raddraaien: Flash & The Pan

Een primeurtje voorafgaand aan deze aflevering van Raddraaien, ook al met een Nederlands tintje. Week 42, van maandag 15 oktober tot en met zondag 21 oktober zal Soul-xotica in het teken staan van de Nederlandse popmuziek. Ik zal die week een Tune Of The Week van eigen bodem hebben, op de andere dagen wil ik steeds een andere artiest in het zonnetje zetten: Eentje uit de jaren zestig, zeventig, tachtig, negentig en nieuwe eeuw. Jullie mogen daarin mee denken en beslissen. Vindt je dat een bepaalde Nederlandse artiest of groep beslist eens aandacht verdient op Soul-xotica, laat het me dan weten! Zondag 21 oktober zullen we een Schijf van 5 samenstellen met liedjes over ons land. De Soul-x-rated zal gewoon in het Engels zijn, toch zullen de plaatjes allemaal uit Nederland komen. Terug naar de Raddraaier van vandaag, zoals ik al zei: Eentje met een Nederlands tintje. Dat hebben we te danken aan Harry Vanda, de helft van Flash & The Pan. Met slechts 7 bakken is de jaren tachtig in de minderheid, dus komt een Raddraaier uit die periode niet vaak voor. Vandaag staat 'Waiting For A Train' van Flash & The Pan (1983) in de schijnwerpers.

Johannes Hendricus Jacob Van Den Berg heeft zijn wiegje in Den Haag staan, maar verhuist op zeventienjarige leeftijd met zijn ouders naar Australië. Hij ontmoet de even oude George Redwood Young in het woningcomplex voor migranten in Sydney. Ze vormen met andere migranten de groep The Easybeats, waarmee ze in de zomer van 1966 naar Engeland trekken om met Kinks-producer Shel Talmy hun grote succes op te nemen: 'Friday On My Mind'. Hoewel de groep nog een aantal aardige opvolgers heeft, evenaart geen van de titels het succes van deze hit en als de groep uiteenvalt in 1969 keren Van Den Berg (alias Harry Vanda) en George Young terug naar Australië. Echter niet voor lang, want in de loop van 1970 is het duo weer terug in Engeland en neemt onder verscheidene namen platen op. Eentje daarvan is een Blauwe Bak-resident: 'Get Ready For Love' van Paintbox, ook al suggereert het fotohoesje vooral een zwarte band, het zou het duo van Vanda en Young moeten zijn.

Ook nemen ze in 1972 een single op als Grapefruit. George' oudere broer Alex heeft in de jaren zestig een bandje met die naam gehad, Alex Young gebruikte toen het pseudoniem George Alexander, deze single uit 1972 heeft feitelijk niks met die groep te maken. In 1974 produceren Vanda en Young het debuut van twee jongere broers van George: AC/DC. In de midden jaren zeventig werken ze weer vanuit Australië en voorzien de ex-Easybeats-zanger Steve Wright van een hit door middel van 'Evie Parts 1, 2 & 3'. In 1977 begint het duo met het project Flash & The Pan. Het Nederlandse fotohoesje van 'Hey St. Peter' toont een trucage met foto's van Young en Vanda, het moet erop lijken alsof Flash & The Pan een band is. Hoewel de heren zo nu en dan uit de brand worden geholpen door vrienden, blijven deze geheel onvermeld. Het duurt pas tot 1979 eer ze met een langspeler komen. Met name het nummer 'Walking In The Rain' zal nog een staartje krijgen, wanneer Grace Jones het in 1981 op de plaat zet.

Flash & The Pan is dus geen groep, maar een project. De pauzes tussen de platen zijn soms erg lang, maar dat komt omdat de hoofdrolspelers zich niet hoeven te vervelen. Het zijn veelgevraagde producers en tekstschrijvers. In 1983 verschijnt vervolgens 'Waiting For A Train', dat in een 12"-versie hoge ogen gooit in de discotheken. Het is feitelijk via deze discotheken dat de plaat in een verkorte versie de hitparade binnen komt. In Nederland is dat moeizaam. Hier strandt hij eerst in de Tipparade en wordt pas een half jaar later alsnog een bescheiden top 20-hit. In 1985 volgt 'Midnight Man' met het pingpongbal-effect en in 1988 'Ayla'. In 1992 wordt het laatste van Flash & The Pan vernomen. In 2000 produceert George Young het nieuwste AC/DC-album 'Stiff Upper Lip' en verlaat Vanda in 2005 na veertig jaar Albert Productions. Hij opent kort daarop een eigen platenstudio.

Doordat Vanda en Young vooral studiodieren zijn, kenmerken de noviteiten en studio-effecten hun platen als Flash & The Pan. Het is typisch zo'n groep die kleur brengt in het poplandschap, maar het had er beslist niet anders uit gezien als ze naast hun productiewerk de tijd hadden doorgebracht op een volkstuinencomplex. Toch ben ik zulke groepen dankbaar. De jaren tachtig heeft nogal een waas over zich door de negativiteit van de New Wave en de synthetische ritmes van de post-disco, daar is een 'Waiting For The Train' echt een zonnestraaltje!