maandag 16 april 2012

een kind kan het rad doen

Op één paard, met of zonder naam, wedden kan altijd nog, vandaar dat ik zaterdag twee volgers vroeg om met twee cijfers te komen. Peter reageerde als eerste met zijn geboortejaar, dus de 59e single uit bakje 19. Broer Jelte kwam met tweemaal zijn geluksgetal: 13. Terwijl sommigen met angst en beven naar vrijdag de dertiende kijken, is dat voor hem een gelukkige datum. Broer is vooral jaren tachtig-enthousiast. Buiten dat hij zijn tienerjaren doorbracht in het decennium, bezoekt hij in de nieuwe eeuw geregeld festivals waar de coryfeeën uit de jaren tachtig nog eenmaal de lipstick... euh... microfoon ter hande hebben genomen en voor het vaderland zingen alsof de Berlijnse Muur nog fier overeind staat. Ik gniffelde toen ik zag dat bak dertien de eerste gesorteerde jaren tachtig-bak was, maar verslikte me even toen ik de dertiende single tevoorschijn haalde: 'Anak' van Freddie Aguilar. Gelukkig hebben ze op de Filipijnen ook Wikipedia en leer ik zo nog wat nieuwe feitjes over deze 'eendagsvlieg' uit 1980. Precies waarvoor het 'raddraaien' ontworpen is!

Wel een beetje raar, alweer tweeëndertig jaar. Toen mocht je in Jutrijp nog met een motorfiets zonder helm over het trottoir crossen. Vooral als je Gerrit heette! Met 'moto', zoals ik mijn trapvoertuig noemde (hoewel ik nooit een slag heb getrapt op het ding, die krachten heb ik gespaard voor het latere fietsen), was de stoep op de Wite Jofferswei en de Sinnewar mijn domein. Via de SRV-man, die we kenden als 'de melkboer', had ik een wit petje gekregen. Buurtgenoten noemden me daardoor al snel Joop Zoetemelk. Die had immers net de Tour De France op zijn naam gezet. Met twee oudere broers en een zus stond thuis de radio altijd aan en ik ken daardoor ook veel liedjes uit die tijd. 'Anak' van Freddie Aguilar was een dusdanige grote hit in de zomer van 1980, dat ik die ook ongetwijfeld heb gehoord op de Wite Jofferswei. Toch brengt 'Anak' mij keer op keer een déja vu van een buurtgenoot die zijn Opel Ascona staat te wassen, de portieren wagenwijd open. Een aangename temperatuur en dan dit melancholische liedje van Aguilar. Dat hij de tekst aan mij had geadresseerd, kon ik toen nog niet weten. Als 'diep-Fries' was Nederlands al abracadabra, laat staan Filipijns (voordat ik kritiek ontvang op de schrijfwijze, het schijnt zowel met 1 als 2 p's geschreven te mogen worden. Mijn spellingscontrole keurt 2 p's af en om een beetje rust op het scherm te krijgen, schrijf ik het met 1 p, hoewel het iedere keer weer onnatuurlijk aan voelt...).

Tot een paar jaar geleden moest ik maar weinig van de jaren tachtig hebben. Ik ging liever nog wat dieper terug in de tijd, maar in 2003 is het dan toch nog goed gekomen. Dat ging ondermeer vanwege een paar huiveringwekkend mooie platen met fijne herinneringen. 'Anak' van Freddie Aguilar was daar één van, 'Suddenly Last Summer' van The Motels was de aanstichter. Als ik een harde las met het heden mag maken, zou ik 'Anak' de 'Video Games' (Lana Del Rey) van de jaren tachtig willen noemen: Een lied dat té breekbaar is om tijdens het broodschappen bij de Appie Heijn te horen. Een liedje waarvoor je wilt gaan zitten, waar je al op voorbereid moet zijn. Als je wat dieper ingaat in het levensverhaal van de Filipijnse folkzanger verbaast dat niks. 'Anak' is een goedbedoelde preek aan een opgroeiend kind, bijna in de trant van 'Father And Son' van Cat Stevens. Maar waar die laatste belerend is en nagenoeg fictief (Cat had een gelukkige jeugd), daar doet Aguilar zijn eigen verhaal. De emotie die daarmee gepaard gaat (nee, geen grappen over America meer!), maakt het nummer zó speciaal!

Aguilar was zelf geen kind meer toen hij als achttienjarige de brui gaf aan zijn studie en zich verwijderde van zijn familie. Vier jaar ervoor had hij al zijn debuutalbum uitgebracht: 'Ngayon At Kailanmon'. Als twintigjarige stapt hij in het huwelijksbootje en brengt hij in 1979 'Anak' uit. De spijtbetuiging aan zijn ouders wordt in drieëntwintig talen opgenomen door ruim honderd verschillende artiesten. Het Amerikaanse Billboard meent zelfs dat de compositie daardoor tweede komt in de lijst van bestverkochte singles uit de jaren tachtig. Er is immers nooit een Filipijns artiest geweest die dit monstersucces heeft kunnen evenaren. Terwijl 'Magdalena' in 1984 even aan de Top 40 mag ruiken, breekt een jaar later een nieuw tijdperk aan voor Aguilar. De protestmarsen die moeten leiden tot de verdrijving van Marcos worden kracht bijgezet door de teksten van Aguilar. In de verkiezing die de geschiedenis van het land zal omdraaien, ondersteunt Aguilar de campagne van Corazon Aquino.

Morgen en woensdag gaan we in ieder geval niet 'raddraaien', er zijn nog andere rubrieken die nu weer aan de beurt zijn. Ik meld woensdagavond hoeveel bakken ik tot mijn beschikking heb en schrijf dan een nieuwe aflevering uit.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten