dinsdag 13 februari 2018

Dodenrit: Tom Rapp



De overledenen hebben inmiddels hun 'residentie' gekregen in 'Tuesday Night Music Club'. Voor vandaag heb ik iets 'speciaals' in gedachten omdat het, vooral in Engeland, 'pannenkoekendag' is. Tot een uur of drie weet ik nog altijd niet welke kant ik op wil met de show van vanavond en bedenk het vrij spontaan: Ik ga een vinyl-show doen. Dat geeft immers ook de gelegenheid om weer eens een paar elpees te draaien. Het is tot gisteravond rustig met het nieuws van overledenen uit de entertainment-hoek. Dan verneem ik als eerste dat Vic Damone is overleden. Daar kan ik niet zoveel mee. Even later verneem ik via Facebook-vriendin en zangeres Samara Lubelski dat Tom Rapp van ons is heengegaan. Niet de meest tot de verbeelding sprekende naam en toch een legende in mijn boek. Hiervoor kan ik ideaal de 'Dodenrit' uit de remise halen. Met alleen maar 'Een leven met...' doe ik de man tekort, gezien het nieuws door de massa niet zal worden opgemerkt. Bij deze dus de wederopstanding van de 'Dodenrit' met vanavond Thomas Dale Rapp als betreurde gast.

In 2003 kom ik eens een héle aparte Duitse elpee tegen die ik meteen koop. Het is een platenclub-uitgave van Warner Bros. Seven Arts dat haar tienjarig bestaan viert met deze gekke compilatie. Op de hoes zien we foto's die niet bepaald corresponderen met de inhoud. De foto's zijn van vader en dochter Sinatra, Dean Martin en The Everly Brothers om maar een paar te noemen. De muziek biedt de achteloze luisteraar The Fugs, Tiny Tim en The Collectors. Nee, Pearls Before Swine staat er niet tussen en toch wil ik deze elpee genoemd hebben. Twee jaar later is Negram namelijk druk met het aanprijzen van 'Balaklava' en 'These Things Too' op de achterkant van singlehoesjes. De hoes van de verzamelelpee lokt geen liefhebbers van acid-folk aan en de plaatjes waar 'These Things Too' op de fotohoes staat, hebben vaak al evenmin ermee te maken. Het maakt echter wel dat het mijn 'kennismaking' is met Pearls Before Swine. De naamsbekendheid is er. Dan schuif ik meteen door naar het weekend waarin ik The Fall zie optreden in Het Bolwerk. Ik verblijf de laatste nachten bij een Sneker vriend. Ik mag de laatste dag een aantal 'memorabele' nummers opnemen op cassette. Het zou dan gaan om platen die me herinneren aan de roemruchte zomer van 1997. Ik zie dan een erg interessante verzamelelpee. Ditmaal is die op Mercury of Fontana, daar wil ik vanaf zijn. Ik kan de plaat niet zo snel vinden op Discogs maar volgens mijn herinnering is het opnieuw een Duitse boekenclub-uitgave. Bingo! Het heet 'A Psychedelic Trip To Underground'. De tekst 'Follow Me' staat op één van de kanten van de uitklaphoes maar is niet de titel. Hij is in 1969 in Duitsland en Scandinavië verschenen op Mercury. Dit bevat 'The Guardian Angels' van Pearls Before Swine. Ik zet het volledige album over op cassette en vul het aan met een album van Atomic Rooster. Dat gaat me de zomer van 2001 gezelschap houden in de walkman.

Het is ook de kennismaking met Daughters Of Albion en is uiteindelijk het toegangsbewijs tot de eerste en enige elpee van die groep. Pearls Before Swine slaat werkelijk alles voor wat betreft 'rare muziek'. Qua geluid is het een knisperende 78 toeren-plaat, maar het komt over middels een buizenradio die niet helemaal zuiver op de frequentie staat. Het liedje zélf is een dramatische stem over minimale instrumentatie, maar bovenal een 'open einde' en daar lust ik wel pap van. Op zichzelf een mooie muzikale kennismaking met Pearls Before Swine hoewel ik niet direct overtuigd ben om er platen van te kopen. Dat duurt eigenlijk tot 2006. Dan heb ik de singer-songwriter middels haar muziek leren kennen. Ik heb er sinds 2011 niet meer zoveel trek in om haar naam te noemen. Zij maakt haar opnamedebuut op een 'tribute'-album voor Tom Rapp waarop ze 'Ballad To An Amber Lady' zingt. Eerlijk? Ik ben in 2006 niet kapot van haar opname, maar anderen zijn dat in 2003 wél waardoor ze haar eerste platendeal in de wacht sleept en zelf platen mag opnemen. Het is middels deze zangeres dat de wens groeit om platen van Pearls Before Swine in de collectie te krijgen. Eerst zie ik op Marktplaats iemand uit Havelte elpees aanbieden van de groep waarvan eentje zelfs op het schaarse Pink Elephant-label. Ik 'zoek' een paar albums uit via Marktplaats maar kort daarop loopt het contact stuk. Dan is het eind 2006 en doe ik een tweede poging en deze is wel succesvol: De Zuidafrikaanse persing van 'These Things Too'. Qua persing had-ie beter gekund en verder ben ik gewoon niet zuinig genoeg geweest op de plaat. Hij valt me in eerste instantie ook een beetje tegen. Dit is immers mijlenver verwijderd van 'The Guardian Angels'. Het is me in eerste instantie allemaal té 'gewoontjes'.

Thomas Dale Rapp wordt op 8 maart 1947 geboren in North Dakota, maar verhuist als kind met zijn ouders naar Minnesota. Zijn ouders zitten beide in het onderwijs. Als zesjarig knulletje krijgt hij zijn eerste gitaar en een vriendelijke buurtgenoot leert hem de muzikale grondbeginselen. Toch is de gitaar niet genoeg voor Rapp want hij leert zichzelf eveneens de ukelele te bespelen. Hij doet mee in een talentenjacht voor kinderen. Tom Rapp wordt derde en is daarmee twee plaatsen hoger dan ene Bobby Zimmermann. De eerste prijs gaat, volgens Rapp, naar een 'schattig meisje in een glitterjurkje dat een beetje kan jongleren'. Tom gaat weer op sleeptouw met zijn oudrs van Minnesota via Pennsylvania naar uiteindelijk Melbourne in Florida. Met zijn high school-kameraden Wayne Harley, Lane Lederer en Roger Crissinger formeert hij Pearls Before Swine. De naam komt uit de bijbel en refereert aan Mattheus 7 vers 6. In onze statenvertaling is dat: 'Geeft het heilige den honden niet, noch werpt uw paarlen voor de zwijnen; opdat zij niet te eniger tijd dezelve met hun voeten vertreden, en zich omkerende, u verscheuren'. Het is eigenlijk best tekenend voor Tom Rapp en zijn gevolg om zich te laten inspireren door een bijbeltekst. De groep is vanaf dag één al avantgarde en probeert zich ook als dusdanig te manifesteren. Geïnspireerd door The Fugs stuurt Rapp demo's met zelf geschreven Pearls Before Swine-liedjes naar ESP-Disk. Het kwartet brengt in 1967 de elpee 'One Nation Underground' uit. Het album handelt over uiteenlopende onderwerpen als mystiek, melancholie, protest en is vanwege 'Miss Morse' zelfs controversieel te noemen. 'Balaklava' uit 1968 is fel gekant tegen oorlog en speelt daarmee in op het protest tegen de actuele oorlog in Vietnam. Dit album bevat 'The Guardian Angels' en wordt in eerste instantie door Phonogram uitgebracht in Europa. In 1974 verschijnen beide opnieuw in ons land op het Pink Elephant-label. Deze persingen doen inmiddels al snel vijftig euro ten opzichte van de véél zonniger geprijsde eerdere oplagen.

Hoewel twintigduizend exemplaren worden omgezet van 'One Nation Underground', zien Tom Rapp en zijn companen geen cent terug van de verkoop. Rapp tekent bij Reprise en zet Pearls Before Swine voort. Zijn bandmaten verdwijnen van het toneel en Rapp maakt gebruikt van muzikanten die 'toevallig in de buurt zijn' bij de opnames. Door toedoen van lieden als Area Code 615 krijgen de latere albums soms onbedoeld een country-sausje. De enige vaste begeleider van Rapp blijft Elisabeth Rapp, zijn toenmalige vrouw. Elisabeth is overigens een Nederlandse en volgens mij woont Rapp omstreeks 1974 enige tijd in Brabant of Limburg. Rapp heeft altijd al een hoofdrol-functie gespeeld in Pearls Before Swine en dus is het vrij eenvoudig voor hem om dit door te zetten op latere albums. 'City Of Gold' bevat het nummer 'Rocket Man' dat Bernie Taupin zal inspireren tot het schrijven van zijn eigen 'Rocket Man'. Taupin noemt Rapp een paar maal in interviews waarin wordt beweerd dat 'Rocket Man' gestolen zou zijn van Bowie's 'Space Oddity'. 'City Of Gold' en 'Beautiful Lies You Could Live In' (beide uit 1971) worden al toegeschreven aan Tom Rapp/Pearls Before Swine. Het laatste album van Pearls Before Swine op Reprise wordt echter uitgebracht als Tom Rapp: 'Familiar Songs'. Er verschijnen nog twee albums op het Blue Thumb-label voordat Rapp 'met pensioen' gaat. In 1981 is hij klaar met zijn opleiding en wordt hij een succesvol advocaat in het burgerrecht. In 1997 duikt Tom Rapp op uit het niets tijdens het Terrastock-festival op Providence Island.

Het is in 2006 dat ik even heel veel interesse heb om in Amerika te gaan kijken en met name op het Terrastock-festival. Zou Tom weer komen? Vast. Het is alleen de vraag wanneer? Tom staat nimmer op het programma maar iedere optredende artiest hoopt dat hij opeens in zijn of haar publiek staat. Dat is dan de gelukkige die Rapp op het podium mag halen. Rapp treedt in 1997 op met de band van zijn zoon en staat twee keer écht op het programma. De andere keren is het altijd weer 'spontaan'. Rapp maakt in 1999 nog wel een album, maar is té druk met de advocatuur om heel druk te zijn met de promotie. In zijn latere jaren verhuist Rapp weer naar Florida. Daar is hij afgelopen zondag overleden aan de gevolgen van bekkenkanker. Tom Rapp is slechts zeventig jaar oud geworden, maar zal nog generaties voortleven in de muziek van moderne 'acid-folkies'.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten