Raddraaien: Public Image Ltd.

Vorige week maandag was het opeens daar... De vakantie-modus! 'Het hoeft niet snel, zolang we er maar komen'. Dat idee. Vandaag was mijn eerste werkdag en hangend op een bureaustoel merkte ik opeens op: 'Het lijkt net vakantie'. Nee, ik verwacht dat het zeker nog een week gaat duren voordat ik deze vakantie-modus ben ontgroeid en dat de beuk er weer in gaat. Als Soul-xotica-volgers hebben jullie daar in zekere zin ook mee te maken, want waar is de Schijf van 5? Tja, de zondagen zijn sinds The Vinyl Countdown toch wel een beetje bezet geraakt, dus kan het vaker voorkomen dat ik pas maandag publiceer van die dag. Bovenal was ik vergeten om over een thema na te denken en dus stel ik woensdag of donderdag een thema voor. Ik heb morgen overdag een afspraak in Zwolle en dan verder lekker vrij. Ik denk dus dat ik deze week nog wel een extra bericht over wat plaat-aankopen kan doen. Er is immers ook nog een gewild plaatje onderweg vanuit het verre Zweden. Vandaag houd ik het dan maar bij een simpele aflevering van Raddraaien. Gelukkig zijn de kappers in de regio Zwolle me gunstig gezind en schotelen ze me een vrij eenvoudige opdracht voor: 'This Is Not A Love Song' van Public Image Ltd. (PIL).

Punk. Drie akkoorden of minder. Een hoop kabaal weinig wol. Pretenties is een vloekwoord. En toch..., schijn bedriegt. Okay, een Sid Vicious haalde alles uit zijn bas wat binnen zijn macht lag en dat zijn over het algemeen beginners-verschijnselen. Ik leerde tijdens mijn verblijf in Engeland Magazine kennen. Magazine werd in 1978 opgericht door Howard Devoto, voormalig zanger van The Buzzcocks, die het binnen een jaar helemaal met de punk had gehad. Hetzelfde geldt bijna ook voor de hoofdrolspeler in deze aflevering van Raddraaien: John Lydon. Tot voor kort bekend als Johnny Rotten, de brulboei in de schrik van Engeland en ver daarbuiten: The Sex Pistols. Hij wil echter na zijn vertrek niets meer weten van de naam 'Johnny Rotten' en daar heeft de man ook enig recht toe. Waar Magazine met een symfonisch geluid haaks stond op de puntige punkrock van The Buzzcocks, daar is de 'output' van Public Image in vergelijking tot The Sex Pistols ook echt een 'aardappeltje anders'. Even later laat Lydon, die even daarvoor nog riep dat 'hippies verbrand moesten worden', weten stiekem onder de dekens naar Can en Third Ear Band te luisteren. Nu is Krautrock niet bepaald 'mainstream', maar het is wel behoorlijk zwevend als je het naast de punk legt. In Sex Pistols liet Lydon zijn rebellerende kant zien, in Public Image toont hij zijn ware muzikale gezicht.

Sex Pistols is feitelijk al ten einde als Lydon met Virgin-baas Richard Branson naar Jamaica vliegt om samen reggae-artiesten te scouten. Branson probeert hem nog te lijmen aan Devo, maar die laatste band gaat niet in op het aanbod. Weer terug in Engeland zoekt Lydon zijn oude maat John Wardle op. Op aanraden van Lydon koopt die laatste een basgitaar en blijkt een inventief natuurtalent. In hun jeugdjaren was Lydon eens zo dronken geweest dat hij Wardle's naam niet goed kon uitspreken, de laatste heeft er zijn pseudoniem aan over gehouden: Jah Wobble. Hoewel Lydon in de evolutie van Public Image Limited de enige vaste kracht is gebleken, is de invloed van Wobble eveneens groot. Maar laten we ook zeker gitarist Keith Levene niet vergeten. Deze heeft een gitaar met een aluminium klankkast, wat een ongehoord geluid geeft, en dat niet veel later door The Edge van U2 prominent zal worden overgenomen. PIL is de eerste band die Krautrock in een mix gooit met dubreggae. Later zal het beschouwd worden als de voorloper van de zogenaamde postrock-bands.

De revolutionaire muziek uit de beginperiode in ogenschouw nemende, is het ietwat schrikbarend dat PIL in Nederland echter bekend is van het nihilistische disco-dreuntje 'This Is Not A Love Song'. Hier horen we wederom de rebelse kant van Lydon, hoewel de man nooit veel beter heeft gezongen en daardoor al snel een karikatuur van zichzelf wordt. Het staat op 'This Is What You Want, This Is What You Get', het album uit 1984. PIL moet het vooral van dat laatste medium hebben, hoewel de platenmaatschappij singles blijft uitbrengen. Ik zie in de lijst van Engelse hits ook nog 'Don't Ask Me' uit 1990 staan. Die zou ik moeten hebben, in 1998 nog van Mike gekregen, maar... ik heb de plaat sinds 2001 niet meer gezien (of gehoord). Kon ik dus wel eens kwijtgeraakt zijn. Zullen we maar meteen doorstomen naar recente jaren? Lydon heeft in 2009 een reclamespot opgenomen voor een merk boter en investeert iedere cent die hij uit de campagne krijgt om PIL weer in de benen te krijgen. Hij slaagt erin, maar iedere verdiende cent is daarmee weg. Zo staat Lydon voor het eerst sinds 1992 weer op de bühne met een nieuwe incarnatie van PIL. Tijdens de eerste tournee in deze uitdossing laat Lydon weten dat hij van de opbrengsten van een maand optreden eveneens een plaat wil opnemen. Of er moet een platenmaatschappij om de hoek komen. Zijn contract met Virgin is reeds in 1992 afgelopen en anno 2012 is er geen bestaande maatschappij die brood in hun ziet. Lydon brengt het album dan maar in eigen beheer uit: 'This Is PIL'. Hij heeft de distributie goed voor elkaar, want het album bereikt zelfs een 35e plek in de Engelse albumlijsten.

Morgen ga ik jullie de nieuwe Week Spot presenteren. Na de meer recente ontdekking (1986) van Melba Moore en een aantal 'under the radar'-Week Spot's is die van morgen een héle grote échte klassieker uit de Northern Soul. Een plaatje dat al meedraait sinds de late jaren zestig.