zaterdag 1 februari 2014

Raddraaien: Roy Orbison



Nou, als die andere elf maanden ook zo vlot gaan, kunnen we overmorgen aan de oliebollen! De eerste februari is een feit. Ten opzichte van andere jaren is deze januari-maand door Watford wel iets speciaals geworden. Doorgaans zijn januari en februari 'grijze' maanden en komt half maart een beetje schot in de zaak. Het is geen toeval dat ik half maart definitief naar Nijeveen ben verhuisd. Februari wordt minder wild dan januari, dat is me nu wel duidelijk. Ik zit te dubben, want morgen lopen er weer veilingen af bij mijn vriend in Chicago, waaronder een zeer goed klinkende originele van 'I Feel An Urge Coming On' van Jo Armstead. Verder zou ik gaan voor 'Soul Power' van Dorothy Beery en 'I Want To Go Back There Again' van Chris Clark, maar ik weet niet of het wel zo verstandig is. Die Jo Armstead-repro moet sowieso vervangen worden, dit geeft geen porem. Overigens heb ik vanavond 'The Lovin' Side' van The Daydreams gewonnen, nadat ik hem vanmiddag nog van mp3 had gedraaid in Do The 45. Maar... genoeg Blauwe Bak, nu maken we plaats voor een hele echte klassieker: 'Goodnight' van Roy Orbison (1965).

Over Orbison kun je met gemak telefoonboeken vol schrijven. Maar omdat deze single uit 1965 komt, lijkt het me wel zo aardig om eens in dat jaar te beginnen. Het jaar 1964 is uiterst succesvol geweest voor The Big 'O'. Eerst is daar 'It's Over', gevolgd door 'Oh! Pretty Woman'. Beide platen zijn goed voor een miljoenenverkoop. Orbison is slechts een van de weinige artiesten die meedraait sinds de jaren vijftig die in het minste of geringste last heeft van de Britse Invasie. Sterker nog: Hij doet vrolijk mee! In 1964 toert hij uitgebreid met The Rolling Stones. In Nederland begint het in 1965 pas met Roy Orbison. Hij heeft in dat jaar een paar joekels van hits, maar in Amerika en Engeland is het een aflopende zaak. In Australië blijven ze desalniettemin ook loyaal aan Orbison. In Canada en Engeland is hij meer op de achtergrond, maar blijft wel hits scoren. Het jaar begint met 'Goodnight', dat in Australië en Canada hoge ogen gooit en eveneens in ons land. Hier piekt het op nummer zes, maar staat daarentegen maar liefst achttien weken in de Top 40. Het overlapt bijna de tijd tot aan zijn volgende single: 'Say You're My Girl'. Opvallend is echter het geval van 'Lana'. Hier in den lande en in Australië een grote hit, maar de plaat flopt in Amerika. Daar is 'Cry Softly Lonely One' uit 1967 Roy's laatste top 100 hit tot 'That Lovin' You Feelin' Again', een duet met Emmylou Harris uit 1980. In Nederland lukt het na 'Too Soon To Know' niet meer en duurt het tot 'You Got It' en The Traveling Wilburys. In Australië bereikt 'Penny Arcade' in 1969 de hoogste plek en dat is in Engeland zijn laatste hit tot 'Wild Hearts' uit 1985.

Het zijn voor Orbison persoonlijk zijn minste jaren. Zo ontbindt Claudette eind 1964 hun huwelijk, maar ze stappen in de zomer van 1965 opnieuw in het huwelijksbootje. Orbison's contract wordt voor door Monument Records voor enkele miljoenen dollars aan MGM verkocht. MGM is een grotere maatschappij, maar dat werkt nadelig voor Orbison, omdat hij de aandacht moet delen met honderden andere artiesten. 'There Is Only One Roy Orbison' verkoopt minder dan 200.000 exemplaren. Menig artiest of groep zou stikjaloers zijn, maar voor Orbison is het onder de maat. In 1965 gaat hij op tournee door Engeland, maar breekt zijn voet bij een motorongeluk. Het optreden gaat die avond wel door, maar met aanpassingen. Orbison is geobsedeerd door auto's en motoren en heeft de eigenschap om een mooie auto te volgen en ter plekke een aantrekkelijk bod te doen. Eind jaren zestig heeft hij ongeveer een museum aan voertuigen. Claudette is zelf ook een verwoed motorrijder en samen rijden ze op 6 juni 1966 (6-6-66) naar hun huis in Bristol, Tennessee, als Claudette wordt geschept door een vrachtwagen. Ze overlijdt ter plekke. Na een korte rouwperiode duikt Orbison het vak weer in. MGM heeft hem een contract geboden voor vijf films, maar 'Fastest Guitar Alive' is de enige die van de band komt. Orbison is zelf tevreden over de komedie, maar vaklui en publiek delen die mening niet.

Terwijl de flower power los barst, probeert Orbison het met albums met louter Don Gibson- en Hank Williams-composities. De verkopen vallen tegen, maar hij blijft welkom als live-act in Engeland. Hij hoort tijdens zo'n tournee op 16 september 1968 dat zijn huis is afgebrand en dat dit zijn twee oudste zoons het leven heeft gekost. Op 25 maart 1969 trouwt Orbison op bijna 33-jarige leeftijd met de Duitse tiener Barbara Jakobs, die hij kort voor het overlijden van zijn zoons heeft ontmoet. Wesley, de jongste zoon van Roy en Claudette, groeit op bij de ouders van Orbison. Van Barbara wordt hij in 1970 en 1974 vader. Het ene heeft vast niets met het andere te maken, maar na dit huwelijk gaat het op zakelijk gebied helemaal mis. Orbison neemt wel platen op, maar die verkopen zo slecht dat hijzelf aan zijn talenten gaat twijfelen. Toch is zijn album 'Laminar Flow' (1977) een miskende klassieker, die bij échte Orbison-fans even hoog staat aangeschreven als zijn vroegere werk. Het is Emmylou Harris die hem in 1980 uit de mottenballen haalt, de rest van Europa moet wachten tot The Traveling Wilburys. Deze supergroep bestaat uit Bob Dylan, Tom Petty, George Harrison, Jeff Lynne en Orbison. Met behulp van vrienden als Jeff Lynne en de leden van U2 neemt Orbison het album 'Mystery Girl' op. 'You Got It' is net onderweg een grote hit te worden, als bekend wordt dat de man is overleden.

Roy Orbison mag in de schaduw staan van Elvis Presley (over een vurige bewonderaar gesproken...), zijn aandeel in de ontwikkeling van de rock'n'roll is niet gering. Neem alleen maar zijn stem. Eigenlijk een bariton, maar volgens kenners beslaat hij drie octaven. Het geeft hem de bijnaam 'Caruso Of Rock'n'Roll'. Zoals jullie uit deze aflevering van Raddraaien hebben kunnen aflezen, heeft de man een bewogen leven gehad. Van de absolute top van de vroege jaren zestig naar compleet afgeschreven in 1975.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten