woensdag 24 februari 2016

Raddraaien: Stealers Wheel



Nog een week te gaan tot de zesde verjaardag van Soul-xotica en ik heb al beloofd om dat te vieren met een speciale serie. Hierdoor zou 'Raddraaien' in het gedrang kunnen komen en omdat ik die serie ook zo snel mogelijk klaar wil hebben, duik ik vandaag andermaal in de platenbakken. Het is 'Raddraaien-met-een-handicap', want de opzet van de bakken is erg veranderd ten opzichte van de start van de serie en het kan zomaar zijn dat we een bepaalde 'divisie' niet eens behandelen in deze serie. In april of mei hoop ik weer een frisse start te kunnen maken met 'Raddraaien', vier jaar na de start van dit 'fenomeen'. Vandaag komt de single uit de vijftiende jaren zeventig-bak en in de vorige serie was dat 'Teenage Rampage' van The Sweet. Die stond volgens mij ooit vooraan in de vijftiende bak, maar er hoeven maar twintig singles bij te komen of hij staat nu in de zestiende bak. Het onderwerp heb ik nog niet eerder behandeld, terwijl de band een korte doch roemruchte geschiedenis kent: Stealers Wheel. Hun single 'Good Business Man' (1974) is de aanleiding daarvoor.

Hoe en wanneer? Daarvoor hoef ik vandaag niet lang te graven, want ik weet nog erg goed wanneer ik deze single heb gekocht. De laatste dag van juli 2015 bij De Tafel in Meppel. Mijn oude trouwe mp3-speler heeft kuren, maar toch wil ik het in eerste instantie wijten aan de koptelefoon. Ik ga op deze vrijdagavond naar de Kijkshop om heel zuinig een koptelefoon te kopen. Zo'n ding als dat je in de jaren tachtig had met de walkman. Totaal geen aansluiting op de oren en dus kan de omgeving mee genieten, om nog maar te zwijgen over de slechte verwerking van de lage tonen. Ik kom er ook al snel achter dat het niet de koptelefoon is (gelukkig...), maar dat de ingang van mijn mp3-speler, na ruim drie jaar intensief gebruik, kaduuk is. Ik ben al een tijdje niet meer bij De Tafel geweest en juli is een erg 'magere' maand geweest qua singles. Ik wil deze van Stealers Wheel meteen hebben en denk ook al stiekem aan een 'Singles round-up', maar dan moet ik nog een paar kopen. Hoewel ik het me eigenlijk nauwelijks kan permitteren, koop ik deze avond een 'Singles round-up'. 'Good Business Man' is op muzikaal vlak een koude douche, maar voor vijftig cent een mooie aanwinst in de Stealers Wheel-catalogus.

Het verhaal van de originele Stealers Wheel is als een wervelwind welke heeft huis gehouden tussen 1972 en 1975. Iedereen lijkt de band totaal vergeten te zijn als hun eerste Amerikaanse hit een glansrol speelt in een populaire film en het zorgt er zelfs voor dat er tegenwoordig wéér een Stealers Wheel is. De twee mannen op het hoesje zijn beide niet van de partij. Dat zijn Gerry Rafferty en Joe Egan. Gerald 'Gerry' Rafferty wordt geboren op 16 april 1947 in het Schotse Paisley. Joe Egan komt in dezelfde plaats ter wereld, maar in dat geval op 18 oktober 1949. Gerry en Joe zijn van kinds af aan bevriend en in de midden jaren zestig manifesteert het duo zich in bands als The Sensors en The Mavericks. Rond 1970 houdt Egan zich vooral op in de studio waar hij zichzelf aanbiedt als studiomuzikant, terwijl Rafferty met komiek Billy Connolly The Humblebums bestiert. In het begin valt het Rafferty nauwelijks op, maar als hij erop gaat letten? Een concert van The Humblebums bestaat gemiddeld uit zeventig procent 'introductie' en grappen en grollen van Connolly, terwijl Rafferty muziek wil maken. The Humblebums valt kort daarop uiteen en Connolly zal zijn hoogtijdagen in de jaren zeventig hebben. Rafferty maakt een solo-album voor Transatlantic, 'Can I Have My Money Back?', en formeert daarna een band met Egan: Stealers Wheel. De eerste bezetting van Stealers Wheel zal niet tot opnames komen, maar bestaat uit Roger Brown, Rab Noakes en Ian Campbell (niet de traditionele folk-veteraan uit de jaren zestig). Egan en Rafferty slepen een contract bij A&M in de wacht en hebben dan reeds de heren Tony Williams, Paul Pilnick en Rod Coombes aangenomen als begeleiding. Stealers Wheel gaat samenwerken met het legendarische duo Leiber & Stoller en in oktober 1972 verschijnt de debuut-elpee. In Europa scoort de band met 'Late Again', maar in Engeland en Amerika begint het pas in 1973 met 'Stuck In The Middle With You'.

