Van het concert des levens: 1980

Hoezo een foto? Ik kan ook net zo goed verder gaan met 'Van het concert des levens'. De serie gaat me jaren kosten in het huidige tempo. Dat is fijn, want zo heb ik een rubriek waar ik altijd op terug kan vallen als de inspiratie ontbreekt. Mijn allervroegste herinnering is van 1978, maar ook bij 1980 krijg ik al duidelijke beelden. Ik ben dan een ukkie van vijf jaar oud als ik de buurt onveilig maak met 'Moto'. Het is de voorloper van een trike, maar dan met trapaandrijving hoewel ik daar de voorkeur geef aan de Flintstones-methode. Er loopt een volledig trottoir rondom en dat is mijn persoonlijke circuit van Monaco. Hoewel ik geen recordtijden vast leg, want bij de roodwitte hekjes moet ik even kijken naar het exotische wegverkeer dat voorbij komt. Ik heb op jonge leeftijd een enorme interesse voor auto's. Ik kan ze nog niet benoemen bij merk en type, zoals een paar jaar later, maar ik kan daar tijden naar de weg kijken. Geen haar op mijn hoofd dat erover denkt om van het trottoir te gaan, want de sociale controle is groot en moeders' handen hard. Ik start 'Moto' nog één keer voor 'een rondje om de buurt'. Frisismen zijn een bonus!

Ik let er anno 2021 helemaal niet meer op. Doe ik het nog steeds? Rolt de 'R' lang door? Probeer ik juist de 'R' te vermijden in de articulatie en wordt het een 'J'? Als kind is de 'R' al problematisch en nu heb ik ook nog twee van die dingen midden in mijn naam. Ik geloof dat ik als kind mezelf vaak heb voorgesteld als 'Gejjut' en dat de mensen wel begrepen dat ik Gerrit heette. Jaren later heb ik een gemotoriseerde 'Moto' met voorwielaandrijving en krijg ik in de omgeving van Steenwijk de bijnaam 'Solex'. Het resultaat leeft voort in de naam van dit blog, want na vele dj-namen besluit ik in 2005 om mezelf maar 'Soul-X' te gaan noemen. Ik geniet jaren lang van de naam, maar erger me inmiddels wel wee eens als ik door Steenwijk fiets en plots iemand 'Hee Solex' roept. Vaak zijn het ook mensen die ik heb gekend, maar die ik liever in de verleden tijd wil houden. Ik kan me herinneren dat ik als kind dikwijls kwaad word als iemand me anders aanspreekt dan bij mijn eigennaam. Dat begint al als 'Saartje' nadat ik met mijn hoofd in de salontafel ben gedoken. De SRV heeft op dat moment een actie met petjes en ik krijg dus zo'n hoofddeksel dat als helm kan dienen tijdens mijn motorritjes op het trottoir.

In 1980 wint Joop Zoetemelk de Tour De France en hij draagt vaak een wit petje. Tot mijn grote ergernis gaan buurtgenoten mij aanspreken als Joop Zoetemelk. Een oudere vrouw 'op de achterbuurt' heeft een zoon in Duitsland en deze bezoekt zijn moeder regelmatig. De gele Opel Ascona met de witte kentekenplaten blijft me verbazen. Hij is zijn auto aan het wassen als ik op 'Moto' voorbij kom. Hij noemt me Joop Zoetemelk en opeens gaat het luchtalarm af, terwijl het niet de eerste maandag van de maand is. In tranen sjees ik terug naar moeder. Ik vertel haar wat er is gebeurd. Ik heb de 'vervelende man' weken lang niet gegroet en voel nog steeds een ergerlijk gevoel opborrelen als ik aan hem denk.

Jutrijp is slechts een klein dorp en dan vooral de voor- en achterbuurt. Toch nog even uitleggen: De straat waaraan wij wonen, de Wite Jofferswei, heeft een aansluiting op de Riperwei, de doorgaande weg van Sneek naar Spannenburg. De Sinnewar is aan de achterkant van de Wite Jofferswei en heet in Jutrijp 'de achterbuurt', zonder dat het denigrerend is ten opzichte van de bewoners. Leuk detail is dat de straatnamen zijn verwisseld. De Wite Jofferswei is genoemd naar 'De Witte Juffer', een molen die aan de kant van de Sinnewar heeft gestaan. De Wite Jofferswei heeft het meeste profijt van de zon en had dus beter 'Sinnewar' kunnen heten. Terug naar 1980. In vergelijking met het Jutrijp van het afgelopen decennium is het in 1980 al stiekem aan het vergrijzen. Er zijn niet veel kinderen van mijn leeftijd. Ik kan soms wel een dag leuk spelen met de zoon van de bakker, maar de volgende dag gaat het vaak al mis tussen ons. Hij is later één van de 'klieren' in mijn klas. Uiteindelijk is alles goed gekomen tussen ons, hoewel ik hem al zeker vijfentwintig jaar niet heb gezien. Verder zijn alleen Bert en Renate van mijn leeftijd en beide verhuizen ze al naar een andere plaats als de basisschool moet beginnen. Ze staan beide nog op de foto van de 'nieuwe' kleuterschool in de groep van juf Hennie. Laat me de schoolverhalen nog even bewaren voor 1981.

Renate is gebleven tot de eerste klas van de lagere school, hoewel ik meen te herinneren dat ze een jaar langer op de kleuterschool is gebleven. Ik heb het wel eens geprobeerd in het begin. Als ik thuis bij haar was, had ik ergens wel het verlangen om eens met de poppen te spelen, maar deze bleven desondanks in het plastic. Renate speelde veel liever met mijn speelgoed. Hoewel de vertraagde motoriek nog niet is vastgesteld in 1980 merk ik wel dat ik 'klungelig' ben ten opzichte van andere kinderen. Ik ben dan ook vrij onzeker. Renate is het tegenovergestelde en ik kijk op tegen haar. Zij durft wel in een boom te klimmen! Hoewel ze in 1981 of 1982 zijn verhuisd, blijven mijn ouders wel contact houden met de familie. Zo verneem ik in de jaren negentig dat Renate heeft besloten om verder als man door het leven te willen gaan. Hij is later getrouwd en is 'bruidspaar van de week' in de krant. Zo heb ik dus nog eenmaal een foto van hem gezien. Resumerend denk ik wel eens dat mijn schooltijd een stukje gemakkelijker was geweest als Renate in het dorp was blijven wonen. Ik weet zeker dat zij 'de klieren' uit de klas wel op afstand had weten te houden.

'Moto', de vervelende Duitser en Joop Zoetemelk komen allemaal tezamen zodra ik 'Anak' van Freddie Aguilar hoor. Dat het ook nog eens over een kind gaat, is iets dat ik pas jaren later ontdek. Ik heb de single al jaren niet meer gehoord terwijl ik het in de collectie heb en luister nu naar de Youtube-video. Ik heb het even 'niks te breed'. Heeft niets met mijn financiën te maken. Ik kan alleen niet vinden of dit een Frisisme is of een verhaspeling. Deze constatering zet het verdrietige gevoel om in een glimlach. Op naar 1981!