Armand na de maaltijd

Ik heb het ontzettende voordeel dat ik in geen geval op vrijdagmorgen hoef te werken, want anders zou ik 'Floorfillers' niet kunnen doen in het holst van de nacht. Meestal zet ik de wekker op twaalf uur of daaromtrent en ga om half drie aan het werk. Gisteren had ik hem even op de 'snooze' gezet om half één en word zo om één uur wakker met het nieuws. De eerste paar punten helpen me nog niet met ontwaken. Dan een bericht dat als een mokerslag binnenkomt? Ja, eigenlijk best wel. Ik ben ineens klaar wakker. Protestzanger Armand is op 69-jarige leeftijd overleden in een ziekenhuis in Eindhoven. Vanavond zou hij nog een optreden geven in België. Vlak daarop zit ik ook te schuddebuiken van het lachen, want opeens komt die herinnering weer bovendrijven. Ik ben in de veronderstelling dat ik dat verhaal vast al eens heb verteld in vijf jaar Soul-xotica, maar nee... ik kan het nergens vinden. En dus vandaag, ter nagedachtenis aan de overleden zanger, het 'legendarische' verhaal van Armand en mij.

Ik ben pas teruggekomen uit Engeland als Aloha wordt geïntroduceerd. Een 'oude' naam voor een muziektijdschrift dat Muziekkrant Oor verder naar beneden moet schoffelen. Alhoewel? Aloha richt zich meer op een ouder publiek en dus staat 'Supernatural' van Santana volop in de schijnwerpers van de eerste Aloha. Ik heb het na die ene Aloha, die voor een introductieprijs te koop is, alweer bekeken en lees het nooit weer. Armand krijgt in de eerste uitgave een kort spervuur aan vragen. Het beste dit en het slechtste dat. Zijn beste concert-herinnering kan ik me niet meer herinneren. Zijn slechtste wél. ,,Ik moest eens optreden in de kerk van Ruigoord. Ik begin met spelen en daar valt meteen een gast in slaap. Die begint me toch te snurken... Ze hebben hem allemaal geprobeerd wakker te maken, maar het lukte niet. Hij heeft dwars door mijn optreden heen gesnurkt".

Eind 1997 kom ik via een vriendin eens in Ruigoord met een Vollemaansfeest in de kerk van het krakersdorp nabij Amsterdam. Ik neem me dan meteen voor de herfstvakantie daar door te brengen, maar het actiekamp Groenoord wordt een week eerder ontruimd. Ik ga alsnog, op de scooter, en slaap de eerste nacht in het primitieve tentenkamp dat is opgezet. De volgende dag ga ik met iemand mee naar de ADM en dan begint de pret. Ik zit zo ongeveer ieder weekend in oktober, november en december 1997 in Amsterdam op de ADM. Overdag ramen plakken en 's avonds feesten op een jungle- of drum'n'bass-feest in Amsterdam. Dit bewuste weekend ga ik al op vrijdagavond naar Amsterdam en ben de volgende dag de hele dag bezig om een raam in de voorgevel te plakken met stukjes glas. Voor de avond heb ik wel een plan, maar dat is geen 'wild' plan. Armand gaat die zaterdagavond optreden in de kerk van Ruigoord en daar heb ik wel oren naar. Ik heb hem al een paar keer eerder getroffen en hoewel optredens van Armand even onvoorspelbaar zijn als het Nederlandse klimaat, is het meestal toch wel een feestje met Armand. Ik weet niet of het eigenzinnigheid is geweest, maar ik ga lopende vanuit de ADM. Dat is een flinke wandeling, grotendeels over het havengebied. Met de oorschelpen op leer ik 'Nighttime Birds' van The Gathering waarderen op deze koude zaterdagavond in november. De wandeling valt vies tegen en ik kan wel rust gebruiken als ik aan kom bij de kerk. Vooraf aan het optreden is er een playbackshow voor de kinderen van de kunstenaars die residentie of atelier houden in Ruigoord. De playbackshow wordt eindeloos verlengd, want er is nog geen taal of teken van Armand. Tenslotte is het half twaalf en dan moeten de kinderen toch écht naar bed en dus wordt er maar een cassettebandje opgezet in afwachting van Armand.

Het is één uur 's nachts en er is nog geen Armand. De muziek op de cassettebandjes is cultureel verantwoord, maar daar bouw je geen feestje mee. Eén van de gasten rijdt op en neer naar zijn huis in Amsterdam om zijn dj-apparatuur op te halen. Om half twee start hij de muziek en dat danst lekker weg. Achter de bar is de brandewijn populair. Een of andere supermarkt heeft de flessen in de aanbieding en bij de bar rekenen ze een gulden voor een koffiekopje. Omdat de pils een onderhands merk is dat niet bijster lekker is, geeft de brandewijn nog enige smaak aan het geheel. Ruigoord is een hippie-gemeenschap en narcotica is er dus in maten en soorten. Er is me al xtc aangeboden dat ik heb afgeslagen. Ik weet ook dat er cocaïne binnen de vier muren van de voormalige kerk is, maar ik blijf tot in de nieuwe eeuw verschoond van harddrugs. Gelukkig is er ook gewoon wiet en geniet ik mee van een paar passerende jointjes. Op de dansvloer met pils en brandewijn achter de kiezen en een paar jointjes. Het gaat heerlijk zó, alle vermoeidheid van de wandeling lijkt van me afgevallen. Niemand heeft het meer over Armand en heeft zich al lang verzoend met een mooi dansfeestje in de plek. Totdat om vier uur een deur open zwaait en iemand met vuurrood lang haar en een gitaar binnenstapt. Hij kijkt best wel een beetje verbaasd als hij ziet wat voor feest er aan de gang is. Ik ben in de veronderstelling dat ze hem flink uitfoeteren en dat het dansfeestje kan doorgaan, maar dan... valt de muziek van de dj plotseling stil.

Als ik om me heen kijk, staan de stoelen weer in het gareel. Wij hebben het meubilair wild aan de kant geschopt, want wie heeft nu een stoel nodig op de dansvloer? Iemand van de organisatie stapt het podium op en verontschuldigt zich voor de late binnenkomst van de heer Van Loenhout. Of we even willen gaan zitten, want dan gaat Armand alsnog zijn optreden doen. Met tegenzin plof ik neer in een stoel. Het eerste liedje maak ik nog mee. Het tweede is 'Het is zo fijn om apestoned te zijn'. En dan? Een en al blanco. Ik word wakker geschud door één van de andere ADM-gasten. ,,Kom Gerrit, je krijgt een lift van mij". De felle lichten zijn aan en alles is aan het opruimen. Nog ietwat slaapdronken volg ik hem en even later krijg ik antwoord op mijn vragen. ,,Armand had flink de pee op je in. Je hebt zitten snurken, niet normaal man. Hij kon er nauwelijks bovenuit komen. We hebben geprobeerd je te wekken, maar dit is niet gelukt".

Armand is kind aan huis in Steenwijk en omgeving. Ik zie hem voor het eerst bij mijn eerste Dicky Woodstock-festival in 1994. Dat is, geloof ik, nog wel een redelijk optreden. Zijn rentree in 1998 is een kleine tegenvaller. In 2004 zie ik hem eens in Zwolle en dat is knudde. Andere keren weiger ik te herinneren, maar ik denk dat ik hem wel vaker heb gezien. Op nieuwjaarsochtend 2001 (voor het historisch besef: Het oud- en nieuw met het café-drama in Volendam) zal hij aantreden in Steenwijkerwold. Het is pas na het 'record' barkruk-zitten in De Karre en ik loop op klompen van Tuk naar het café in Steenwijkerwold. Ik heb dan net een paar maat 48-klompen en het zou me evenmin verbazen dat ik een sarong aan heb gehad. Ook zo'n fase... Het optreden van Armand is best gedenkwaardig, hoewel de man één grote 'novelty' is. Armand is een relikwie van de jaren zestig en verder dan alle facetten van drugsgebruik, nieuwe protestliederen tegen de bio-industrie en zijn hit 'Ben Ik Te Min' reikt het niet, maar er is dan ook geen sterveling die iets anders van hem verwacht. Hij heeft deze avond de waterpijp mee het podium op en lurkt daar tussen de nummers aan. Als het optreden ten einde is, trek ik de stoute schoenen aan en stap op Armand af. ,,Leuk optreden, Armand!", roep ik om het ijs te breken. Dat lukt. We staan even te praten en dan moet ik erover beginnen. ,,Zeg Armand, weet je nog dat optreden in november 1997 in de kerk van Ruigoord?". Armand wendt zijn blik af. ,,Praat me er niet van. Dat was een nachtmerrie. Hoezo?". Ik heb, geloof ik, nog nooit zo'n glimlach op mijn gezicht gehad. ,,Dat was ik". Ik wil nog uitleggen dat hij veel eerder stond gepland en dat ik na ettelijke drankjes en jointjes op de dansvloer uit mijn dak ben gegaan. Dat het stilzitten en luisteren funest was voor mij, maar ik krijg er geen kans van. Mama is boos! Of nee, het is tóch Armand. Zijn gezicht wordt minstens zo rood als zijn pruik en ik krijg een paar lelijke verwensingen. Ik probeer het te sussen, maar het lukt niet en dus ga ik maar eens naar huis.