Een leven met broer

Op Facebook is het een vast terugkerend ritueel op zondag. Je begint de dag met de 'Sunday Sound', een favoriet nummer met vaak een flard uit de songtekst. Daarna ga je skeeleren. Na afloop verschijnt op Facebook 'Life keeps rolling'. Een selfie in Heerenveen-tenue, een close-up van de skeelers, twee 'random' foto's van onderweg en een kaartje met daarop de gereden route, het aantal kilometers, de tijd en de gemiddelde snelheid. Je zet voor jezelf ieder jaar weer een doel van een aantal kilometers die je wilt afleggen op de skeelers. Volgens mij lag je al voor op je schema. Zo ook gisterochtend. Je hebt eerst een nummer met ons gedeeld over een 'afscheid'. Misschien met moeder in het achterhoofd omdat zij ons twee jaar geleden is ontvallen. Dan ga je een eind skeeleren. Je bent alweer onderweg naar huis als je een kruispunt moet oversteken. Je kijkt niet goed uit en ziet een naderende auto over het hoofd. En zo eindigt in één klap je leven. Ik had van alles verwacht maar niet dat ik een 'Een leven met' over je zou moeten schrijven. Het wil echter nog steeds niet tot me doordringen en het komende bezoek aan Denemarken zal dé confrontatie zijn. Hoewel ik me verdoofd voel, kan ik op dit moment wél een eerbetoon schrijven. De foto is precies een jaar geleden gemaakt toen we elkaar voor het laatst hebben ontmoet. Deze donderdag zouden we mekaar opnieuw omhelzen maar dat gaat hem dus helaas niet worden.

Wat is vijf jaar op een mensenleven? Als je ouder wordt, is het helemaal niets. Ik kan nog erg goed herinneren wat ik in oktober 2019 deed. Als kind is vijf jaar bijna een leven. Mijn oudste broer is bijna elf jaar ouder. Als ik klaar ben voor het basisonderwijs is hij een klierende puber. Ik ben bijna elf jaar oud als hij naar Denemarken vertrekt. Hij zal voor mij altijd de grote broer blijven. Hij is altijd goed en lief geweest voor zijn kleine broertje, maar het duurt tot eind jaren negentig eer we op dezelfde golflengte zitten. Jij bent vijf jaar jonger dan de grote broer en bereikt in de midden jaren tachtig de leeftijd dat je dingen kan delen met grote broer, voornamelijk de liefde voor muziek maar misschien stiekem ook wel naar de meisjes kijken. Bij ons tweeën is ook lange tijd het leeftijdsverschil van vijf jaar. Als ik zestien word, ga ik me ook meer interesseren voor de hedendaagse muziek en zo komen we opeens op elkaars spoor terecht. Ik introduceer Nirvana bij jou en andersom leer je mij weer andere muziek kennen. 'Kom maar even naar mijn slaapkamer', mag 'spooky' klinken maar betekent steevast dat je een nieuwe cd hebt gekocht die ik móet horen! In de zomer van 1994 ga je met je beste vriend op vakantie naar Denemarken en komt helemaal 'high' terug. Je hebt in Denemarken een meisje getroffen die dé ideale is. Wij maken in het najaar kennis met haar en jullie oefenen een beetje met samenwonen voor een paar maanden in Uitwellingerga. Je bent de enige uit de familie die komt kijken als Horrible Dying het eerste optreden geeft. Een half jaar later vertrek je naar Denemarken voor de liefde. Ik voel me opeens net zo eenzaam als dat jij je hebt gevoeld in de midden jaren tachtig toen oudste broer net was verhuisd.

In 1996 en 1997 bezoek ik je in Denemarken en valt op hoeveel gesprekstof wij samen hebben. We kunnen zelfs met elkaar filosoferen. Dan vertrek ik naar Engeland en jij gaat een gezinnetje bouwen. Ik ben sindsdien nooit weer in Denemarken geweest. We bellen echter geregeld en kunnen het altijd wel even over muziek hebben. Dan is het 2009 en gaat het even niet zo goed met mij. Ik ben net gestopt met de drank en verblijf tijdelijk elders. Op een zondagavond krijg ik opeens telefoon. Je wilt komend weekend naar Nederland om mij te bezoeken? Het is een legendarische zaterdag. Wandelen in het Staphorster bos waarbij het opvalt dat we elkaar méér hebben te vertellen dan dat ik had verwacht. Dan rijden we langs een boeken- en platenmarkt bij een kerk en storten wij ons op de cd's en platen. Na een ijsje in De Wijk lever je me af in Meppel en ga je door naar je beste vriend in Heerenveen. Er is praktisch gezien 'niets aan de hand' geweest in de eerdere twaalf jaar, alleen staat het op een lager pitje bij ons. Sinds 2009 is de vlam weer aangestoken en zal tot op de dag van heden blijven branden.

Intussen verliezen we eerst 'heit' en kort daarop ga je scheiden van de vrouw waarvoor je in 1995 naar Denemarken bent gegaan. Je hebt je werk en leven opgebouwd in Denemarken en wil in de buurt blijven van je kinderen. Natúúrlijk blijf je in Denemarken! Een paar jaar later tref je dan dé liefde van je leven, de liefste schoonzus die ik me kan wensen. We treffen elkaar vaak eens per jaar. Vaak bij moeder. Als we dan samen een eindje gaan wandelen of je brengt me naar huis, dan gaan de gesprekken meteen een stuk de diepte in. Wij hebben niet veel geheimen voor elkaar. Bij jou weet ik dat ze op een goede plek zijn en waar ze nooit tegen me gebruikt gaan worden. Ook als twee helften van de wereld tegenover elkaar staan te briezen met opvattingen over een virus en een pandemie, kunnen onze opvattingen mijlenver uit elkaar liggen en elkaar nog steeds respecteren voor de verschillende keuzes. Nadat je eerst een cd-revival door hebt gemaakt, ga je opeens ook overstag voor het vinyl en koop je zelfs nóg meer platen dan ondergetekende. Bij jou zou een Soul-xotica één grote 'Singles round-up' worden maar dan met albums. De gretigheid waarmee je je kan vastbijten in iets en compleet 'over the top' gaan, is iets dat ik altijd heb bewonderd. Wat begint met één bezoekje als twaalfjarige aan een wedstrijd van SC Heerenveen mondt uit in een archief en later moderator van een fan-groep op Facebook. In 2017 raak je helemaal verslingerd aan een Deense singer-songwriter. De man zal daarna weinig optredens doen waarbij je niet in de zaal zit. Een jaar geleden wordt je geïntroduceerd tot Pete Hamill en Van Der Graaf Generator en dat gaat met hetzelfde enthousiasme. Binnen een jaar heb je bijna al zijn platen. Ik ga straks een album binnenhalen dat je me een paar weken geleden hebt geadviseerd als ik je vraag om een 'instapplaat' van Pete Hamill.

'Je zet hem niet op Facebook of je blog!'. Nee broer, dat beloof ik. Je staat in de lijst van volgers (LOUWSMA) maar kijkt nog maar zelden. In 2012 doe ik een paar gastafleveringen van de 'Schijf van 5' en dan doe je eentje met titels en artiesten over snacks ('Snacken als gekken'). Een jaar geleden hebben we gelopen in het Uffelter Binnenveld en we spreken af om volgend jaar naar Brandeveen te gaan. Dan vraag ik mijn schoonzus of ze een foto van ons tweeën als broers wil maken. Ik geloof niet in 'toevallig' dus ook ik heb al een signaal ontvangen? Buiten de omhelzing bij het afscheid is dit de laatste keer dat ik je vast hou. Maar ik voel nog altijd je hand op mijn linkerarm en dat zal hopelijk altijd zo blijven.