aan U2 om het toch wel grappig te vinden.

52. Veronica 538-Vader Abraham & Jacques Herb & De Makkers
De fancy-fair van de Hervormde Kerk in Sneek is meestal de vrijdag vóór de herfstvakantie, maar valt dit jaar in de vakantie. Daar koop ik deze en zeven andere singles. Dankzij het programma van Bart Van Leeuwen op de woensdagmiddag ben ik een beetje een Veronica-fan geworden en dat is de reden van aanschaf van deze single. De muziek op het schijfje is uiterst verwerpelijk, maar het hoesje met de trotse Norderney mag jaren pronken op mijn kamer. Een paar jaar geleden heb ik de gigantische poster nog gekocht die je als ere-lid van Veronica kreeg en denk dat ik deze ooit nog eens 'in de studio' ga hangen.

53. To Whom It Concerns-Chris Andrews
Het werk van heit gaat in de schoolvakanties gewoon door, maar toch neemt hij iedere woensdag van de herfstvakantie een snipperdag. Niet dat hij veel rust neemt op deze dag, want vaak is het een dagtripje naar Noord-Holland. Vorig jaar is letterlijk in het water gevallen. Na een bezoekje aan een nicht van heit in Wognum zijn we nog wel naar Schoorl gereden, maar het weer is te troosteloos en dus doden we de middag in een overdekt winkelcentrum in Hoorn. In 1989 is het bijna een beetje 'indian summer' op deze dag. We gaan 's ochtends naar Schoorl en 's middags naar het strand in Callantsoog. Niet om te zwemmen, want Louwsma's zijn niet bepaald waterratten, maar wel om te wandelen. Dan wil mem met 'haar kleine jongen' op de foto. Die foto wordt vijfentwintig jaar later nog vaak besproken. 'Haar kleine jongen' staat gelukkig naast en niet voor haar, want hij is een kop groter dan mem. Ik ben veertien en krijg last van flinke groeistuipen. Eerst in de lengte tot 1 meter 98 en tot mijn achttiende groeien mijn voeten. Ieder jaar komt er een schoenmaat bij en gelukkig stokt het bij 48. Over naar Chris Andrews: Onder het motto 'nog niet zo wegwijs in platenverzamelaarswereld' denk ik dat dit fotohoesje 'stuk' is en plak het met sellotape. Zonde, want dit 'vouwhoesje' hoort eigenlijk in een dun plastic hoesje gestoken te worden. Dit is de Nederlandse Vogue, later zal ik ook nog de Havoc-persing vinden van deze single.

54. My Reason-Demis Roussos
Ik ga in die begintijd vooral af op associatie. Natuurlijk ken ik Demis Roussos wel, maar heb deze 'My Reason' nog nooit gehoord. En vijfentwintig jaar later moet ik concluderen dat het ook de minst gedraaide plaat van heer Roussos is, terwijl het toch een flinke Top 40-hit is geweest. In die begintijd koop ik vaker een single van Demis Roussos, maar inmiddels is het een hoofdstuk in de platenbakken dat ik oversla. Hoewel? Ik heb de dag voor de najaarsstorm van vorig jaar 'My Friend The Wind' nog gedraaid in The Vinyl Countdown, maar kreeg daarmee niet de handen op elkaar.

55. Elephant Song-Kamahl
Die zou ik onlangs nog draaien in The Vinyl Countdown ter ere van dierendag, maar kwam toen Wum's Gesang tegen als tweede kandidaat voor de 'Euro Double Shot'. Ik heb vijfentwintig jaar later nog steeds geen beter gevoel gekregen bij dit walgelijke ding.

56. Maria Dolores-Trio Los Paraguayos
Een EP van Trio Los Paraguayos in het fotohoesje van de EP 'Sirtaki' van Trio Hellenique. Bij thuiskomst ontdek ik dat de verkeerde plaat erin zit, maar... deze van Trio Los Paraguayos stamt uit 1955 of 1956 en is daarmee de oudste plaat in mijn collectie! Tot dan toe, natuurlijk, want in 1992 komt 'Paper Doll' van The Mills Brothers (uit 1938) daarbij en nóg later de 78-toeren-plaat van Louis Davids uit 1929.

57. De Nozem En De Non-Cornelis Vreeswijk
De maxi-single op Elf Provinciën. 'De Nozem En De Non' heb ik wel eens op de radio gehoord, maar ik ben dan nog te jong om Cornelis Vreeswijk écht op waarde te schatten. Waarschijnlijk dat we de man deze zondag nog tegenkomen?

58. Never Comes The Day-The Moody Blues
Als ik deze zes heb gekocht, haast ik me even naar Twister. Het verblijf is ditmaal erg kort, want één van de eerste singles in de gulden-bak is net toegevoegd en is deze van The Moody Blues. Eén van mijn eerste Ebay-ervaringen stamt uit 2002 en toen ben ik in de laatste seconden overboden op de Nederlandse met fotohoes, tot nu toe moet ik het nog steeds stellen met deze Duitse persing zonder hoes (hoewel ik zelf later eigenhandig een hoesje heb gefabriceerd). Ach, het zou nu meer voor het totaalplaatje zijn, want ik draai nagenoeg geen Moody Blues-platen meer en ik heb 'Never Comes The Day' op acht verschillende elpees staan.

59. Ella-André Moss
Ik ga nog eenmaal terug naar de fancy-fair en koop deze van André Moss en wellicht de beste aankoop van de middag. Nee, met dat laatste bedoel ik niet deze Tros-tune, maar doel ik op de nummer 60. En zal ik daar meteen mee verder gaan, want met Moss ben ik eigenlijk wel een beetje klaar...

60. Ik Heb Genoeg Van Jou-ZZ & De Maskers
Volgens mij heeft het hoesje daar ook gelegen, maar vreemd genoeg laat ik die in de begintijd vaak liggen. Dat is later ook nog eens gebeurd met een fotohoesje van The Outsiders. Ik ben dat lege hoesje van ZZ & De Maskers vergeten als ik deze single vind in een hoesje van Rob De Nijs. Die heb ik binnenstebuiten gekeerd en is tot op de dag van heden het hoesje van deze kraker van ZZ & De Maskers.

61. Hair-Zen
Een dag later, de laatste zaterdag van de herfstvakantie, haal ik deze voor een gulden bij Twister. De maand is bijna ten einde en het zakgeld raakt aardig op. Ik wil eerst deze hebben en heb nog eentje op de verlanglijst. Daarna zal ik twee of drie weken niks kopen om het eind november 1989 weer in te halen. Goed beschouwd is er in vijfentwintig jaar niet zoveel veranderd... Dit is de persing uit de vroege jaren tachtig en heeft 'Take Her Home' van The Rodys als b-kant. Zen zal ik in mei 1990 origineel kopen en voor The Rodys moet ik nog vijf jaar geduld hebben.

62. Nothing Rhymed-Gilbert O'Sullivan
Gehoord op de radio tijdens het uitstapje naar Noord-Holland en ik val als een blok voor het nummer. Die is immers ook voor een gulden te bemachtigen bij Twister en zo koop ik hem de week na de herfstvakantie. Het aardige is dat ik tot 2010 nooit heb beseft waar O'Sullivan over zingt. Sinds ik dat weet is de liefde voor het nummer alleen maar groter geworden.

Volgende maand tel ik van 63 naar 70.