dinsdag 3 november 2015

last van draaierigheid (1)



Ik moet de eerste audiofiel met een uitmuntende muzieksmaak nog tegenkomen. Een paar jaar geleden meende ik 'mijn mannetje' te hebben gevonden en, ja, hij had een prachtige installatie en ook wel een aardige muziekcollectie. Ik ging regelmatig langs voor een 'luistersessie' op zondagmiddag, maar zag en hoorde dan ook wel eens iets waar mijn tenen krom van gingen staan. Net even zo'n foute budget-heruitgave of een plaat die de halve stad in de elpee-kast had staan. Muziekbeleving en hifi-beleving zijn twee verschillende disciplines. Zonder mezelf nu een 'uitmuntende muzieksmaak' toe te dichten, ben ik nimmer een echte audiofiel geweest. De voorgenoemde vriend heeft het wel geprobeerd, heeft me zelfs even op weg geholpen, maar nee... deze apparatuur kost me teveel platen. Vanavond moet ik opeens denken aan mijn Philips RB 5300. Het is bijna een kwart eeuw geleden dat ik deze in gebruik heb genomen en het lijkt me wel eens aardig om even diep te graven in mijn platenspeler-geschiedenis. Misschien dat het wel een verhaal van meerdere delen wordt?

Ik hoef niet eens in het archief te kijken, ik weet zeker dat ik het verhaal van mijn eerste platenspeler hier al eens uit de doeken heb gedaan. Het plaatjes verzamelen is iets dat in de familie zit. Met name mijn oudste broer is een voorname inspiratiebron, maar omdat ik de jongste van vier ben en oudste broer en zus naar het voortgezet onderwijs gaan als ik leer fietsen, staat de radio vijf dagen per week op Hilversum 3. De EO mogen we overslaan en op zondag staat de radio aanvankelijk nooit aan. Vader heeft in zijn verkeringstijd heel veel platen gekocht, allemaal geestelijk repertoire op EP en single. Ook vader 'tuint erin' wat betreft ECI of Boek & Plaat en dat levert een paar 'nieuwe' elpees op in de kast. 'Jesus Christ Superstar' is één keer gedraaid en nooit weer. Dit Mint-exemplaar is alweer een paar jaar geleden, zonder mijn medeweten, naar het grofvuil gegaan. Jammer, maar helaas. Ik heb nog wel 'Moet Niet Zeuren' van Tol Hansse weten te redden en verder is 'heit' ook fan van BZN. De elpees worden slechts sporadisch gedraaid. 'Een nieuwe naald kopen', staat niet in zijn woordenboek en dus heeft menig 'oude' single van mij een 'tik' gekregen van de versleten naald. Ik ben dan ook het meest verantwoordelijk voor de slijtage van de naald, want ik ben de 'deejay' in de schoolvakanties. Een progressieve 'Muzikale Fruitmand', van het Leger Des Heils-koor en 'Mijn Heer Is Mijn Herder' naar een plaat van Madness, want de meeste platen moet ik toch 'lenen' van mijn vader...

In oktober 1988 bemachtig ik mijn eerste platenspeler. Een Philips met een 'dubbele' diamant-naald. Middels een schuifje kan je de naald kantelen. Eén kant is voor mono-platen, de andere voor stereo-platen. Anno 1988 maakt het niet meer zoveel uit want beide kanten zijn totaal versleten. Toch worden mijn platen een halfjaar geteisterd door dit ding. Inmiddels krijg ik ook al nieuwe elpees voor mijn verjaardag en het is met name mijn zus die mijn platen behoudt van verder kwaliteitsverlies. Zij verhuist in 1989 van Sneek naar IJlst en besluit om haar platenspeler weg te doen. Voor vijftien gulden verhuist die naar mijn kamer. Het is een Tesla en dat brengt me anno 2015 naar een volgende vraag. Ik weet dat Tesla héle dure elektrische auto's fabriceert en ook de batterij van mijn damper is afkomstig van Tesla... Nee, de platenspeler zal wel niets daarmee te maken hebben? Of is het een Skoda-verhaal? Van een brik waarmee niemand wil worden gezien tot een doorsnee-middenklasser? Het is een typisch jaren tachtig-ding: Een nep-houten lijstje en futuristisch ogende lampjes die geen enkel nut hebben. De naald zal ongetwijfeld ook zijn beste tijd hebben gehad, maar dat zijn futiliteiten waar ik geen oor voor heb. Het klinkt, hoe dan ook, beter dan de oude Philips en de naald is vriendelijker voor de platen. Ik heb een anderhalf jaar plezier van het apparaat. Wat eraan mankeert, weet ik niet meer te herinneren. Toch is die in november 1990 helemaal op. De 3-in-1-bak uit de jaren zeventig in de huiskamer heeft het al een paar jaar geleden begeven. Uit de inboedel van mijn grootouders aan vaders kant komt een héle dure radio-cassetterecorder. In datzelfde jaar, 1986, koopt heit een Philips RB 5300-platenspeler met ingebouwde versterker. Omdat de radio kuren krijgt, lijkt in 1990 de keuze voor een stereotoren het meest voor de hand liggende waardoor de RB 5300 overbodig raakt. Voor vijfentwintig gulden gaat die de trap op.

De Philips RB 5300 gaat ervoor zorgen dat ik regelmatig een nieuwe naald ga kopen, dus dat begin is bereikt. Ik ben echter nog wel twee berichten verwijderd van mijn huidige apparatuur en dus ga ik een kleine serie maken hieruit. Het fotomodel is overigens een Philips RB 5300.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten