maandag 20 maart 2023

Honderd achteruit: Sex Pistols


Afgelopen week hebben we in de politiek wederom kunnen zien wat het effect is van een 'overnight sensation'. Een partij die vier jaar geleden de grote winnaar was en inmiddels alleen op stemmen van de leden kan rekenen. Tegelijkertijd is het ook maar de vraag wat er van de grote winnaar van deze verkiezingen gaat gebeuren. Binnen twee jaar kun je een monsterzege boeken met een nieuwe politieke partij, maar binnen hetzelfde tijdsbestek kun je ook helemaal ter gronde worden gericht. Deze 'overnight sensations' heb je eveneens in de muziek. Soms door een 'toevalligheid'. Zouden we ooit 'In The Summertime' hebben gezongen als Mungo Jerry niet als vervangende band was komen opdraven op dat Engelse festival? Er zijn ook nog legio voorbeelden van bands en artiesten waarbij het lijkt alsof het allemaal opeens gebeurt maar waar een gedegen organisatie aan ten grondslag ligt. En dat brengt me bij de nummer 26 van de Gele Bak Top 100 van vorig jaar: Sex Pistols met 'Friggin' In The Riggin'.

Laat me met de deur in huis vallen. Hoewel voor menigeen punk begint met Sex Pistols, is de punk niet een verschijnsel uit Engeland. De roots van de punk ligt hem in het Amerikaanse Detroit. MC5 is wat dat betreft de pionier. Een band welke al in 1969-70 schuttingtaal bezigt in haar teksten en daarmee flink tegen de haren van de gevestigde orde in strijkt. Het is echter rond 1973-74 als de punk een definitieve schets krijgt middels Death en New York Dolls. In 1976 meldt zich The Ramones en pas dan wordt Engeland wakker geschud. De economie en leefomstandigheden van jongeren is daar al een tijdje belabberd en deze explosieve nieuwe muziekstijl lijkt helemaal aan te sluiten op de behoefte. Maar dan opnieuw: Gebeurt het allemaal opeens of gaat er een slimme marketingtruc aan vooraf? En is de band écht zo anti-establishment als het lijkt of legt het juist de muziekbusiness op een pijnlijke manier bloot?

Het is 'stuff of dreams' maar heb zojuist gezien dat de single in Nederland is verschenen mét fotohoes. Ik heb het dan over 'Anarchy In The U.K.' op het EMI-label uit 1976. Northern Soul-dj Richard Searling werkt in die tijd als A&R-manager voor RCA Records en heeft het idee opgevat om een 'nieuwe' punkband te vinden en deze een cover te laten opnemen van 'Keep On Keepin' On' van N.F. Porter. Hij komt de band Warsaw tegen en deze maakt zelfs nog enkele opnames voor RCA. Er wordt echter een stokje voor gestoken als een collega de nieuwe ontdekking hoort als Searling op platenjacht is in Amerika. Warsaw zal later Joy Division worden. Wie verantwoordelijk is geweest voor het aannemen van Sex Pistols bij EMI blijft een mysterie. Feit is wel dat de groep binnen een paar weken buiten de deur wordt gezet. A&M is de volgende belangstellende en hierover gaan verschillende verhalen de ronde. Feit is dat A&M driehonderd exemplaren van 'God Save The Queen' heeft gedrukt. Er gaat een verhaal dat Richard Carpenter en Rick Wakeman zouden hebben geklaagd bij de A&M-bazen, maar dat lijkt een fabeltje. Misschien heeft Malcolm McLaren zélf een hand gehad in het script. Uiteindelijk zal 'Never Mind The Bollocks' eind 1977 verschijnen bij Virgin.

Het is leuk om de vroege recensies te lezen van de Sex Pistols. Hieruit blijkt namelijk dat de groep schatplichtig is aan menig oudgediende waar Johnny Rotten de neus voor ophaalt. Zijn podiumpresentatie lijkt een kruising tussen Mick Jagger en Roger Daltrey en ook qua energie en woede richting de oudere generatie lijkt het veel op de 'attitude' van The Who ten tijde van 'My Generation'. Naar verluid heeft McLaren goed gekeken naar Brian Epstein en hoe hij The Beatles als product in de markt heeft gezet. Ook bij de Sex Pistols zijn de mode-accessoires vanaf het eerste optreden meteen al te koop in de boetiek van McLaren en is hij daarmee de grootgrutters voor. Bij Amy Winehouse heb ik me dikwijls afgevraagd of haar drank- en drugsgebruik niet is ingegeven door de muziekbusiness? Als ze alleen maar mooi zou kunnen zingen, had ze het immers nooit zo ver geschopt? Hetzelfde kun je je afvragen bij de Sex Pistols. De teksten worden meer vulgair, zowel in de liedjes als tijdens interviews. De groep wordt in een tijdsbestek van drie jaar helemaal uitgemolken. Inclusief een film in 1979. Sid Vicious is altijd al een ongeleid projectiel geweest, maar is de moord op zijn vriendin en de zelfmoord een punt geweest waartoe de muziekbusiness hem heeft gedreven? Natuurlijk zeg ik niet dat iemand bij Virgin hem dit script heeft voor gehouden, maar muzikanten zitten vaak in een 'bubble' en worden daar wel binnen gehouden door de business.

Hoe dan ook: 'Friggin' In The Riggin' is in 1979 de b-kant van de Gene Vincent-cover 'Something Else'. De Virgin-persing van 'God Save The Queen' bereikt een tweede plek op de Engelse hitparade en 'Something Else' is de op-een-na grootste hit voor de band. Het bereikt op 31 maart 1979 een derde plek op de hitparade. Een week later komt overigens alweer de volgende single uit van de band. Als we het bescheiden succes van 'Anarchy' niet mee rekenen  (nummer 38 en 4 weken in december 1976) dan duurt het commerciële avontuur van de Sex Pistols 2,5 jaar. Ik hoor 'Friggin' In The Riggin' overigens pas in 2013 voor het eerst bij een collega op Wolfman. Het is opnieuw muziek van 19-jarigen voor 19-jarigen want het nummer is lekker puberaal met de nodige vloekwoorden. Toch weiger ik bij deze plaat om op te groeien en volwassen te worden want het smaakt mij 44 jaar later nog altijd opperbest!

Geen opmerkingen:

Een reactie posten