woensdag 3 september 2014

niet vergeten: This Mortal Coil



Bij het terugbladeren kom ik opeens deze kortlevende 'vliegende' rubriek tegen. Eind augustus van het vorige jaar heb ik een paar afleveringen gedaan van 'niet vergeten' en het prikkelt me meteen om nog een paar te doen. Alleen... waarover? Wat mag ik niet vergeten? Toen had ik net mijn Subspace-show gedaan en daardoor gebruik gemaakt van playlists van mijn overleden Nokia. Daar zaten nummers tussen die ik sinds eind 2011 niet meer had gehoord. Door de verschillende inval-shows van de afgelopen tijd heb ik een paar juweeltjes herontdekt, maar om daar nu meteen een verhaal aan te wijden? Vanavond weet ik het opeens. Op Radio 2 hebben ze een jaren negentig-week en in dat kader hoor ik vanavond 'You And Your Sister' van This Mortal Coil. Au! Dat is vier minuten een deel van mijn leven. Ik heb de plaat in vijf jaar vast niet meer gehoord en ik denk dat het menigeen zo zal vergaan. Niet alleen ik mag deze plaat niet vergeten, de radiostations hebben ook een geheugensteuntje nodig en dus plaats ik deze magische single uit 1991 in het middelpunt.

Er mag in de familie niet meer over worden gepraat, maar kom op... het is 21 jaar geleden. Het is typerend voor mij als achttienjarige en het is, ook voor mij, best een spannende week geweest. Ik schreef vorige maand in 'een week op eigen benen' dat ik de donderdagavond vanuit Maastricht naar Amsterdam was gegaan en dat dit 'niet de meest gelukkige plek' voor mij was. Dat heeft rechtstreeks te maken met die week in september 1993. Ik kan er inmiddels wel over praten. Het is niet iets waar ik fier op ben en echt een héle leuke herinnering is het evenmin, maar deze wond is aardig geheeld. In september 1993 ben ik een week van huis geweest zonder dat iemand wist waar ik uit hing. Ik herinner het moment als 'dat mijn hoofd op slot ging' en ik plots een paar kilometer van huis was. Omdat ik niet van de 'hangende pootjes' ben, moest ik van mezelf doorzetten. Ik begin te liften, maar dat schiet aanvankelijk nog niet echt op. Ritjes van drie kilometer. In Bolsward bezoek ik een vriend, maar vertel hem niet van mijn snode plannen. Had ik het maar gedaan? De volgende lift richting Afsluitdijk brengt me halverwege en ik loop het laatste stuk. Bij een SRV-wagen koop ik iets te drinken en dat is gedurende een week de laatste plek waar ik ben gesignaleerd.

De volgende lift is van een vrachtwagenchauffeur uit het oosten des lands en omdat de berichten in het nieuws niet verder zijn gekomen dan de provinciegrenzen, weet dus niemand dat ik de Afsluitdijk ben overgestoken. Via Den Helder (mijn aardrijkskunde vertoonde toen al gaten) en Alkmaar kom ik pas 's avonds laat in Amsterdam. Daar verblijf ik bijna een week. Niet teveel details, hoewel... ik ben in die week meerdere malen door het oog van de naald gekropen. Hier ben ik: Een achttienjarige 'dwarskop' uit de provincie, van geen kwaad bewust en iedereen die tegen je begint te praten kun je meteen vertrouwen. Toch had het héél anders kunnen aflopen. Maar nu, waarom dit verhaal als ik het over This Mortal Coil ga hebben? In deze week hoor ik 'ergens' op een bepaald moment dit nummer voorbij komen op de radio. Ik ken het ergens wel, maar kan er geen jaartal aan verbinden. Evenmin weet ik wie de uitvoerende is. Ik denk zelf teveel aan de jaren zeventig. Deze plaat gaat in mijn hoofd mee terug naar Friesland. Ik ben dan vijf dagen in de hoofdstad geweest en zelfs een jaar later ben ik nog niet in staat om op eigen benen te staan. In het begin heb ik de week geromantiseerd. Vandaar dat ik in 1994 ook terug ben gegaan tijdens de vakantie. De zaterdag voor mijn geboorte neemt Swiebertje afscheid op de televisie. Ik heb mezelf altijd als troonopvolger bekeken. De week in Amsterdam heeft me aangetoond dat het niet allemaal van een leien dakje gaat, maar opnieuw: het had zoveel minder kunnen aflopen. Man, wat was ik naief!

Dan volgt feitelijk een zoektocht naar 'die plaat', maar je hoort hem dan al nauwelijks meer op de radio. Omdat het als een jaren zeventig-hit klinkt, komen heel veel jaren zeventig-zangeressen in mijn singles-bakken wonen, maar geen van hen is 'dat plaatje'. Het is in april 1996 als ik een praktijkopleiding jachtschilderen (gewoon 1-van-de-12-ambachten) volg in Sneek dat ik plots 'die plaat' hoor ik op Radio 3. Ik spurt de trap af en duw mijn hoofd zowaar in de luidspreker. En ja! De discjockey kondigt het af. This Mortal Coil! Dat verzin je toch niet? Blijkt in de zomer van 1991 in onze Top 20 te hebben gestaan. Het is de tijd dat ik in de polder droogbloemen sta te snijden, wederom met Radio 3 aan. Ik kan me niet heugen dat ik hem daar heb gehoord.

Dezelfde maand presenteer ik de plaat op de radio in een rubriek bij Omrop Fryslân. Hoe lang is 1996 geleden? Wel... ze hebben de plaat niet in Leeuwarden en dus moet die geleend worden uit de media-bibliotheek in Hilversum. Soms zijn mp3-tjes best handig... Hoewel ik rond 1991 bijna wekelijks in de uitverkoopbakken snuffel, kan ik niet herinneren dat ik This Mortal Coil op single heb gehad. Wellicht dat dat hypermoderne 4AD-label het alleen als cd-single heeft uitgebracht? Nee! In januari 2001 breng ik een bezoekje aan Wolvega en vind daar in een winkeltje de originele vinylsingle. Ik denk dat ik de plaat blijf draaien tot 2009 en dat-ie daarna in de vergetelheid is geraakt. Toen ik hem vanavond hoorde, kon ik hem woord-voor-woord mee zingen en ik had drie lagen kippenvel.

This Mortal Coil is per ongeluk geboren, maar op zichzelf is het wel een interessant project. This Mortal Coil is het idee van Ivo Watts-Russell, die in 1980 het 4AD-label begint. In 1983 vraagt hij één van zijn bands, Modern English, om een oud nummer van henzelf opnieuw op te nemen. De band ziet dat niet zitten en dan vraagt Watts-Russell labelgenoten Cocteau Twins om dat maar te doen. Bovendien wil Watts-Russell een aantal persoonlijke favorieten opnieuw opnemen waarbij hij eveneens hulp krijgt van muzikanten uit de 4AD-stal. Dat levert een eerste single op in 1983: Tim Buckley's 'Song To The Siren' op de a-kant en 'Sixteen Days' van Modern English-door-Cocteau Twins op de b-kant. This Mortal Coil brengt zo nog twee albums uit. 'You And Your Sister' staat op het album 'Blood'. Kim Deal en Tanya Donelly van The Breeders verzorgen de zang over een pling-plong-gitaartje en een zee van strijkers. Het is een klein wonder dat het maar liefst tot 17 is gekomen in Nederland, want er zijn maar weinig 4AD-artiesten die de Top 40 hebben gehaald. M/A/R/R/S is de enige die bovenaan heeft gestaan, maar verder is 4AD vooral VPRO, KRO en VARA. De plaat heeft vanavond continu in mijn hoofd gespeeld en dat is geen straf geweest. Hoe kon ik deze nu vergeten?

Geen opmerkingen:

Een reactie posten