Rafferty is dan reeds uit de groep gestapt en blijft voor bijna de rest van het jaar 1973 afwezig. Spooky Tooth- en Mott The Hoople-man Luther Grosvenor is zijn tijdelijke vervanger. Tony Williams kan de tournee evenmin afmaken en wordt vervangen door DeLisle Harper. 'Stuck In The Middle With You' bereikt een zesde plek op de Billboard en nummer acht in de Engelse hitparade. In Nederland heeft de groep slechts eenmalig in de top tien gestaan met 'Late Again', 'Stuck' blijft in ons land op twaalf steken. Tegen het eind van 1973 keert Rafferty terug op het nest. Grosvenor, Coombes en Pilnick zien dat als 'verraad' en nemen de benen. Rafferty en Egan herenigen en gaan voortaan alleen maar (anonieme) studiomuzikanten gebruiken voor hun platen. 'Everyone's Agreed That Everything Will Turn Out Fine' is een matige hit ten opzichte van de voorganger en in de eerste weken van 1974 bereikt 'Star' de top dertig in zowel Engeland als Amerika. In deze landen is het de laatste single die iets doet op de hitparade. Nederland blijft Stealers Wheel met open armen ontvangen. Hoewel de single niet verder komt dan de Tipparade, verschijnt 'Good Business Man' uitsluitend in ons land op een 45-toeren-single. De tweede elpee heet 'Ferguslie Park' en is commercieel gezien een fiasco. De mannen zijn al snel bezig met de voorbereidingen van de derde elpee, maar kunnen het niet eens worden over welke muzikanten ze gaan gebruiken. Egan en Rafferty scheiden elkanders' wegen voor een anderhalf jaar en brengen in 1975 'Right Or Wrong' uit. Op deze derde elpee doen Leiber & Stoller niet meer mee en de plaat wordt geproduceerd door Mentor Williams. Kort daarop gaan Egan en Rafferty na ruzie uiteen en daarop zullen beide nog vaak refereren aan Stealers Wheel in hun latere songs.

In 1992 brengt regisseur Quentin Tarantino ons de kaskraker 'Reservoir Dogs'. Een radioshow met een, door luisteraars samengestelde, top-zoveel-van-de-jaren zeventig speelt gedurende de film op de achtergrond en voorziet de film in de soundtrack. Onze eigen George Baker zal zo een opleving krijgen dankzij 'Little Green Bag', 'Hooked On A Feeling' van Blue Swede wordt opnieuw geïntroduceerd, maar 'Stuck In The Middle With You' van Stealers Wheel is wellicht de 'signature tune' van de film. De Engelse zangeres Louise heeft in 2001 een dance-hit met 'Stuck In The Middle With You' en Cherry Red voorziet in 2005 in de behoefte om de albums van Stealers Wheel uit te brengen op cd. Egan en Rafferty zijn altijd de creatieve spil geweest van Stealers Wheel, maar willen nooit meer samen op een podium gevonden worden. Tony Williams, Rod Coombes en Paul Pilnick, de 'begeleiders' op de eerste elpee, worden overgehaald een reünie-optreden te doen in 2008 en vullen de groep aan met Tony Mitchell. De 'nieuwe' Stealers Wheel neemt in 2009 een nieuwe versie op van 'Stuck In The Middle With You' en er schijnt ook een cd te zijn uitgebracht. De kleine hoop op een wederopstanding van de 'originele' Stealers Wheel kan sinds 4 januari 2011 definitief worden uitgesloten. Dat is de dag waarop Gerry Rafferty het leven laat.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten