woensdag 14 oktober 2015

Het zilveren goud op 33 toeren: oktober 1990



Goed beschouwd ben ik qua platen verzamelen weer terug bij af. Elpees zijn bijzaak, alleen kan dit zó letterlijk worden genomen dat het album van Electric Eel Shock (april 2014) de laatste is geweest tot nu toe. Daarvoor zitten ook een paar elpee-loze jaren. Regelmatig hoor ik van een nieuwe band of artiest en denk ik: Die wil ik op vinyl hebben. De praktijk is dat het er nooit van komt. Eigenlijk best jammer, want op het gebied van jaren zeventig- en tachtig-soul en post-disco zijn de juweeltjes uitsluitend verkrijgbaar op elpee. ,,Albums don't fit in a singles-case", verzuchtte onlangs weer eens een dealer. Het verhaal dat de Mickey Mouse-knuffel, die hij voor de kinderen had gekocht, niet zijn mee gegaan naar Engeland omwille de elpees, laat de soul-singles-verzamelaar koud en dat is het leeuwendeel van zijn klandizie. Waarom geen elpees? Ik kom er nauwelijks aan toe om een elpee te draaien in mijn vrije tijd en bovendien ben ik snel verveeld van een en dezelfde artiest of geluid. Singles wisselt sneller. In de begintijd van mijn verzamelen heeft het nóg een reden: Het fietstasje is niet groot genoeg voor een elpee en fietsen met een tas aan het stuur is lastig. Een kwart eeuw geleden doe ik het toch tweemaal en deze drie langspelers ga ik jullie vandaag presenteren. Binnenkort de singles die ik in de betreffende maand heb gekocht.

In oktober 1990 vindt iets plaats dat ik me lange tijd niet kan herinneren. Het borrelt pas op als ik tegenover een psychologe zit, kort nadat ik ben gestopt met de drank. In 1990 zit ik in de examenklas van de LEAO en de week voor de herfstvakantie gaan de examenklassen, volgens traditie, naar Terschelling. De week wordt voor mij muzikaal vastgelegd in 'Brother Sagitarius' van Hessel, dat een week later zijn debuut maakt in de Top 40. Hessel heeft het vol trots aangekondigd op de tweede avond dat ik een stukje zie van zijn optreden. Het is de strandwandeling op donderdagavond die voor de meeste hormonen zorgt in de klas. De jongens vechten bijna om wie met wie mag lopen, de dames houden zich keurig afzijdig. Om een lang verhaal kort te maken: Ik ben de enige die niet mee doet aan dat 'spel' en ben de enige die tussen twee dames in loopt op het strand van Terschelling. Ik heb jaren geleden hierover geschreven (13 juni 2011: Terug naar Terschelling) en hoop daarin ook op een reünie met de dames. Welnu, de schoolreünie is ruim een jaar geleden en ik wist dat ze er beide zouden zijn, maar ben niet gegaan. Het is slechts één van de zeer weinige hoogtepunten in mijn schoolperiode en de 'nare' herinneringen houden mij thuis.

Laten we het dan maar snel over platen hebben! De bibliotheek in Sneek heeft ieder jaar in oktober uitverkoop van afgeschreven boeken en platen. Cd's kun je dan ook al lenen, maar die zijn nog té nieuw om al af te schrijven. Hoewel de bibliotheek nog een flinke hoeveelheid laat staan (en pas in 1992 of daaromtrent de platen de deur uit doet), is de uitverkoopbak met elpees klein en overzichtelijk. De enige van mijn gading is de nummer 18 in mijn kaartenbak: 'Idea' van The Bee Gees. Oorspronkelijk uitgegeven in 1968, maar dit is een persing uit de vroege jaren tachtig. De vaste lezer weet dat ik een zwak heb voor de gebroeders Gibb en dat dit met name in 1989 en 1990 tot uitdrukking komt in mijn collectie. In sommige gevallen voel ik zelfs meer bij de b-kant, want die worden bij mij ook gecontroleerd in die tijd. 'Idea' is het eerste officiële studio-album van The Bee Gees uit de jaren zestig welke in mijn koffer terecht komt. Eveneens een kennismaking met een onderbelicht fenomeen. The Bee Gees op 45 toeren kennen we allemaal, op 33 toeren is het een verborgen wereld. Wel... ook The Bee Gees zitten omstreeks 1968 in een psychedelische periode en dat, in combinatie met het vakmanschap als songschrijvers, levert een verzameling barokke popsongs op. Soms een leuk 'links-rechts'-effect of een beetje 'phasing', maar het wordt nergens sterker dan een kopje kruidenthee. 'I've Gotta Get A Message To You' is de hitsingle van het album. 'Let There Be Love' en 'When The Swallows Fly' verschijnen in respectievelijk 1970 en 1972 op single. Ik zit nu even naar de speellijsten van de Europese en de Amerikaanse persing te kijken en ontdek nu dat de mijne op enkele punten afwijkt. Ik heb hem niet zo snel bij de hand, maar volgens mij ontbreekt 'I Started A Joke' op mijn versie. 'Message' staat niet op de Europese, maar vervangt 'Such A Shame' op de Amerikaanse terwijl die laatste wel op mijn 'Idea' staat. De plaat heeft de Europese hoes als verpakking gekregen. The Bee Gees is op dat moment nog een kwintet met de Australiërs Colin Petersen en Vince Melouney en de laatste draagt 'Such A Shame' bij. Het 'thema' van het album is 'afscheid', maar dat is onbewust. Melouney weet niet dat zijn werkvergunning zal worden ingetrokken in het daaropvolgende half jaar. De eerste scheuren tussen Barry, Maurice en Robin worden zichtbaar en een jaar later zijn ze alle drie voor enige tijd op 'vrije voeten'. Hoewel ik de elpee nooit zal kopen, leer ik omstreeks 1997 'The Bee Gees' 1st' kennen en dat album smaakt ook vanaf de eerste keer. Het is hetzelfde effect als bij 'Idea'. Als het een plaatkant moet duren en het is jaren zestig, dan wil ik nog wel eens zo'n 'Idea' op zetten. Buiten 'The Vinyl Countdown' om zijn die momenten echter schaars geworden.

Sneek heeft tweemaal per jaar een fancy-fair. In het voorjaar gaat deze van de Gereformeerde Kerk uit en rond de herfstvakantie van de Hervormde Kerk. Hoewel ik Hervormd ben opgevoed, moet ik concluderen dat de Gereformeerden een betere muzieksmaak hebben. Die fancy-fair heeft ieder jaar weer een gigantische collectie van singles uit de jaren zestig en zeventig. Op die van de Hervormde Kerk zijn 'leuke platen' dun gezaaid. In oktober 1990 kan ik slechts één single vinden, voor de rest zijn het elpees. De eerste die ik eruit pik is ons fotomodel: 'Paradise Theatre' van Styx uit 1981. Een kunstwerkje! En dan heb ik het over de verpakking, niet de muziek. De voorkant van de klaphoes toont Paradise Theatre in haar hoogtijdagen in de jaren dertig. De keerzijde toont hetzelfde theater in een vervallen toestand. Het album is een commentaar op het Amerika van de late jaren zeventig en het teloor gegane theater wordt als metafoor gebruikt. Neem de plaat uit de hoes en hou kant 2 tegen het licht. Het logo van Styx is namelijk gelaserd in het vinyl. Alleen hierom verdient de plaat al een plekje in de collectie, wellicht naast 'E Pleuribus Funk' van Grand Funk Railroad: Een plaat die zelf niet heel erg bijzonder is, maar de afwerking des te meer. Muzikaal is het van dik hout zaagt men planken, voor wie bekend is met Styx. Bombastisch zonder echt 'heavy' te worden. Veel kabaal, weinig wol en ook weinig lol. De plaat is een bestseller in Amerika en bevat verschillende hitsingles. Bij ons doet 'The Best Of Times' nog een beetje.

De tweede elpee die ik hier vind, is eentje die er 'vanaf het begin' is. Ik koop weliswaar drie singles bij een ander standje, mijn tante heeft een doos met elpees staan op de rommelmarkt van 17 juni 1989. De niet-verkochte waar krijg ik en omdat het zonnig is geweest, zijn veel elpees krom getrokken. Daar zit eveneens '24 Carat Purple' tussen, maar zo krom als een hoepel en dus niet te draaien. Ik kan daar in 1989 ook niet lang om treuren, want ik ken Deep Purple alleen van 'Child In Time' en vind dat (in 1989) 'verschrikkelijk'. Anderhalf jaar later is mijn mening ietwat bijgesteld en ben ik klaar voor een vlakke '24 Carat Purple'. 'Woman From Tokyo' en 'Never Before' zijn meteen dé twee favorieten van het album en zullen dat kwart eeuw later nog steeds zijn.

De komende maanden zullen jullie steeds een aflevering krijgen van 'Het zilveren goud op 33 toeren', binnenkort de eenentwintig singles uit deze maand.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten