woensdag 22 augustus 2012

raddraaien: The Beatles


Omdat de opname van de Soul-x-rated nog maar een dag wordt uitgesteld, ga ik snel verder met raddraaien. Het einde van deze serie komt in zicht, dus misschien kan ik in september met een nieuwe volgorde aan de slag. Na die van Nadieh hebben we een makkie! De vijfde single uit een bak jaren zestig die ongeveer voor een derde is gevuld met The Beatles. Nu hoeft dat op zichzelf nog geen bak te vullen, maar er zitten nogal wat dubbele exemplaren tussen en dan met name verschillende nationaliteiten. Ik ben ontzettend blij met mijn Deense 'We Can Work It Out', maar dat betekent niet dat ik de Nederlandse eruit kieper. En dus staan er evengoed nog zo'n veertig singles. Komt nog eens bij dat ik niet eens de hoofdrolspeler als illustratie heb. Dat moest eigenlijk 'Roll Over Beethoven' zijn, één van de overige singles die in 1964 in Nederland via Odeon uit komt. Maar deze heeft dan wel weer hetzelfde Odeon-hoesje als de 'From Me To You' uit de collectie van singlehoesjes.nl, die ik dan weer op de Engelse Parlophone heb. Ik heb eveneens getracht om te traceren waarom Nederland tijdelijk Odeon-platen had, maar Wikipedia, niet altijd zalig makend, kan me daar niks over vertellen. Ik weet wel iets, maar of dat nu een broodje aap is geweest of niet, daar kan Wikipedia me niet bij helpen.

Natuurlijk zou ik de automatische piloot kunnen aanzetten en beginnen met The Quarrymen, in vogelvlucht naar de Star Club in Hamburg en dan ergens halverwege 'Sergeant Pepper', met 'Let It Be' als slot. Ik denk dat het verhaal van The Beatles al vaak genoeg is verteld, dus dat vind ik niet zo heel erg interessant. Wat me dan eerder boeit is die tijdelijke 'switch' van platenlabels. Ik heb me ooit laten vertellen dat Parlophone in Nederland is opgericht, kort na de Eerste Wereldoorlog. Dat blijkt dus niet helemaal op waarheid berust. Parlophone is opgericht in Duitsland in 1896. Het symbool van Parlophone wordt vaak verward met het teken van de Britse pond, volgens mij is het in de loop der jaren ook naar die kant uit bewerkt. Toch hoort het gewoon een Duitse L voor te stellen. Rond de Eerste Wereldoorlog heeft Parlophone, volgens Wikipedia, wel een branche in Nederland en maakt het onderdeel uit van de Transoceanische Handelsmaatschappij. Parlophone is dan een gespecialiseerd jazzlabel en maakt deel uit van het grote Duitse platenconcern Carl Lindström. In 1923 krijgt Parlophone een Engelse tak en binnen een paar jaar groeit het uit als een belangrijk label binnen de stal van EMI.

Ik weet niet waar mijn verhaal vandaan komt, maar ik heb het ergens gehoord of gelezen. Parlophone zou in Amsterdam zijn opgericht door een Nederlander die het in de loop van de jaren dertig zou overdoen aan EMI. Na de oorlog raakte Parlophone ietwat in de vergetelheid en in 1962 zag EMI de kans om die lawaaierige beatsensatie op het label te plaatsen. Immers, als ze dat op Columbia zouden hebben gedaan, had het een potentiële bedreiging geweest voor het keurige imago van Cliff Richard. De nabestaanden van de oprichter, ene Stibbe, zouden in 1963 hebben ontdekt dat 'hun' label, waarin ze nog steeds een bepaald percentage aandelen in hadden, inmiddels miljoenen zou verdienen met zoiets verderfelijks als The Beatles. Toen ze hun gram gingen halen in Londen, verboden ze eerst EMI om tot nader orde nieuwe platen van The Beatles op Parlophone in Nederland uit te brengen. De Stibbe's werden uitgekocht door EMI en zo verschenen tijdelijk enkele nieuwe singles van The Beatles op Odeon, het label dat platen van het kwartet in Frankrijk en Spanje distribueerde. De Stibbe's zouden kort daarop nog eenmaal in de platenbusiness opduiken met 'Il Silenzio' van Nini Rosso, dat zowel als Sprint (het originele Italiaanse label) als Stibbe in de handel werd gebracht. Gaat dat stomme Wikipedia dat het vaker mis heeft me nu vertellen dat dit een broodje aap is?

Dat Parlophone wortelen heeft in Duitsland wil ik nog wel geloven. Parlophone heeft in 1996 het honderdjarig bestaan nog uitgebreid gevierd, weet ik nog wel. Blijkbaar heeft die Nederlandse tak toch een wat sterkere vinger in de pap gehad. Van deze radiohandelaar was bekend dat hij jazzorkesten naar Engeland stuurde om daar hun opnames te maken, simpelweg omdat er maar één studio in Nederland was en nul ervaring met jazzmuziek. Wikipedia noemt, noch in het verhaal van Parlophone als van Odeon, over het feit dat Parlophone begin 1964 even plat lag en dat de platen tijdelijk op Odeon werden uitgebracht. Eén ding in 'hun' verhaal klopt wel. Al hoe nietig Parlophone ook was rond 1955, alleen Laurie London zorgde nog voor een enkele hit, dat was het jaar toen George Martin het label overnam. En zo raakte Martin in de jaren zestig ook betrokken bij The Beatles.

Parlophone heeft een hele lange adem en bestaat nog steeds. Na The Beatles bracht het eerst Billy J. Kramer & The Dakota's, Cilla Black en nog enkele directe 'familieleden' van The Beatles, daarna kwam The Hollies. In de jaren tachtig kreeg het door Queen en Pet Shop Boys een nieuwe impuls en zou ondermeer Radiohead het label de nieuwe eeuw binnen loodsen. Met Odeon liep het anders. Het heeft in Frankrijk, Spanje en bepaalde delen van Afrika de hele loopbaan van The Beatles gevolgd. Hier werd pas in 1971 kennis genomen van het Apple-label. Odeon, in het begin van de twintigste eeuw dé eerste maatschappij die met een tweezijdig bespeelbare grammofoonplaat kwam, ging rond 1991 met de elpee tenonder.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten