Schijf van 5: vrijheid

Wat is vrijheid? Dat is, geloof ik, al tientallen jaren het thema op Bevrijdingsfestivals. Er was ooit ook nog wel eens een tijd dat ik op 5 mei naar Leeuwarden of Zwolle ging, maar dat is alweer lang geleden. De laatste keer was in 2009 met een zwaar tegenvallend optreden van The Wombats, maar met een zeer overtuigend concert van het Zweedse Katzenjammer. Vandaag heb ik, lieve mensen, he-le-maal niets gedaan. Ook dat is vrijheid? Het had mooi fietsweer kunnen zijn, maar ik kon maar niet uit mijn stoel komen. Ik heb het er dus van genomen en heb zodoende vanmiddag een aantal documentaires bekeken en koffie gedronken. Buiten een wandelingetje op en neer naar de snackbar heb ik mijn neus niet laten zien. Zonde? Ach, ik verblijf reeds een week in een half-zieke toestand. Het lijkt op de naweeën van een griepje vermengd met hooikoorts. Vies (en onverwacht...) proesten, maar ook huiverig op de armen. Ik ben er nog geen dag om thuis gebleven van het werk en dus heb ik dit weekend gebruikt om binnenshuis aan te sterken. En datzelfde huis klaar maken voor de aanleg van de studio...

Twee jaar geleden deed ik de Schijf van 5 op 22 mei. Dat had toen, schat ik zo, met moederdag te maken. De volgende dag vierde Bob Dylan zijn zeventigste verjaardag en was daardoor veelvuldig in de publiciteit. Ik gunde hem, alleen daarom, toen een bescheiden plekje in de Schijf van 5. Hij stond toen op vijf met 'Chimes Of Freedom'. De artiest die we dit jaar op vijf vinden, is van eenzelfde soort kaliber. Dezelfde leeftijd als Dylan en onderdeel van dezelfde generatie singer-songwriters. Met dien verschil dat Richie Havens pas is overleden en hij daarom niet aan mijn aandacht ontglipte. Hij staat op vijf met zijn beroemde 'performance' op Woodstock. Daarin neemt hij de traditional 'Motherless Child' dusdanig onder handen dat het uitmondt in een 'Freedom'.

Steve Winwood mocht twee jaar geleden ook al mee doen, maar toen nog met zijn groep Traffic. 'Freedom Rider' van het album 'John Barleycorn Must Die' stond toen op twee in de Schijf. Winwood is een klasse apart en dus mag hij moeiteloos opnieuw in de Schijf van 5, maar nu met een liedje uit de late jaren tachtig: 'Freedom Overspill'. Ik las gisteren nog dat The Allman Brothers Band, tot zover die nog niet is uitgestorven, deze zomer weer op een Amerikaanse tournee gaat. Een aantal van de optredens zal worden opgeluisterd door een gastrol van Steve Winwood. Als het in de buurt zou zijn, zou ik het wel weten. Dat kan wel eens een zeer eigenzinnige fusie worden. 'Feedom Overspill' staat zo gezegd op vier.

Waar Richie Havens door zijn mineur-gestemde gitaar en klagerige zang nogal aanstellerig overkomt, daar kies ik voor de nummer drie voor een veel te vrolijk nummer van Tim Hardin. Een man met een leven zoals in de beste blues. Kommer en kwel, plotseling succes wat hij niet aan kon, een ogenschijnlijk gelukkige tijd met vrouw en kind en dan compleet aan het einde van zijn Latijn in de goot sterven. Als iemand recht zou hebben om een klagerige toon aan te slaan, dan is dat Tim Hardin. Maar nee, deze zong in 1970 'A Simple Song Of Freedom' en dat klinkt niet alleen eenvoudig, maar ook veel te vrolijk voor de man zijn doen. Het is geen hoogvlieger dat deze een derde plek verdient in deze Schijf, maar ik blijf altijd een zwak houden voor Tim Hardin.

Vrijheid is vooral veel bezongen door de hippies. Toch heb ik geprobeerd om deze Schijf iets diverser te maken. Een groep die ook alles van vrijheid weet, is Ween. Hoe ze het steeds voor elkaar kregen, mag Joost weten. Terwijl de band lucratieve platencontracten had, presteerde het om van hot naar her te gaan binnen één plaat. En zit er ook weinig logica in hun totale discografie. In 1994 lijkt het er zelfs even op alsof de groep een echte hit gaat scoren. Het is lastig te duiden of 'Freedom Of '76' nu een klein eerbetoon is aan Prince of dat Zijn Koninklijke Paarsheid op de hak wordt genomen. In beide gevallen is het een uitschieter en mag het verdiend op twee in deze Schijf.

Ik hou van 'underdogs', dat mocht na drie jaar Soul-xotica inmiddels duidelijk zijn? Wat te denken van 'Hallelujah Freedom' van Junior Campbell? Campbell is één van de leden van The Marmalade, de Schotse popgroep die van de platenmaatschappij gelikt werk moet opnemen, maar op b-kanten en elpees een ander geluid laat horen. 'I See The Rain', alleen in Nederland een hit, was niet voor niets één van Jimi Hendrix' favoriete platen van die tijd. Na 1971 doet The Marmalade het even rustig aan en Campbell maakt daar gebruik van door met een paar solo-platen te komen. 'Hallelujah Freedom' is een eigenzinnig nummer, het is méér 'classic rock' dan dat het nummer als waardering heeft gekregen. Daarom zet ik Junior Campbell vandaag op 1 met 'Hallelujah Freedom'.

Volgende week is het moederdag, maar dat was twee jaar geleden al het thema voor een schijf. We hebben vader eveneens gehad, evenals broer en zus. Zullen we het volgende week eens over tantes hebben? Vijf titels met tante. Zijn ze er mooier dan 'Aunt Dinah Has Blown The Horn'?