maandag 1 februari 2016

Dodenrit: Paul Kantner en Signe Toly Anderson



Mijn radio-collega Steven draait zaterdagavond na 'We Built This City' van Starship de sketch uit 'Monty Python' van een band die uiteen is gegaan. De band heeft in haar korte bestaan iedere week een andere naam aangenomen. Hetzelfde is eveneens van toepassing op Jefferson Airplane/Jefferson Starship/Starship. Bij Fairport Convention is de naam altijd hetzelfde gebleven, maar daar zijn het de vele personeelswisselingen die door de leden zelf als 'Fairport Confusion' worden aangeduid. Niemand die zich precies meer kan herinneren wie lid was in welke week van 1973. Paul Kantner staat in 1965 aan de wieg van Jefferson Airplane en er wordt her en der gesuggereerd dat hij altijd lid is gebleven, maar dat is niet helemaal waar. Wél is hij het langst dienende lid en bovendien de eigenaar van het ruimteschip van Jefferson, daar waar Grace Slick de rechten heeft op de naam de vliegmachine. Paul Kantner is donderdag overleden op 74-jarige leeftijd. Op dezelfde dag ontvalt ons ook een lid-van-het-eerste-uur van Jefferson Airplane, even oud als Kantner, maar iemand die verschrikkelijk is vergeten door de muziekgeschiedenis: Signe Toly Anderson. Vandaag breng ik hen samen in de bus.

Bij zowel criminelen als hiphop-muzikanten met schunnige teksten worden voortdurend gewezen naar de achtergrond. Paul Kantner is een vredelievend man en charmant genoeg om een paar vrouwen te hebben gehad, toch speelt zijn jeugd een belangrijke rol in zijn latere leven. Paul Lorin Kantner wordt op 17 maart 1941 geboren in San Francisco. Moeder Cora Lee Fortier is dan getrouwd met Paul Schell Kantner, een zakenman van Duitse afkomst. Zijn vader is eerder getrouwd en daardoor heeft Paul een veel oudere halfzus en halfbroer. Als Paul acht jaar oud is, komt zijn moeder te overlijden. Vader Kantner staat niet toe dat Paul aanwezig is bij de begrafenis en stuurt hem naar een circus. Omdat pa weer op een zakenreis moet, dropt hij de jongen af bij een katholieke militaire school. Alras is Kantner in de bibliotheek te vinden en maakt daar kennis met de science fiction-boeken. De muziek volgt niet veel later en hij vindt een uitlaatklep in de muziek van Pete Seeger: Eenvoudige muziek met een keiharde boodschap. Hij hangt drie jaar rond op verschillende high-schools en ontmoet Jorma Kaukonen op 'San Jose State College'. Kantner kapt met school en gaat als gitarist de folkclubs in.

Hij treedt in 1965 op in 'The Drinking Gourd' in San Francisco als hij kennis maakt met Marty Balin. Die nodigt hem uit een band te formeren waarbij Kantner Kaukonen voorstelt als lead-gitarist. Waar Grace Slick de band zal overnemen na haar entree, daar is Jefferson Airplane anno 1966 een allegaartje met evenredige inbreng van verschillende muzikanten. Onder de leden bevindt zich ook een zangeres, ook al zal die nimmer zo'n stempel drukken op de muziek als Slick. Signe Toly wordt geboren op 15 september 1941 in Seattle, maar groeit op in Portland in Oregon. Ze maakt in 1965 een uitstapje naar San Francisco waar ze meteen trouwt met Jerry Anderson, één van de kopstukken van de legendarische Merry Pranksters. Signe wordt in 1965 toegevoegd aan de bezetting van Jefferson Airplane en ze doet mee op het album 'Takes Off', hoewel ze het meest prominent aanwezig is op het nummer 'Chauffeur Blues'. Toch wil het niet echt lukken voor Toly Anderson. Ze raakt zwanger en merkt dat het optreden haar kind wel eens schade kon aandoen. Haar echtgenoot heeft geen vertrouwen in Matthew Katz, de oorspronkelijke manager van Jefferson Airplane en Signe's band-collega's moeten niets hebben van haar man. Toch schikt Signe Toly Anderson zich om een paar laatste shows te doen, zodat de nieuwe kracht 'ingewerkt' kan worden. Haar laatste optreden is op 15 oktober 1966 in de Fillmore. Haar huwelijk met Jerry Anderson strandt in 1974 en drie jaar later treedt ze in het huwelijk met Michael Alois Ettlin. Ze zingt in de jaren zeventig bij Carl Smith & The Natural Gas Company en doet enkele gastoptredens bij Jefferson Starship en KBC Band. Die naam komen we straks nog eens tegen. In de midden jaren negentig laat haar gezondheid haar in de steek, de kosten die komen met het herstel drijft haar familie bijna in het faillissement. Manlief Ettlin overlijdt op 21 februari 2011 op de leeftijd van 62 jaar. Afgelopen donderdag heeft Signe Toly Anderson het leven gelaten. Ook zij is 74 jaar geworden.

De vervanger voor Anderson laat niet lang op zich wachten. De keuze valt op de zangeres van de band Great Society: Grace Slick. In het cd-boekje van 'The Garden Of Jane Delawney' van Trees staat beschreven hoe de mannen de afspraak hebben gemaakt zich niet amoureus in te laten met de bloedmooie zangeres om de band niet op het spel te zetten. Dit heeft de groep vast besloten nadat het heeft gezien hoe het de verhoudingen kan ruïneren. Paul Kantner is meteen smoorverliefd op Slick, maar deze is in een affaire met drummer Spencer Dryden. Als die twee het uitmaken, springt Kantner er bovenop. Misschien zowel letterlijk als figuurlijk. De relatie tussen Kantner en Slick houdt nog vrij lang stand en resulteert in een dochter: China Wing Kantner. Op muzikaal vlak is Kantner de ruggenmerg van Jefferson Airplane. Het zijn Jack Casady, Marty Balin, Jorma Kaukonen en Grace Slick die alle aandacht opeisen, maar wat was de muziek van Jefferson Airplane geweest zonder 'Crown Of Creation' en 'We Can Be Together'? Kantner's liedjes kenmerken zich door een rauwe interpretatie en teksten die politiek geladen zijn of juist nergens over gaan. In 1970 is Jefferson Airplane op het hoogtepunt qua succes, maar begint het steeds minder goed te boteren tussen de leden. In 1970 maakt Kantner al een uitstapje met de elpee 'Blows Against The Empire', een concept-album over een groep mensen die de planeet aarde ontvluchten met een ruimteschip. Muzikanten op de plaat zijn David Crosby, Graham Nash, Jerry Garcia, Bill Kreuzmann, Mickey Hart (de laatste drie zijn van Grateful Dead) en Airplane-collega's Slick, Joey Covington en Jack Casady. De groep wordt Jefferson Starship genoemd. Het album staat hoog aangeschreven bij liefhebbers van science fiction en krijgt in 1983 een vervolg met 'The Empire Blows Back'. Na 'Blows Against The Empire' maken Kantner en Slick samen een paar elpees. 'Sunfighter' (1971) viert vooral de geboorte van dochter China en in 1973 verschijnt 'Baron Von Tollbooth And The Chrome Nun', de bijnamen die Crosby heeft bedacht voor Kantner en Slick. Hierna valt de originele Jefferson Airplane in duigen en gaat gedeeltelijk verder als Hot Tuna. Kantner gaat door met muzikanten van de laatste elpee en noemt dat Jefferson Starship.

Kantner heeft gedurende zijn leven een engeltje op zijn schouder. In de begin jaren zestig rijdt hij zich bijna te pletter op de motor. In oktober 1980 krijgt hij te maken met een hersenbloeding. Normaal gesproken was dit het einde geweest, maar door het motorongeluk is ergens een gaatje geslagen waardoor hij de hersenbloeding overleeft. In 1984 neemt hij afscheid van Jefferson Starship, negentien jaar na oprichting van Jefferson Airplane is hij dan het enige oorspronkelijke lid. Hij vindt de muziek té commercieel worden. Meteen na zijn vertrek start hij een rechtszaak waar hij de rechten op de naam 'Jefferson Starship' wint. Zonder Kantner mag het geen Jefferson Starship heten en zonder Grace Slick is het geen Jefferson Airplane. De groep gaat verder als Starship en heeft nog een paar grote hits in de midden jaren tachtig. Kantner formeert in 1985 KBC Band met Marty Balin en Jack Casady. In 1988 komt het nog even tot een reünie van Jefferson Airplane, eigenlijk als grapje bedoeld. In 1996 wordt Jefferson Airplane bijgezet in de Rock & Roll Hall Of Fame. Spencer Dryden heeft in 1970 Airplane verlaten en in 1996 is de eerste reünie met hem, Balin, Kaukonen, Casady en Kantner. Slick moet zich ziek melden. In 1991 hebben Kantner en Balin Jefferson Starship een hernieuwde kans gegeven en houdt stand tot de dag van vandaag. Op 25 maart van het vorige jaar wordt bekend dat Kantner een hartaanval heeft gehad. Later in het jaar maakt Kantner zijn rentree op het podium met Jefferson Starship en kan zo nog nét de 50e verjaardag van Jefferson Airplane meemaken. De hartaanval van maart heeft toch complicaties met zich meegebracht en donderdag overlijdt hij hieraan.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten