dinsdag 16 september 2014

Week Spot: Debra



Een speciale Week Spot deze week. Niet alleen muzikaal één van mijn ultieme favorieten van de afgelopen tijd, een plaatje dat over twee weken hoog zal zijn geëindigd in de Blauwe Bak Top 40, maar ook als verhaal komt het niet vaak voor dat ik niet specifiek over een single ga schrijven. Zoals een maand geleden al duidelijk werd bij de Singles round-up, is over deze plaat niks, maar dan ook helemaal niks te vinden. De informatie die ik bijeen heb kunnen sprokkelen staat in dat bericht (zie: 18 augustus 2014). Debra is qua stijl niet de eerste die de eer krijgt om Week Spot te zijn. Sterker nog: Je kan bij meerdere platen uit het verleden afvragen of het wel écht Northern Soul is geweest, terwijl ik het toch zo heb beschreven. Dat komt voornamelijk omdat ik een ontzettende hekel aan de naam heb: 'Crossover'. Wie in de muziek last heeft van hokjesgeesten en twee of meerdere stromingen in één muzieknummer hoort samenkomen waarvoor geen pasklare naam bestaat: Crossover! Terwijl de Crossover die ik vandaag ga beschrijven zo eenvoudig valt uit te leggen en bovendien helemaal niets met de muziek van doen heeft? De aanleiding valt zelf eveneens onder de Crossover: 'Can You Remember' van Debra. Jaartal onbekend, maar ik ga uit van 1970.

Typ op Marktplaats 'Northern Soul' in en je kan lachen! Hoewel... onze Haagse vriend adverteert daar ook weer (van hem heb ik in maart 2013 héél veel gekocht, veel Surinaams spul). Ik had een lijstje gemaakt, maar ben die alweer kwijt. Vooral zijn aanbod van Liz Damon's Orient Express ('You're Falling In Love' op White Whale) staat me wel aan, gezien mijn exemplaar een lastige tik kent tegen het eind. Terug naar het onderwerp: Northern Soul laat zich niet gemakkelijk definiëren. Het is niet een demo met een wit label, het is niet iedere vorm van onbekende soul en er zijn geen spelregels. Northern Soul is een dans- en jongerenbeweging uit het noorden van Engeland. Het vindt zijn oorsprong in de late jaren zestig, maar net als met 'onze' latere 'gabberhouse', breekt het in de begin jaren zeventig door en zal het midden jaren zeventig 'big business' zijn. De oudgedienden hebben zich dan al gedistantieerd terwijl het klootjesvolk haar eigen werkwijze toepast. Pas na de sluiting van The Casino is Northern Soul op sterven na dood en zetten de dansers van het eerste uur de traditie voort. Sinds de eeuwwisseling is Northern Soul weer 'hip'.

De meest oorspronkelijke vorm van Northern Soul, de échte sport, is het vinden van totaal onbekende platen. Singles die via kleine onafhankelijke platenmaatschappijen zijn uitgebracht, vaak geen landelijke distributie heeft gekregen en roemloos jarenlang in een vochtig pakhuis bivakkeren totdat de muziek op de plaat helemaal uit de mode is geraakt. Terwijl bij de grote platenmaatschappijen in de jaren 1965 en 1966 al fraaie stereo-platen verschijnen en dit vanaf 1967 eigenlijk gemeengoed is, ontbreekt bij de kleine labels het budget voor zo'n stereo-opname. Het geluid is verre van 'hi-fi'. Vanaf 1968 wordt de oude mono-apparatuur stukje bij beetje opgeruimd en komen ook lokale acts met stereo-platen. Alleen de zwarte gospel maakt tot in de jaren tachtig gebruik van de mono-studio's. Op het gebied van rhythm & blues, 'onze' soul, is een slechte mono-opname anno 1973 niet meer aan de orde. Toch ontvangt de Engelse Northern Soul-beweging de technische vooruitgang met enige scepsis. De uitgebalanceerde stereo-platen op onafhankelijke labels krijgen van hen de term 'Modern Soul'. Muzikaal hoeft het niet het nieuwste van het nieuwste te zijn, in vergelijking met de midden jaren zestig-platen is het opname-geluid 'modern'.

In de late jaren zestig is iedere denkbare muziekstijl volop in beweging. Neem een gemiddelde plaat uit 1967 en leg deze naast eentje uit 1973 en er zit dertig jaar verschil tussen. In de soul betekent dat er volop wordt geflirt met jazz, vroege funk en soms zelfs pop of (brass-)rock. Onze Week Spot valt ook onder die categorie. De andere zijde heet 'What's It's Gonna Be' (niet te verwarren met Dusty's 'What's It Gonna Be') en is mij simpelweg té poppy. 'Can You Remember' hangt daar ook al tegenaan, maar krijgt door de soulvolle zang van mij het voordeel van de twijfel. Je zou het kunnen kwalificeren als 'soulpop', maar dat is een term dat alleen in gebruik is bij onze oosterburen. In Engeland houden ze niet van lang nadenken en komen met de term 'crossover'. Lekker gemakkelijk: Alles is 'crossover'. Van Sly & The Family Stone op Epic tot Debra op Gree-Jack, als er een soul-plaat bestaat met doedelzak dan is dat eveneens 'crossover'. Anno 1968 hebben de meeste artiesten en maatschappijen ontdekt dat het vrij zinloos is om het Motown- of Stax-geluid te kopiëren of te evenaren en de muzikanten gaan eigenhandig op zoek naar nieuwe invloeden om hun eigen muziek voort te brengen. Als ik een tijdslijn zou moeten maken van de Northern Soul, zou ik 1964 tot en met 1967 kwalificeren als Northern Soul, 1968 tot en met 1972 als Crossover en na 1973 Modern Soul.

Het is in de vorige Blauwe Bak Top 40 al een beetje aan het licht gekomen, de komende editie lijkt meer divers te gaan worden, maar ook in deze lijst zullen jullie verschillende crossover- en Modern Soul-pareltjes tegenkomen. Ik wacht momenteel op vier vanuit Engeland, welke vrijdag of zaterdag zullen binnenkomen en had vanmorgen bijna opnieuw boodschappen gedaan. De plaat die me zó raakte, blijkt vanavond al te zijn verkocht. Er is wilskracht bij nodig: De jaren zeventig-soul (het onbekende spul op onafhankelijke labels) kent vele pareltjes en voor je het weet gaat je halve salaris de digitale snelweg op. Ik ben desondanks nog steeds wel op zoek naar de stampers uit de oude doos, maar toch kan het íets modernere werk een grotere rol gaan spelen in mijn verzamelwoede. Zoals Debra lust ik er nog wel een paar honderd!

De genoemde vier singles kunnen jullie tegen het weekend verwachten in een Singles round-up, morgen ga ik wederom 25 jaar terug in de tijd. Drie half afgeknipte wasmiddeldozen. Daar paste toen de complete singles-collectie in. Morgen behandel ik de nummers 41 tot en met 47 waarbij één groep heel vaak genoemd gaat worden.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten