Het zilveren goud op 33 toeren: februari 1992

In de jaren 2011 en 2012 heette dit '20 Years Ago Today' en was bijna een dagelijkse bezigheid. In 2013 ben ik begonnen met 'De prehistorie' en vanaf juni 2014 met 'Het zilveren goud': Nu de platen die ik vijfentwintig jaar geleden heb gekocht. Per maand, dus doorgaans ook één bericht. Hierbij maak ik gebruik van de papieren kaartenbak, digitaal was nog niet binnen handbereik in 1992, die ik heb bijgehouden van 1989 tot en met de zomer van 1994. Woensdag ga ik de singles presenteren en hoewel de elpees eigenlijk nooit hebben 'mee gedaan' in de collectie, heb ik deze tot de zomer van 1992 bij gehouden in de kaartenbak. Deze laat zien dat ik in februari vier elpees heb gekocht en deze ga ik vandaag doornemen. Aanvankelijk heb ik het plan gehad om de albums afzonderlijk te doen, maar dan verschijnt Amsterdam in 'Raddraaien' en kan het weer één bericht worden. Wellicht dat ik in de toekomst nog ga schrijven over Simon & Garfunkel, maar dat moet ik even bekijken. Vandaag de aanwinsten van februari 1992 op 33 toeren.

Over geld is nooit gesproken. Wél over een onkostenvergoeding en dus probeer ik de kosten te drukken bij de eerste concertbezoeken. Vijf muntjes kosten tien gulden, een gulden voor de bewaakte garderobe en een gulden voor een zakje pinda's uit de wandautomaat. Eten kan thuis in de vorm van een boterham met kaas en dus kost zo'n avond nooit meer dan twaalf gulden? Het is pas een paar weken later dat ik Cees tegenkom bij een concert in Heeg. Om mijn vak uit te oefenen, kan ik onmogelijk bier drinken, maar sla het aangeboden biertje zeker niet af. Dan komt ook de vergoeding ter sprake. Ik haal die avond nóg eens een setje munten! Vijfentwintig gulden per artikel. Dat is vijftig gulden in geval van twee recensies, dat nog wel eens voor komt. De gewoontes van het uitgaan zullen zich langzamerhand uitbreiden tot biertjes na afloop in een café en patat in de snackbar in plaats van een boterham met kaas, maar in de eerste maanden van 1992 kan ik mijn geluk niet op. Het geeft me de gelegenheid om... euh... méér platen te kopen. Let wel: Ik ben nog maar zestien, zit op school en woon bij mijn ouders thuis. Pas vanaf 1993 ga ik kostgeld betalen. Een vlooienmarkt-bezoek kan er best eens af en nu hoef ik niet op iedere gulden te kijken. Wat ik vaker over het platen verzamelen in 1991 heb gezegd: Toen moest ik kritisch zijn waar ik mijn guldens aan uitgaf. Vanaf 1992 gaat het hek van de dam en 'kan' opeens van alles. Hoewel ik door ga met deze serie en deze nog absolute hoogtepunten gaat opleveren, kijk ik altijd weer met weemoed terug naar de eerste jaren van de verzameling.

Elpees doen niet mee en als ik de keuze heb, geef ik de guldens liever uit aan singles. Ik weet niet waarom, maar dit betreffende bezoek aan de vlooienmarkt in de Veemarkthal levert slechts vier singles op. Dan zie ik een bak met elpees en degene vooraan trekt meteen mijn aandacht: Een Nederlandse Beatles-elpee die ik nog nooit eerder heb gezien. Hij kost een rijksdaalder en het voelt als een trots bezit. Het is de originele Odeon zoals op de foto, alleen heeft de hoes ook het Odeon-logo in plaats van het Parlophone Odeon-logo. Helaas niet de editie op goud vinyl, want die is het nodige waard. Maar dan opnieuw... ik koop geen platen omdat ze een fortuin waard zijn, het gáát om de muziek. En voor een rijksdaalder koop ik maar mooi een overzicht van de singles van The Beatles, ook al moet je niet allergisch zijn voor krasjes. De plaat is een 'racebaan' en daarmee is de rijksdaalder in ieder geval dik betaald!

Volgens de kaartenbak is 'Beatles' Greatest' echter de laatste aanwinst van die ochtend, maar ach... wat maakt het uit? De plaat is begin 1967 uitgegeven in ons land, een moment waarop het nogal stil is rond de Fab Four. Het heeft enkele weken ervoor het laatste concert gegeven en volgens velen luidt dat het einde in van de band. Nee, je kan blijkbaar drie jaar overleven zonder optredens. Het is anno 1967 ondenkbaar! Volgens ouderwetse receptuur heeft de plaat 'liner notes' en deze willen eerder de sceptici overhalen tot aanschaf. Het is een poëtische beschrijving van het effect van The Beatles op de jongerencultuur. De aanbidding door de fans wordt zó beschreven dat het alleen meer geschreven kan zijn door een Willem Duys-achtig type dat wellicht hetzelfde heeft gedaan voor Cliff Richar & The Shadows en Vera Lynn. Iemand met veertig jaar ervaring bij Bovema welke schoorvoetend moet toegeven dat de jongeren dan misschien tóch gelijk hebben. Het album is een sterke troefkaart. Het is afgestemd op het Nederlandse publiek dankzij de toevoeging van enkele singles die niet in Engeland zijn verschenen. Denk bijvoorbeeld aan 'All My Loving'. Anno 1992 leef ik met het idee dat iedere Beatles-plaat zéér zeldzaam en zonder meer heel veel waard is. Ik ben dan al erg gelukkig met de singles die ik voor een gulden of minder heb kunnen bemachtigen, dit is het eerste Beatles-album dat in mijn verzameling komt. Als de plaat me nu zou worden aangeboden in dezelfde staat voor anderhalve euro (rijksdaalder-met-inflatie?), zou ik hem terug hebben gezet. In 1992 vormt het een fraai onderdeel van mijn muzikale educatie!

Voor het overzicht even de albums onder elkaar.

59 De 13 Allerbeste (NAP, 1971)
60 Twen Parade 4 (Polydor, 1970)
61 Bridge Over Troubled Water-Simon & Garfunkel (CBS, 1970)
62 Beatles' Greatest-The Beatles (Odeon, 1967)

Simon & Garfunkel geldt tot op de dag van heden als een 'must-have'. Ik ben lid van een Facebook-groep met Nederlandse vinyl-enthousiastelingen van diverse pluimage, waaronder ook veel jongeren die het vinyl hebben ontdekt. Ik moet dikwijls glimlachen als ik iemand heel blij hoor vertellen dat hij of zij 'Bridge Over Troubled Water' heeft gekocht. Ik moet dan altijd even terug denken aan februari 1992. Ik kan me het gevoel namelijk zó goed voorstellen. Als je, net als mij, de singles bent gewend, daar leert Simon & Garfunkel je luisteren naar een elpee. De plaat staat bomvol hits, maar gelukkig staan ze niet helemaal achter elkaar. Iedere kant begint met hits. In geval van de eerste kant is dat het titelnummer, 'El Condor Pasa' en 'Cecilia'. Het vrolijke 'Keep The Customer Satisfied' houdt je gekluisterd en zo zak je weg in 'So Long, Frank Lloyd Wright'. Voordat je het weet zit de naald in de uitloopgroef. Kant twee trapt af met 'The Boxer' en wellicht is het handig dat ik 'Baby Driver' al ken en deze eveneens reken tot een 'grote hit'. Dan het kippenvel-moment van 'The Only Living Boy In New York' en dan kun je ook net zo goed de rest van de plaat draaien. Ik denk dat dit, buiten The Moody Blues en aanverwanten, het eerste album is dat ik volledig draai, Best Of- en Greatest Hits-compilaties daar gelaten. Als je vijfentwintig jaar verder bent in de muziekhobby heb je opeens geen oog meer voor dat 'platgedraaide' album van Simon & Garfunkel, maar het blijft een essentiële plaat!

De overige twee albums van dit vlooienmarkt-bezoek zijn Nederpop-compilaties. 'Twen Parade' is uit een serie van Boek En Plaat. Twaalf hoogtepunten uit de catalogus van Polydor. Golden Earring, Earth & Fire, The Shoes, Amsterdam zijn elk vertegenwoordigd met twee nummers. De verzamelaar wordt afgemaakt door Clover Leaf, Airport, Jackie Cornell en Machine. Amsterdam is dé ontdekking dankzij deze plaat. Het bevat zowel 'Indian Pipe', dat ik van titel ken uit de Top 100 Aller Tijden van 1970, en 'Lucy Lucy'. 'Pride Of Man' van Airport is een aangename verrassing, een folky popdeuntje dat ontzettend leuk klinkt. 'Don't Spoil My Day' van Clover Leaf heb ik al op single en dat geldt ook voor de nummers van Earth & Fire. Ik hoor hier voor het eerst 'Adios Corazon' van The Shoes dat ik later in 1992 op single zal vinden. Hoe je het ook wendt of keert, deze plaat wordt vooral uitgepakt voor Amsterdam.

'De 13 Allerbeste' is eveneens een Polydor-verzamelaar, maar uitgebracht op het NAP-label. Een label dat anders wordt gebruikt voor het carnavals-repertoire. Het album kan rekenen op een stevige promotie door Radio Veronica en wordt een bestseller. Terecht, want het is een erg fraaie verzamelelpee. De oudste bijdragen zijn van The Incrowd ('I'll Be Free') en 'Something You Got' van Hu & The Hilltops, beide uit 1966. De meest recente is 'True Love That's A Wonder' van Sandy Coast. Shocking Blue heeft op dat moment gouden successen op Pink Elephant, maar begint in 1967 op het Polydor-label met 'Love Is In The Air'. Omdat die naam wel mooi staat in het rijtje, staat dit nummer eveneens op de plaat en dit is voor mij de kennismaking. Opnieuw 'Lucy Lucy' van Amsterdam. Ik heb 'She Was Naked' van Supersister wel eens, als ik me niet vergis, bij Henk Westbroek gehoord, maar heb nu de kans om de plaat op mijn slaapkamer te draaien. Dat doe ik dan ook veelvuldig. De plaat sluit af met een ander kippenvel-moment: 'The End' van Greenfield & Cook. Een verzamelelpee zoals er niet veel zijn gemaakt!

In de loop der jaren scharrel ik de singles bijeen van de genoemde verzamelelpees (alleen Hu & The Hilltops, Airport en Greenfield & Cook ontbreken van de genoemde nummers) en dat is het lot van veel verzamelelpees die ik later zal kopen. Een grote schijf die er toe doet totdat de single is gevonden. Ik blijf herhalen: De elpee heeft nooit écht mee gedaan in de collectie, hoewel ik jullie dit jaar nog enkele keren ga 'lastig vallen' met deze rubriek. Nog veertig elpees te gaan tot augustus...