Raddraaien: BZN

Als ik op de middelbare school mijn hersenen eens beter had benut? Dan zou ik nu waarschijnlijk een professor zijn geweest met een specialisme in 'iets lekker belangrijks'. Nee, aan de herseninhoud ligt het hem niet. Zelfs in de brugklas voorspellen de leraren mij een gouden toekomst in het onderwijs, toch heb ik daar andere ideeën over. De muziek gaat trekken. Tegenwoordig heb je naast een Rockacademie ook diverse opleidingen waarbij een goede kennis van muziek niet weg is, maar, tot zover ik weet, is daar in 1990 nog geen sprake van. Muziek is een leuke hobby, een tijdverdrijf voor wanneer je je huiswerk klaar hebt. Daar gaat het dus mis! Aangekomen op mijn slaapkamer leg ik de schoolboeken zo neer dat deze, bij het horen van de voetstappen van mijn moeder, snel op het bureau kunnen worden gelegd zodat het lijkt dat ik aan het studeren ben. Intussen ben ik ook aan het studeren, maar dan in de Oor Muziekencyclopedie en het Hitdossier. Héél soms weet ik de popmuziek te betrekken in mijn schoolwerk en de Raddraaier van vandaag is daar een voorbeeld van: 'Waiting For You' van BZN (1968) mag vandaag in de schijnwerpers.

Ik heb me zojuist rot gezocht naar de oude Gouden Gids die ik gebruik voor 'Raddraaien', maar heb de zoektocht gestaakt. Ik heb een paar maanden geleden immers een nieuwe gekregen en het lijkt alsof er de afgelopen drie jaar alleen maar meer kappers bij zijn gekomen. Als ik de oude tegenkom, gaat die het oud papier in. Vanaf nu gebruik ik de Gouden Gids Regio Zwolle/Hoogeveen 2015/16. Vandaag stuurt de dienstdoende kapper mij 59 platen de derde jaren zestig-bak in en dat brengt me bij deze van BZN. Ik had het gisteren met collega Lee over de autobiografie van Sandie Shaw en hoe ik na zeventien jaar zomaar flarden uit dat boek weet op te noemen. ,,That's a good book", oordeelt hij. Wellicht dat dit ook op gaat voor het boek over BZN, want dat is 25 jaar geleden en weet daaruit ook nog verschillende anekdotes te herinneren.

De derde klas van de LEAO. Voor Nederlands hebben we boekbesprekingen en de keuze wordt aan ons gelaten. Niet verwonderlijk dat ik met een stapeltje biografieën van popartiesten kom? Het eerste 'project' is de biografie van The Bee Gees. Een boek dat ik kan dromen en dat ik jaren later nog eens zélf heb gekocht. Het boek begint bij de kindertijd van de gebroeders Gibb en eindigt bij de elpee 'Spirits Having Flown' (1980). Ik vertel vol vuur over de geschiedenis van The Bee Gees en dat levert me een fraai cijfer op. Dan is het zoeken naar een volgende biografie. De motivatie is dusver gezakt dat het minder dan een week is voor de bespreking en dus moet ik pakken wat ik pakken kan. De keuze valt dus op BZN, de enige geschikte biografie die ik bij de bibliotheek in Sneek kan vinden. BZN! Dat is muziek waar 'heit' van houdt en met alle respect voor hem, maar dan kun je als vijftienjarige niet mee gezien worden. Toch duik ik diep de biografie in en met name de eerste tien jaar blijft me fascineren. Met de komst van Anny Schilder en de hit 'Mon Amour' is het alleen maar bergopwaarts, maar die eerste tien jaar is het keihard knokken voor de Volendammers. Ze kunnen in 1970 hun werk niet meer combineren met de muziek en dus wordt de groep professioneel. Als Defensie niet een gretig afnemer is en de groep laat spelen op kazernes door het land, dan zou het avontuur binnen een jaar zijn afgelopen. Op de hitparade is de groep een middenmoter en dat is niet vreemd: De muziek is nét ietsje te ruig voor de 'Arbeidsvitaminen'. Hebben we het hier over BZN? Jazeker, óók dit is BZN!

De groep komt in 1966 bijeen en doet het eerste optreden 'naamloos'. Een plaatselijke journalist schrijft lovende woorden over de 'band zonder naam' en zo is BZN geboren. In het begin speelt de groep voornamelijk covers van grote hits en het nodige instrumentale werk van The Shadows. Cees en Thomas Tol zullen in 1990 andermaal bewijzen de Shadows-slag niet te hebben verloren. In 1968 komt de groep met behulp van Joost Den Draayer bij Polydor terecht en zo ziet 'Maybe Someday' in 1968 het licht. Het is de eerste single van BZN, een prettig 'sunshine pop'-geluid met een erg Engels klinkende zanger. Die zanger is Jack Veerman. Hij vormt BZN met de gebroeders Tol, Tuyp en drummer Evert Woestenburg. De single raakt helaas kant noch wal en blijft in de Tipparade steken. De Raddraaier van vanavond is de eerste hit: 'Waiting For You' piekt op nummer 24. Het is een zeer fraai georkestreerde ballade en in de verte doet het denken aan The Bee Gees. Met de opvolger wordt dat andermaal duidelijk. 'Every Day I Have To Cry' is weliswaar een lied van Arthur Alexander, maar is in 1968 middels de 'Rare, Precious And Beautiful'-trilogie van The Bee Gees wereldwijd bekend geworden. Het nummer brengt het tot een zeventiende plek in de Top 40. 'Gonna Take My Mind Off Maria' komt weer niet verder dan de Tipparade, evenals de volgende: 'Mother Can You See Me'. Dan is er wel iets opvallends gebeurd in het geluid van BZN.

Ik durf zover te gaan om 'Mother Can You See Me' te bestempelen als een revolutionaire plaat. De term 'hardrock' bestaat nog niet. Blue Cheer is iets 'eenmaligs' in Nederland en krijgt nauwelijks een vervolg. Wel zijn er een aantal blues-muzikanten en -bands, waaronder Led Zeppelin, dat een stevige vorm van rock gaat spelen, maar op het gebied van de overstuurde harde rock'n'roll is het vooral 'underground'. Met name in Duitsland wordt druk geëxperimenteerd en het is waarschijnlijk dat BZN daar de mosterd vandaan heeft gehaald. 'Mother Can You See Me' is namelijk ongecompliceerde hardrock, alles op tien en knallen! Ook opvallend is het woordloze gebrul van Veerman, iets dat erg in de buurt komt van kreten uit de deathmetal van jaren later. Hoewel de groep een geziene gast is in het live-circuit, levert de single hen geen belegde boterham op en Polydor dumpt de groep na 'This Is What I Feel' (1970). Op Negram wordt het rock-geluid beter geperfectioneerd en gepolijster. BZN wordt een beetje de Nederlandse Status Quo. De platen verkopen slechts matig totdat 'Sweet Silver Anny' in 1974 in de buurt komt. In 1975 heeft Veerman het eigenlijk wel gehad met BZN en dat komt erg gelegen. Ter gelegenheid van het tienjarig bestaan wil de groep 'iets anders' doen. Jan Keizer is reeds sinds 1970 de drummer en de groep schrijft een Frans pop-liedje dat Keizer zal zingen met een getalenteerd meiske uit Volendam: Anny Schilder. De rest is geschiedenis...

De boekbespreking? Tja, zodra ik de naam BZN uitspreek, word ik vierkant uitgelachen door klasgenoten en besluit de keurig voorbereide spreekbeurt maar helemaal naar zijn mallemoer te helpen. Die onvoldoende kan er ook wel bij, want ik ga in 1990 immers met de hakken over de sloot naar de vierde klas.

Mijn eerste exemplaar koop ik in september 2006 bij Deja Vu in Leeuwarden. Zowel 'Maybe Someday' als 'Waiting For You' komen uit de collectie van een discotheek en de hoesjes zijn verprutst met viltstift en plakband. Eén kant van de hoes van 'Waiting For You' heeft een plaatje van een Wonderwoman-achtige vrouw over de bandfoto geplakt. De platen zijn derhalve in een fraaie staat, maar niet zó fraai als dat ik ze in september 2009 tref bij De Gouden Kikker. Die mag ik voor een euro hebben en dus heb ik beide singles tegenwoordig dubbel. Verkopen vind ik niet heel interessant, een ruil tegen een fraaie 'Everyday I Have To Cry' met fotohoes is bespreekbaar, omdat ik niet durf te vragen naar een 'Mother Can You See Me'.