geknipt

We gingen afgelopen vrijdag al even op de sentimentele toer naar Engeland in 1999, ik realiseerde me pas onlangs dat ik een jubileum heb gemist. Iets wat ik best met een berichtje wil vieren. Ik ben eind januari 2004 voor de laatste keer naar de kapper geweest. Omdat de kappers het Raddraaien beheersen (ik gebruik de huisnummers van kappers in de Gouden Gids regio Zwolle) en ik nog wel eens wil afgeven op de betreffende beroepsgroep, hierbij de verklaring. Ik weet alleen niet of op die bewuste zaterdagmorgen een fraai gevormd mokkeltje voorbij de kapperszaak in Blauwhuis liep of dat het iets anders is geweest. Deze ervaring en een fascinatie voor de jaren zestig (en dus ook hippies) bezorgt me mijn eerste lange haar-ervaring, maar intussen heeft het voor mij niks meer te maken met muziek, imago of kapsalon-vrees. Het is een handelsmerk geworden en ook weet ik dat het vanaf nu nooit meer zo mooi zal aangroeien...

Hoe we bij de kapper in Blauwhuis terecht kwamen? Dat zou ik heit eens gevraagd hebben, want mem ging altijd in Sneek naar de kapper. Bij de kapper in Blauwhuis was weinig veranderd sinds 1952. Inmiddels wordt zo'n uitspanning een museum genoemd. Het was een echte herenkapper, waarschijnlijk kon je daar ook terecht voor het trimmen of afscheren van je baard. Ik denk dat het iets met mijn Madness-hobby van doen heeft gehad, maar zelf vraag ik altijd om stekeltjeshaar en dat krijg ik ook na ieder bezoek. Voor de goede orde: Blauwhuis ligt niet bepaald om de hoek van de deur, dus waarom uitgerekend deze kapper is een vraag die altijd zal blijven hangen. Het is op zo'n zaterdagochtend, ergens midden jaren tachtig, dat de kapper weer druk is om de centimeter op mijn hoofd te halveren, als ik opeens 'au' roep. Ik weet nog te herinneren dat heit flink kwaad was, zelf besefte ik toen nog niet wat er was gebeurd. Wat bleek: De kapper had in mijn linkeroor geknipt en dat bloedde aardig. Volgens mij hebben heit en ik een gratis knipbeurt gehad en ik ben niet meer terug geweest in Blauwhuis.

In 1990, halverwege de derde klas van de LEAO, komt Peter bij ons in de klas. Hij is al een stuk ouder dan ons, maar op een ene of andere manier trek ik vaker op met mensen die ouder zijn. Peter zal een jaar of achttien zijn geweest en... Peter had lang haar. In 1990 is dit tamelijk uniek. In de klas hebben we alleen maar kortgeknipte kopjes en op de hele school lopen twee of drie jongens met heavy metal-namen op hun tas en met lang haar. Peter is geen hardrocker, het is zelfs moeilijk een vinger te leggen op wat zijn favoriete muziek is. Ik kijk jaloers naar zijn schouderlange haar. Hoewel heit en mem nog wel voor de kappersbezoeken betalen, blijkt het tamelijk eenvoudig om deze zo lang mogelijk uit te stellen. In de zomer van 1991 is het al zover gegroeid, dat iemand me uitscheldt voor 'meisje'. Bij de schaarse kappersbezoeken verzoek ik altijd weer om 'punten eruit' en zo blijft het lang. Dan is het begin 1992 en komt dankzij Nirvana de grunge-beweging op gang en... opeens ben ik ontzettend hip. Als ik kijk naar het kapsel van Kurt Cobain en het vergelijk met mijn haardracht, dan komt het overeen. Lang, steil en vaak ongekamd. Mijn ouders kunnen protesteren wat ze willen, maar mijn haar groeit alsmaar langer. Mijn moeder klaagt over de dooie punten die gaan omkrullen, maar gelukkig trek ik me daar niks van aan. Die krullen blijken namelijk zo te horen. Als tweejarige had ik sneeuwwitte krullen, daarna verdwenen de krullen en werd mijn haar pikzwart. Bij lang haar krijg ik de krullen terug!

Ik ga bij tijd en wijle plichtmatig naar de kapper, maar het is eigenlijk zonde van het geld. Het wordt op een bepaald ogenblik traditie om in Steenwijk naar de kapper te gaan, iedere keer als ik een avondje naar De Karre wil. Let wel: In die tijd woon ik nog gewoon in Jutrijp, dus hetzelfde verhaal als met Blauwhuis. Daar heb ik na Woodstock 1997 een niet fijne ervaring. Punten eruit? Er gaat zeker twee centimeter af! Een paar maanden later vertoef ik veelal in Amsterdam en heb het plan om in de ADM te gaan wonen. Het pand is echter zó stoffig, dat mijn haar hard aan voelt. Als ik daar zou willen wonen, moest ik iedere dag haar wassen en dat leek me geen optie. Op 4 december 1997 neem ik afscheid van mijn lange haar, maar heb de volgende dag al spijt.

Ik kan me niet heugen dat ik in Engeland ooit bij een kapper ben geweest. Het is april 1999 als de wind een lok voor mijn ogen en in de sigaret waait. Schroei! Ik kan het wel uitschreeuwen: Ik heb weer lang haar!!! De zomer van 2001 ligt gevoelig bij mij. Ik heb geen goede herinneringen aan die zomer, maar feit is dat het buitengewoon zonnig is en ik dagenlang buiten loop zonder hoofdbedekking. Het haar bovenop mijn hoofd is verbrand en blijkt onhandelbaar. Ik blijf ermee rondlopen tot 9 oktober 2001. Ik heb net gedoucht en mijn haar wil niet borstelen. Ik zet 'Rock & Roll Is Dead' van Lenny Kravitz op en begin woest in mijn haar te knippen. Na twee minuten is mijn kapsel geheel geruïneerd en móet het eraf. Ik wil een kale hoofdhuid, maar de kappers durven het niet aan met het scheermes. De maanden erop hou ik het kort met een tondeuse en heb een weekend met een bebloede kop gelopen omdat ik het kaal wou hebben. In april 2002 wil ik het weer kaal hebben en heb de pet klaar liggen. De tweede keer bloedt al minder en de derde keer...? En dus scheer ik om de twee of drie dagen mijn schedel. 'Pimmetje', zoals ik het noem. De zomer van 2002 is wederom eentje van het buitenleven en de kou valt in september erg plotseling in. Dan laat ik het weer groeien. Een jaar later raak ik geïnteresseerd in garagerock en wil een vetkuif hebben. Mijn haar is echter te slap voor zo'n accessoire, maar de daklozenkapper bij het Leger Des Heils in Leeuwarden houdt er rekening mee. Door mijn omzwervingen en als verkoper van het Fries-Groningse straatmagazine kom ik geregeld bij de dagopvang van het Leger. Een ambachtelijke kapper uit Leeuwarden heeft besloten zijn vrije maandag op te offeren om de minder bedeelde mens te knippen en doet dat voor twee euro. In 2004 raak ik mijn vergunning voor de straatkrant kwijt (ik heb dan 12 maanden een huisje) en ben in januari om afscheid te nemen van het Leger. ,,Kun je ook nog mooi even naar de kapper", zegt een van de medewerkers. Dat doe ik en het is de laatste keer geweest...

De vetkuif is nooit wat geworden en na de zomer van 2004 heb ik het gewoon weer laten groeien. Ik heb ieder jaar in oktober even de neiging het eraf te gooien, maar... ik weet ook dat dit de laatste keer is. Ik denk dat ik nooit weer zo'n mooie volle bos zal terug krijgen, dus ga ik niet over een nacht ijs.