Raddraaien: Shirley

Ik zal nog eens benadrukken dat er niets vooraf wordt georganiseerd met 'Raddraaien'. Vooral in de tegenwoordige opzet van de platenbakken is het maar net welke plaat op dat moment achter het betreffende nummer staat. Toch zou je kunnen denken dat ik bezig ben met een special over reclame-novelty-platen. Eerst hebben we afgelopen weekend de EP met geluidseffecten gehad voor de Philips-bandrecorders, vandaag een plaatje dat in 1961 jongeren moet overhalen om geld opzij te zetten. Ik kan me herinneren dat ik in het verleden al eens een beetje onderzoek heb gedaan naar deze plaat en weet dus ook dat er 'een verhaal' achter schuilt. Hoewel de plaatkant wordt toegeschreven aan Shirley & Shirley is het in werkelijkheid één Shirley die we beter kennen als... Shirley! En dan hebben we het over een zangeres die een paar jaar geleden zomaar de 'Week Spot' had kunnen hebben, ware het niet dat ik té zuinig ben. Straks 'Het zilveren goud' over de singles van 25 jaar geleden, maar eerst mag ik de schijnwerpers richten op Shirley dankzij de Zilvervloot-single 'Spaar Me' (1961).

Waar en wanneer? Bij veel reclame-platen zoals deze van Shirley kan ik eenvoudigweg niet herinneren wanneer ik ze heb gekocht, maar bij Shirley weet ik het meteen! Het is de zomer van 2002, niet bepaald de gelukkigste. Ik zit in Steenwijk bij iemand in de kost wiens' huis te klein is voor dergelijke bewoning. In Tuk ben ik ook in de kost geweest en daar kan ik naar de wc, douche, keuken en naar buiten zonder dat ik bij de hoofdbewoner door de huiskamer hoef. Privacy van twee kanten. Hij kon ongestoord televisie kijken en ik had niet het gevoel dat hij mijn toiletbezoeken turfde. In Steenwijk moet ik voor iedere handeling door de woonkamer en bovendien begint onze 'vriendschap' reeds na twee weken scheuren te vertonen. Gedurende een paar maanden 'zwerf' ik en hou de kamer in Steenwijk aan voor opslag. Twee tot driemaal in de maand kom ik even langs en slaap soms een nacht in Steenwijk. Het is eind juli en ik ben al een paar keer uitgenodigd om vrijwilliger te worden op het Stonehenge-festival bij De Buze. 2002 is mijn eerste keer en op de valreep ontmoet ik nog de bewoner die dan net twee weken met vakantie gaat. En dat betekent dat ik de volgende twee weken in Steenwijk zal blijven. Tijdens een braderie met de Midweekfeesten koop ik een zwik singles. Ik maak dan weer even volop gebruik van de cassette-walkman en dus maak ik enkele 'mixtapes' van de gekochte singles. Waaronder ook deze van Shirley & Shirley. Het malle plaatje doet meteen weer denken aan een 'zwerftocht' met mijn 'eigendommen' in een Albert Heijn-tas en dus weet ik dat het die ene woensdag moet zijn geweest.

Ik hoop niet dat iemand wagenziek is of last heeft van zeebenen of vliegangst? In dat geval kan je dit bericht beter even overslaan. Shirley is met alle recht een globetrotter. Haar wieg staat echter in Haarlem. Op 22 mei is ze zeventig geworden. Shirley Zwerus krijgt als vijfjarige haar eerste pianolessen en blijkt een natuurtalent. Als ze zeven jaar oud is, doet ze al optredens waarbij ze wordt uitbetaald in poppen en armbandjes. In 1956 zingt ze in de televisieshow van Johnny & Rijk het nummer 'Little Things Mean A Lot' en dat versnelt haar loopbaan. In 1958 maakt ze haar eerste single, een duet met Godert Van Colmjon van The Butterflies (van 'Willem Wordt Wakker'). 'Maar Ondanks Dat' verschijnt op Philips en wordt geen hit. In 1959 tekent ze bij Imperial dat de jonge Shirley in de markt wil zetten als het Nederlandse antwoord op Conny Froboess. De eerste solo-single is 'Teenager Melody' dat eveneens door Conny wordt vertolkt. De jaren erop brengt ze diverse singles uit op Imperial, vaak Nederlandse vertalingen van Engelse liedjes. In 1962 doet ze dat met 'Ya Ya' en deze single heb ik eveneens in de bakken. Ze neemt een plaatje op als Rosemarie dat in 1963 de eerste single op het Negram-label. Verder zingt ze veel duetten. Na haar debuut met Van Colmjon zingt ze in 1963 een plaatje met Tony Ronald (later bekend van 'Help Get Me Some Help'). In 1964 wint ze de songfestivals in het Poolse Sopot en het Belgische Knokke en in 1965 is ze met drie liedjes vertegenwoordigd op het Nationaal Songfestival.

In 1964 heeft ze enig succes in Duitsland. Ze belandt in 1966 bij het Relax-label van Willem Duys en haar tweede single aldaar heet 'Bach Bijvoorbeeld'. Daarna gaat ze op de Engelse toer. Davy Jones wil in 1967 soul naar Nederland halen middels het Relax-label en dat ontgaat Shirley Zwerus blijkbaar ook niet. Ze neemt in 1967 eerst een single op met Robert Dahl voor het Havoc-label en volgt dat met een plaat welke zomaar nog eens in de Blauwe Bak kan terechtkomen: 'Big Boss Man'. Het is op dat moment in Amerika uitgebracht door Erma Franklin, de zus van Aretha. Shirley's versie is daarentegen aangevuld met aantrekkelijke blazers. Ik heb in 2012 enige tijd 'gejaagd' op een Nederlandse 'Big Boss Man' en ontdek dan ook dat de plaat in Amerika is uitgebracht op het Paula-label. Deze staat in Amerika hoog aangeschreven bij (rhythm &)blues-liefhebbers en menigeen lijkt zich niet te realiseren dat het hier een Nederlandse zangeres betreft. 'Big Boss Man' woont in 1968 even in de Tipparade.

In 1969 heeft Zwerus het helemaal gehad in ons kikkerlandje. Ze trekt naar Londen waar ze wordt opgenomen in het impressariaat van Robert Stigwood en waar Chas Chandler (ex-The Animals en 'ontdekker' van Jimi Hendrix) haar zaken regelt. Haar Nederlandse platencontract staat in de weg dat ze geen opnames mag maken in Engeland. Ze verhuist daarop naar Amerika waar ze tekent bij Black Record Company, maar dat bedrijf is failliet voordat het een plaat van Shirley kan uitbrengen. Ze neemt haar Amerikaanse producent Frank Byron Clark mee naar Nederland, maar deze voelt zich hier niet thuis. Het paar trekt naar Las Vegas om te trouwen, maar lang houdt het geen stand. In 1977 is Shirley weer alleen in Nederland. Dan tekent ze bij Ariola en brengt ze 'It's Me' uit, een compositie van Arnie Treffers (Long Tall Ernie van The Shakers). De plaat bereikt een dertiende plek in de Top 40 en ondanks enkele uitstekende singles kan ze hieraan geen vervolg geven. In 1981 scoort ze nog eenmaal met 'Heel Even' en zal later in Frankrijk gaan wonen.