Vijftig-plus pepernoten

Ach vooruit! Meestal is het andersom maar omdat ik op voorhand al weet dat publiceren hem morgen niet wordt, kan ik net zo goed een berichtje vooruit schrijven. Een kwartiertje geleden had ik het over 'Relics' van Pink Floyd als de plaat die een stormachtige periode zou inluiden. Het vredige 'Sgt. Pepper' zou ook hebben gepast op die plek, maar dan opnieuw: Dat album heeft een veel grotere rol gespeeld in mijn ontwikkeling en zou ik onrecht aandoen om het te blijven associëren met een minder fijne periode. Voordat ik terug mag kijken op mijn leven, allereerst even stilstaan bij een ander leven. Ik hoor iemand geëmotioneerd praten over een Avicii-optreden op de radio en weet meteen hoe laat het is. Avicii is namelijk twee jaar geleden 'met pensioen' gegaan, iets waar ik altijd smakelijk om heb moeten lachen. Ik ben nimmer een fan geweest, daarvoor vind ik zijn concept té gemakkelijk, maar een jongeman van 26 jaar die gaat genieten van zijn oude dag? Qua verdiensten kon hij het immers gaan doen! Intussen heeft hij ons alweer 'verblijdt' met een single, maar de meeste Avicii-drukte lijkt voorbij. Nogmaals, ik ben geen fan en zou hem normaliter geen alinea gunnen op Soul-xotica, maar achtentwintig is geen leeftijd waarop je met zoiets als de dood moet bezig zijn. De oorzaak gaan we vast nog wel horen, maar tóch wilde ik hem even genoemd hebben. Dan ga ik nu over naar 'het album van het leven' dat ik met één alinea tekort zou doen: 'Sgt. Pepper's Lonely Hearts Club Band' van The Beatles.

Vijftig-plus? Ik haal de foto even snel van Wikipedia en zie dan in mijn ooghoek dat de opnames hebben geduurd tot 21 april 1967. Het vijftigjarig jubileum is uitgebreid gevierd en vanaf vandaag is het album dan officieel 'vijftig-plus'. Het voelt goed om vandaag eens over The Beatles te schrijven want het blijft een hardnekkig misverstand. Als ik de keuze heb tussen The Beatles of The Rolling Stones dan zou ik eerst, Fries dat ik ben, The Who gaan noemen en als er dan toch écht een keuze moet worden gemaakt? Zelf heb ik het altijd appels met peren gevonden. The Beatles tegen The Who en er is geen sprake van competitie meer. Dat is precies hoe ik sta tegenover The Beatles. Zeker, de mannen konden een poepje spelen, een klassiekertje of drie schrijven en hebben een belangrijke plek in de popmuziek ingenomen. Maar... het staat niet alleen! The Who, The Pretty Things en een aantal andere Engelse groepen heeft veel meer progressie doorgemaakt in hetzelfde tijdvak dan The Beatles. Het enige dat de andere groepen ontbeert, is een 'mastermind' met het briljante idee van 'merchandise'. Een vriend van mij is zakenman en heeft de mond vol van Brian Epstein en zijn kameraden en hoe deze ervoor hebben gezorgd dat The Beatles al nummer 1 waren voordat ze weer waren teruggekeerd vanuit Hamburg. De vergelijking met 'Idols' zou helemaal mank lopen omdat het kwartet reeds vijf jaar samen is en pieken en dalen heeft gekend. De marketing-strategie is echter net zo uitgekookt als in de huidige talent-shows. The Beatles is in veel dingen 'de eerste' in Engeland. Kan een artiest leven van de muziek door alleen plaatverkoop en een enkel televisie-optreden? The Beatles gaat in 1966 met hetzelfde pensioen als Avicii en bewijst dat het zonder live-optredens nog steeds bakken met geld kan verdienen. Kort gezegd: Ik mag The Beatles, heb hen veel hoger dan The Rolling Stones, maar wil ze ook weer niet teveel ophemelen. Het maakt deel uit van een beweging in de popmuziek en er zijn andere belangrijke spelers die nu wel eens over het hoofd worden gezien omdat iedereen het over The Beatles heeft.

Broer Henk koopt in 1981 of 1982 een hoeveelheid tweedehands singles op een vlooienmarkt en daar zit ook The Beatles tussen. The Beatles is de muziek van weerboer Hans De Jong op de NCRV-radio, hij kondigt steevast een hit aan na zijn praatje. In 1986 koop ik 'Yesterday' voor een kwartje op de plaatselijke rommelmarkt en heb ik een, zeer zwakke, cover-versie van 'Let It Be' op een cassettebandje met nagespeelde jaren zestig-hits. 'Yesterday' is in 1987 ook onderdeel van de muzieklessen op school. Het 'A-B-A-B-C-A-B'-verhaal dat ik al eens eerder heb gedaan? Een paar maanden eerder is mijn zus getrouwd. 'It's A Sin' van Pet Shop Boys is dan een grote hit, maar in de Nationale Hitparade (of hoe die hitparade van de Tros toen ook heette...) hoor ik voor het eerst 'Sgt. Pepper' in combinatie met 'With A Little Help From My Friends'. Het album, dan twintig jaar oud, is dan net op cd uitgebracht en de eerste twee nummers zijn wederom geperst als een single met 'A Day In The Life' op de b-kant. In 1967 verschijnen geen album-tracks van The Beatles op single, maar de single is in 1978 voor het eerst geperst voor een speciale singles-box.

De Beatles-verzameling komt eerst moeizaam op gang. Ik kan me herinneren dat Beatles-platen dan nog erg 'duur' zijn in verhouding met andere platen uit dezelfde tijd. Dat geldt trouwens ook voor Cliff Richard en The Shadows, zowel samen als apart. Tegenwoordig moet je echt een 'stone cold minter' hebben om een redelijke prijs te krijgen voor een single. Een Beatles-single met krasjes is verre van uniek! In november 1990 zie ik iemand een puntgaaf exemplaar van 'Sgt. Pepper' uit een doos vissen op een rommelmarkt. In 1995 trek ik de stoute schoenen aan en leen de cd van de bibliotheek. Ik heb het ding uiteindelijk moeten betalen, want het is helemaal stuk gegaan in de daaropvolgende maanden. Het vinyl wil maar niet voor een schappelijke prijs voorbij komen en dus koop ik eerst nog maar de single zoals die in 1987 op de hitparade heeft gestaan. Het is pas in 1999 dat ik de cd koop. Ik woon dan in Mossley en ben net weer even begonnen met de cd's. Het is het laatste jaar van de 'oude' eeuw en EMI viert dat met afgeprijsde Beatles-albums. Zo koop ik mijn exemplaar van 'Sgt. Pepper' in de zomer van 1999. Een paar weken later ben ik weer terug in Nederland.

De tweede zondag van 2000. Ik verblijf in de gemeenschap in het midden des lands en heb een plannetje voor de zondagochtend. Wandelen met de hoofdtelefoon op. Genieten van jaren zestig-klanken en intussen de boslucht inademen. Als ik terug kom, is iemand 'zweverig' en vraagt me waar ik naar geluisterd heb. Ze proeft de woorden 'Lonely Hearts Club' en... oh nee... niet wéér dat ritueel van de gevulde harten en meer van dat gezever. Jawel hoor, de volle portie! Het neemt mijn lust voor het album weg, maar er staat tegenover dat ik hem dan bijna dagelijks heb gedraaid gedurende een jaar. Er zijn nu eenmaal weinig albums die zo'n behandeling hebben overleefd en 'Sgt. Pepper' wacht hetzelfde lot. Toch blijft het knagen: Ik moet het nog eens op vinyl hebben! Die kans krijg ik in 2006 en ik kan mijn haren wel uit de kop trekken. Het is de Engelse persing uit 1970, de Parlophone-labels met zilveren letters en zonder de (originele) gele accenten. De plaat is redelijk geprijsd en qua staat nog erg goed te genieten. Het zijn echter ook de jaren van heel veel drank, dj'en en soms onberekenbare acties waar ik later spijt van zal hebben. Mijn 'redelijke' exemplaar is na een jaar een 'redelijke racebaan'.

Elpees doen niet echt mee in de verzameling en ik maak nauwelijks tijd vrij om een oud album volledig te draaien. Het is dus niet een heel groot gemis. Ik ben vorig jaar vooral los gegaan op de verschillende out-takes en met name de mono-opnames. Het zit niet in de tijdelijke serie, maar ik mocht hem niet ongenoemd laten. Het volgende album is vrij recent, ook qua associatie, en dat is ook weer een fijne herinnering voor de variatie!