zaterdag 1 september 2018

Raddraaien: Mighty Sparrow, Byron Lee & The Dragonaires



Morgen de laatste vakantiedag en dan weer aan de slag in de post. Het is weer mooi geweest! Langer uit het arbeidsproces dan dit is niet goed voor mij. Nachten worden de nieuwe dagen enzovoorts. Anders heb ik op zaterdagavond niet meer de moed om nog een bericht te schrijven, maar ja... het is de laatste zaterdag van de vakantie en nu kan het opeens wel. Ik moet dit weekend eigenlijk nog de laatste 'Summer Spirit' samenstellen alsook voorbereidingen treffen voor de 'Summer Spirit Of 1976' van morgenavond en dit kan een fietstocht in de weg staan. Het zal morgen immers de mooiste dag van de week worden als de weerboeren gelijk krijgen. We zullen zien! Ik ga vanavond door met een aflevering van 'Raddraaien'. Vanavond een single uit de elfde jaren zestig-bak, maar de titel had ook aan bod kunnen komen als het een jaren zeventig-bak was geweest. Het is dus een jaren zestig-bak en dit betekent dat we vanavond het origineel in handen hebben. Onderwerp van deze aflevering van 'Raddraaien' is: 'Only A Fool' van Mighty Sparrow, Byron Lee & The Dragonaires uit 1969.

Waar en wanneer? Ik heb in 2011 niet echt vakantie gehouden, maar beschouw een paar weekeinden als dusdanig. Natuurlijk is daar de 24 uur in Keulen waar op zaterdagmiddag mijn pinpas wordt ingeslikt en het meer succesvolle vervolg een maand later. Ook heb ik het weekend in Leiden. Op zaterdag een radio-uitzending maken met Albert, 's avonds op stap en een nacht en een dag bij Willemijn. Hoewel? Op zondagmiddag heeft zij de nodige werkzaamheden voor haar school en besluit ik in mijn eentje even Leiden in te gaan. Het is koopzondag (of zouden ze dat iedere week in Leiden hebben?) en zo kom ik uit bij de Plato. Deze heeft dan een klein hoekje tweedehands vinyl waaronder een bakje singles waar ik flink boodschappen doe. Het bevat ook de originele 'Only A Fool' van Mighty Sparrow. Ik heb sinds 1990 de heruitgave uit 1977 in de bakken staan en deze Mata Hari-persing uit 1969 tref je nauwelijks in het noorden. Voor een euro ben ik de man. Het is deze bewuste persing die vanavond centraal mag staan in 'Raddraaien'.

We maken kennis met twee boosdoeners in dit verhaal. Laat me beginnen met Slinger Francisco. Hij wordt op 9 juli 1935 geboren op Grenada maar verhuist als kind naar Trinidad. Hij raakt al vroeg bevangen door de calypso maar dat stopt abrupt als hij naar school moet en een tijdje in een koor zingt. Hij is pas veertien als hij in 1949 zijn eerste band formeert. De meeste calypso-zangers staan dan stokstijf op het podium en steken hooguit hun wijsvinger uit om een lied kracht bij te zetten. Francisco staat al vroeg bekend om zijn wilde podium-presentatie. Een oudere calypso-zanger grapt op een zeker moment dat Francisco op een podium staat als een 'little sparrow'. Het is dan erg gebruikelijk om een podiumnaam aan te nemen in de calypso en Francisco neemt 'Little Sparrow' na dit voorval. Een paar jaar later zet hij het om in 'Mighty Sparrow'. Het 'machtige' komt goed overeen met de verschillende Lords en Dukes die dan actief zijn in de muziek. Lord Kitchener is daarvan de bekendste. In Trinidad wint Mighty Sparrow festival na festival en probeert zijn geluk eveneens in Engeland en Amerika. In het eerste land zorgt Lord Kitchener in de vroege jaren zestig voor een opleving van het calypso-genre en Mighty Sparrow lift hierop mee. In Amerika heeft Harry Belafonte het voorwerk gedaan en dankzij dezelfde zanger krijgt Mighty Sparrow een contract bij RCA. Het brengt hem niet het verwachte succes en dus gaat hij snel terug naar Engeland waar zijn platen wel goede verkopen opleveren.

Byron Aloysius St. Elmo Lee is bijna twee weken ouder dan Mighty Sparrow. Hij wordt op 27 juni 1935 geboren in Christiana, Manchester op Jamaica. Omstreeks 1950 vormt Lee met vriend Carl Brady de eerste bezetting van The Dragonaires. De band is genoemd naar het voetbalteam van de lokale school. In eerste instantie legt de groep zich toe op het spelen van mente. Een decennium later is het één van de meest populaire ska-bands van Jamaica. In de lae jaren vijftig is Lee de eerste op Jamaica die een elektrische basgitaar gebruikt. In de jaren zestig werkt hij eveneens als producent. 'Johnny Too Bad' van The Slickers is één van zijn bekende producties en dat nummer staat dan weer op de soundtrack van 'The Harder They Come'. Ook werkt hij veelvuldig met The Maytals. In 1968 neemt Lee (The Dragon) een album op met Mighty Sparrow: 'Sparrow Meets The Dragon'. Het is te danken aan een paar gespecialiseerde import-zaken dat platen uit het Caribisch gebied erg populair worden in Nederland. Een goed voorbeeld is 'Big Bamboo', een nummer dat eerst wordt uitgevoerd door Mighty Sparrow, van The Merrymen. Het Nederlandse Omega laat de groep een nieuwe versie opnemen en dat wordt een gigantische hit in ons land. Hetzelfde geldt voor 'Only A Fool'. In 1969 piekt het nog bescheiden op een 31e plek in de Top 40. Acht jaar later verschijnt het opnieuw op de Top 40 en nu gaat het door naar nummer twee en staat het ruim een half jaar in de hitlijst. Mighty Sparrow levert rond dezelfde tijd een tweede album af met Byron Lee, maar dat is geen groot verkoopsucces. Afzonderlijk blijven de mannen actief voor de rest van hun leven. Byron Lee wordt omstreeks 2007 ziek en er wordt kanker geconstateerd. Hij overlijdt op 4 november 2008. Over Mighty Sparrow doen rond 1970 de wildste geruchten de ronde, maar hij is op 83-jarige leeftijd nog springlevend. Zijn meest recente album dateert echter van 1998.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten