vrijdag 27 november 2015

Van hit naar her: First Aid Kit



De brand in de radiotoren van Smilde zal menigeen zijn vergeten, misschien zijn er mensen die het nooit is opgevallen. De toren is weer helemaal opgebouwd en actief, maar 'radio luisteren' is voor mij nooit meer hetzelfde geweest. Ik ben een van de zonderlinge radio-luisteraars die nog gebruik maakt van de ether. In Steenwijk heb ik geen kabel, maar pluk desondanks iedere zender 'uit de lucht' die ik wil hebben. Of dat nu de publieke zenders zijn, 747 AM of de Big L (weliswaar met heel veel ruis), ik kan ze stuk voor stuk beluisteren. Ten tijde van genoemde brand, juli 2011, zijn veel zenders even niet voor handen en als alles weer normaal moet werken, blijkt het andermaal lastig te zijn. Ik kan bijvoorbeeld Radio 1 niet uit de lucht trekken zonder ruis en dus staat de Aristona reeds drie jaar werkloos in de kast (de uitschakeling van Oranje op het EK in 2012 is het laatste dat ik hoor) en kies voor het internet. De enige radio die ik nog steeds gebruik, is de wekkerradio. Hier is ontvangst niet het grootste probleem. Het moet een zender zijn die me kan wekken. Non-stop-stations en zeker Sky Radio doet me fijn verder slapen. RadioNL is volop vertegenwoordigd op de zenderschaal, maar om daarmee wakker te worden? Dat noem ik SM. Radio 2 is ook steeds lastiger te bereiken en zo ben ik een paar maanden geleden overgeschakeld op Q Music. Geen station waar ik voor mijn plezier naar zou luisteren, maar... ze krijgen me wakker! Daar hoor ik de afgelopen maanden regelmatig een eigenaardig plaatje waarvan ik begin te twijfelen: Vind ik dit nu weerzinwekkend of juist fantastisch? Het laatste gevoel heeft overwonnen en dus presenteer ik jullie vandaag 'My Silver Lining' van het Zweedse duo First Aid Kit.

Ik kan me ergens vaag herinneren dat ik de plaat rond juni van dit jaar voor het eerst hoor en dan vervolgens een paar maanden niet. Ik denk lange tijd dat het een 'oude' plaat is die ik heb 'gemist', maar omdat ik hem vanavond voor de tweede keer binnen een dag heb gehoord, kijk ik toch even op de Top 40. En zie daar: De plaat is al weken op zijn retour, maar weigert de hitlijst te verlaten. First Aid Kit past dus perfect in 'Van hit naar her'. Hoewel First Aid Kit uit Zweden komt, speelt Nederland even zo goed nog een belangrijke rol in de ontwikkeling van het duo.

Johanna Söderberg mocht op 31 oktober 25 kaarsjes uitblazen. Op 8 januari mag zusje Klara hetzelfde proberen met 23 kaarsjes op de taart. De zusjes komen uit Enskede. Nee, dat is niet fout geschreven, het is een voorstadje van Stockholm. Vader Söderberg is jarenlang lid van de Zweedse rockband Lolita Pop, maar bij de geboorte van zijn oudste dochter zegt hij de muziek vaarwel en gaat het onderwijs in. De gezusters krijgen toch een flinke dosis muziek mee in hun jeugd en als kinderen geven ze al 'concerten' met een springtouw als microfoon. Johanna zingt dan het liefst liedjes van Judy Garland en Billy Holiday zonder dat ze een woord Engels begrijpt. Klara schrijft als zesjarige haar eerste liedje. In 2005 wordt Klara door een vriend geïntroduceerd tot de muziek van Bright Eyes en in hetzelfde jaar krijgt ze haar eigen gitaar. Ze luistert naar de grootheden uit de Amerikaanse country en ontwikkelt haar eigen stijl. Johanna houdt in die tijd meer van 'algemene popmuziek' en techno, maar als ze de film 'O Brother Where Art Thou' heeft gezien, pakt ze de microfoon op en zingt ze 'Down To The River To Pray' samen met Klara en de reacties zijn wederom lovend. Johanna en Klara gaan vanaf dat moment, 2007, samen op straat spelen en bedenken de bandnaam door eenvoudig een woordenboek open te slaan.

Onder invloed van tegendraadse folk-antihelden Devendra Banhart en CocoRosie gaan de zussen eigen nummers schrijven. Vader Söderberg is best een beetje jaloers op de gave van zijn dochters om zo eenvoudig 'kwaliteitsmuziek' af te leveren. In 2007 is MySpace nog de uitlaatklep voor muzikanten en vanuit daar begint First Aid Kit aan de verovering van de wereld. De single 'Tangerine' wordt door een Zweeds radiostation uitgekozen als 'beste single van de zomer'. Toch hebben de meiden nog steeds geen contract en er is iemand die dat ook met alle macht wil voorkomen. Johanna en Klara hebben een jonger broertje dat op dezelfde kleuterschool gaat als een kind van Karin Dreijer Andersson, helft van het electro-duo The Knife. Karin luistert naar de liedjes van First Aid Kit en ziet een concert van hen en biedt hen aan om bij het Rabid-label te komen van The Knife. Hier krijgen ze alle vrijheid waar een grote platenmaatschappij meer bezorgd zal zijn om een imago. In april 2008 verschijnt via Rabid de EP 'Drunken Trees'. Vader produceert de EP en het brengt hen voor het eerst op de Zweedse televisie. In 2008 is Youtube inmiddels een belangrijk instrument geworden voor muzikanten en First Aid Kit neemt een versie op van 'Tiger Mountain Peasant Song' van Fleet Foxes. Robin Pecknold van Fleet Foxes is zeer te spreken van de versie en maakt dat de kijkcijfers van de video alle verwachtingen overstijgen. In hetzelfde jaar doet First Aid Kit haar eerste concert buiten Zweden. Op het Crossing Border-festival om precies te zijn en een dag later treedt Fleet Foxes hier ook op. Pecknol herkent de Söderberg zusjes in het publiek en haalt hen op het podium om 'Tiger Mountain Peasant Song' met hen te zingen. De muziek wordt nu echt serieus en Johanna gaat van school. Klara is echter nooit aan het voortgezet onderwijs begonnen.

Hoewel de meisjes als boegbeeld fungeren, is First Aid Kit eigenlijk een kwartet. Scott Simpson is de derde drummer sinds 2009 en vanaf 2013 bespeelt Melvin Duffy de pedal steel-gitaar. In 2010 verschijnt het debuutalbum 'The Big Black And The Blue' op het Wichita-label, maar is vooralsnog enkel succesvol in Zweden. In Engeland worden 'slechts' 16244 exemplaren worden verkocht. In januari 2012 verschijnt 'The Lion's Roar', waar vader Söderberg is vervangen door Mike Mogis. Dat album is de grote doorbraak voor First Aid Kid. Tenslotte verschijnt in juni 2014 het meest recente album, 'Stay Gold', en dat vestigt de naam voorgoed. Dit album verschijnt via Columbia dat blijkbaar erg content is met het reeds opgebouwde imago van de groep. Naar verluid zijn de dames momenteel in de studio om de hand te leggen aan het vierde album. 'My Silver Lining' krijgt eerst bekendheid in Nederland als het in een reclame voor Renault wordt gebruikt en een optreden op Lowlands doet de rest.

Weerzinwekkend of geweldig? Dat is de eerste vraag die bij me opduikt als ik 'My Silver Lining' hoor. Het verbaast me niet dat de groep CocoRosie tot haar invloeden rekent, want eigenlijk is dit eenzelfde laken een pak. De meisjes zingen erg hard, een advies van hun vader, en soms is het op het randje van 'vlak' en 'vals'. Muzikaal zit het knap in elkaar, maar is het ergens ook verschrikkelijk 'corny'. Ik denk zelf dat deze tegenstrijdigheden juist hun charme geven aan het liedje. In de Top 40 doet het vooralsnog niet echt mee: Het komt in week 42 binnen op 34, staat een week later op de toppositie (33) en in de derde week weer op 34. Dan zakt het naar 38 om daar twee weken te blijven en nu staat het voor de tweede week op 39. Maar met de huidige bepalingen bij het samenstellen van de Top 40 weet je het nooit, het kan volgende week in de top twintig staan.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten