Toeval bestaat niet! Dat probeer ik al jaren vol te houden, maar soms wordt het eng. Zeker als het gaat over iets tussen radioprogramma's en een programma-onderdeel. Ik ben afgelopen zaterdag vrij spontaan begonnen met een monsterklus in 'Do The 45': Alle platen uit de Blauwe Bakken draaien op alfabetische volgorde van platenlabels. Atlantic levert meteen een 'full house' op en dus besluit ik komende zaterdag een Atlantic-special te gaan doen. Ik zou best een Week Spot kunnen kiezen uit het Atlantic-aanbod. Dan kijk ik bij de platen uit de 'Week Spot Carousel' en ontdek dat ik in week 3 in 2016 en 2017 beide keren Atlantic-singles heb gehad. Ik start dus zaterdag met 'It Ain't No Big Thing' van The Electrons op het Date-label, want dat is de Week Spot van drie jaar geleden. De overige twee treffen we gedurende de show. Een jaar geleden doe ik eveneens 'Classic Week Spots' in deze weken, maar dan als aftelling naar het vijfjarig bestaan van de Week Spot. Of ik dit jaar de Week Spots laat afhangen van de geplande shows? Dat moet ik nog even bekijken. Er is een redelijk recente Week Spot-kandidaat op een label dat met een 'B' begint en dat zou dus zomaar eens kunnen gebeuren? Vandaag een single van een artieste die al eens eerder de Week Spot heeft gehad en waar ik niet zoveel op het bestaande verhaal kan aanvullen. Dan een geschiedenislesje over Atlantic? De Week Spot is 'If' van Jackie Moore (1973).
Op 27 mei 2015 heb ik een bericht geschreven over de toenmalige Week Spot: 'Here I Am' van Jackie Moore. Voor 'moore' informatie over de zangeres verwijs ik jullie graag naar dat bericht. Ik leer 'If' kennen als ik net het downloaden heb 'geleerd' en gratis mixen van MySpace haal. Eén van de mixen begint met 'If', alleen ontdek ik dat pas in 2016. Ik heb in deze periode geen gebrek aan materiaal voor de Week Spot en omdat Moore de titel al eerder heeft gehad met 'Here I Am', blijft het erbij. Toch verdient dit bijzondere nummer méér en dus maak ik het deze week alsnog de Week Spot. 'If is such a tiny word', zingt Jackie en het is waar. In het Nederlands telt het één letter meer, maar de impact blijft hetzelfde. ALS we nu eens allemaal dit en dat zouden doen dan...? Toch heb je heel wat beweging nodig om het 'als' om te zetten in een daad. Dankzij 'als' gaat de medemens tenonder aan honger en geweld. Dat is waar Jackie Moore over zingt op dit b-kantje van 'Sweet Charlie Babe'. Een kant die ik overigens nog nooit heb gedraaid. Komende zaterdag draai ik uitsluitend Blauwe Bak-aanwinsten op het Atlantic-label van 1966 tot en met 1981. Laat me de Atlantic-geschiedenis dan eens gaan bestuderen tot zover ik het verhaal niet ken in grove lijnen.
De verjaardag is een beetje onopgemerkt gebleven, maar in oktober bestond Atlantic precies zeventig jaar. Munir Ertegun is de eerste Turkse ambassadeur in Amerika. Na zijn overlijden keert de weduwe met dochter terug naar Turkije, maar de zoons kiezen ervoor om achter te blijven. Nesuhi en Ahmet Ertegun zijn liefhebbers van jazz en rhythm & blues en hebben dan reeds een verzameling opgebouwd van een slordige vijftienduizend 78-toeren-platen. Het is voor Ahmet die méér wil gaan doen in de muziekbusiness en hij weet de familie-tandarts te overtuigen van zijn zakelijke plannen. Dr. Vahdi Sabit investeert tienduizend dollar in het bedrijf van Ertegun en hij wordt in contact gebracht met tandarts-in-opleiding: Herb Abramson. Abramson is niet nieuw in de zakenwereld. Hij heeft als A&R-manager gewerkt voor het jazz-label National en richt met Jerry Blaine Jubilee op in 1946. Toch is het niet wat hij ervan verwacht en in 1947 verkoopt hij zijn deel aan zijn zakenpartner en duikt in de zaken met Ahmet Ertegun. Abramson's toenmalige vrouw, Miriam, runt de publicatie-maatschappij van Atlantic en heeft bovendien een klein aandeel in Atlantic. Abramson moet in 1955 in militaire diesnt en als hij terug komt, is zijn plaats al min of meer ingenomen door Jerry Wexler. Bovendien brengt Abramson een Duitse vriendin mee en dat luidt een echtscheiding in tussen Herb en Miriam. Omdat de laatste nog altijd aandeelhouder is, zet dat Herb buitenspel.
Atlantic ontstaat in een lastige periode. Een aangekondigde 'ban' van de vakbonden maakt dat Atlantic in 1948-49 binnen korte tijd een voorraad moet opbouwen. Daar verdwijnt praktisch iedere cent van Atlantic in en dan zal het eerst moeten omzetten voordat artiesten uitbetaald kunnen worden. Atlantic is er trots op dat dit altijd correct is gebeurd, hoewel soms eentje erbij in schiet. Dan denken we aan bijvoorbeeld Ruth Brown. Deze zangeres komt in 1951 bij Atlantic en is de volgende vijf jaar een erg consistente hitmaker. Als ze Atlantic verlaat drogen haar reserves snel op en moet ze aan het werk als schoonmaakster om het hoofd boven water te houden. In de jaren tachtig klaagt ze Atlantic aan. Ertegun moet tot zijn spijt bekennen dat het bij Brown niet allemaal correct is gegaan. Ze ontvangt twintigduizend dollar schadevergoeding en als ze een fonds opzet, stort Ertegun anderhalf miljoen dollar in de kas. De rol van Ruth Brown wordt opgevolgd door The Drifters dat in 1960 voor een miljoenensucces zorgt met 'Save The Last Dance For Me'. In 1966 gaat Atlantic de distributie verzorgen voor Stax en dat maakt dat Atlantic komende zaterdag een 'eigen' special krijgt in Do The 45. Stax heeft tot 1969 geen 'etiketten' in Nederland. Een plaat op Stax, Volt of Dial verschijnt in Europa veelal als Atlantic. Alleen Engeland hanteert vanaf 1967 Stax-labels voor opnames van Otis Redding en Sam & Dave.
Atlantic is in 1967 uitgegroeid tot een ijzersterke naam op het gebied van rhythm & blues en jazz en toch baart het label enige zorgen. Het beste zou zijn als het zou kunnen worden overgenomen door een grotere maatschappij. Warner Bros. Seven Arts is dan juist begonnen met uitbreiding van haar platenmarkt. Waar het jaren lang louter traditionele pop en crooners aan het werk laat, tekent het in 1967 groepen als Mothers Of Invention, The Fugs en The Electric Prunes. Warner Bros. neemt Atlantic over voor een schijntje. Hierdoor bestaat de platenmaatschappij tot op de dag van heden. De invloed van Warner Brothers is dat Atlantic wordt verbonden aan een aantal rockbands. Buffalo Springfield is één van de eerste en het is vooral Led Zeppelin dat Atlantic zal vestigen als rock-label.
Er is veel veranderd in zeventig jaar. De eerste vinyl-platen verschijnen een paar jaar later. Atlantic heeft alle geluidsdragers zien komen en gaan: De elpee, de single, de EP, de 12"-single, 'reel-to-reel', cassette, 8-track, minidisc, DAT en... ook de cd. In 2017 is meer dan de helft van de opbrengsten uit de verkoop van digitale muziek. Tegenwoordig biedt Atlantic onderdak aan uiteenlopende acts als Missy Elliott, Coldplay, Twenty One Pilots en Ed Sheeran. Ahmet Ertegun is tot vlak voor zijn dood altijd betrokken gebleven bij Atlantic, hoewel hij in het laatst steeds minder zeggenschap heeft. Ertegun is op 14 december 2006 overleden. Hij is dan 83 jaar.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten