dinsdag 25 februari 2014

Dagplate: dinsdag



Drie jaar geleden kwam 'Sweet Tuesday Morning' van Badfinger op vijf van de Schijf van 5 over dinsdag, puur op grond dat het de b-kant is van de meest perfecte popsong. En dat is drie jaar later andermaal de reden waarom Badfinger de Dagplate krijgt toegekend. Ik geloof dat ik het kantje nog wel eens heb gedraaid in de tussentijd, maar veel is er me niet van bij gebleven. Bovendien is het verhaal van Badfinger tragisch te noemen en dat geeft een fijn evenwicht in de Dagplate. Geen lichte kost vandaag... De Dagplate van vandaag is 'Sweet Tuesday Morning', de b-kant van 'Day After Day', van Badfinger (1972).

Het verhaal van de groep begint in 1961 in Swansea, Wales. De groep noemt zich aanvankelijk The Panthers en bestaat uit leadgitarist Pete Ham, Ronald Llewellyn Griffiths op bas, David 'Dai' Jenkins op rhythm-gitaar en drummer Roy Anderson. De groep verandert nog tweemaal van naam, te weten The Black Velvets en The Wild Ones, maar besluit zich in 1964 te noemen naar een straat in Swansea: Ivey Place levert de bandnaam The Iveys op. De groep opent in de daaropvolgende tijd voor groepen als The Who, The Yardbirds, The Spencer Davis Group en The Moody Blues als deze Swansea aan doen. In juni 1966 neemt Bill Collins het management op zich en eist wel een goed deel van hun gage op, maar 'ik kan niks beloven anders dan hard werken', luidt zijn antwoord en de groep legt zich er maar bij neer. De groep vertrekt naar een buitenverblijf van Collins in Londen, wat ze moeten delen met een band genaamd The Mojos. De enige stille plek in huis is de opnamestudio en daar is Pete Ham veelal te vinden. The Iveys speelt vooral covers, maar de potentie in de groep spreekt ook serieuze popmuzikanten aan. Ray Davies biedt aan om platenproducer te worden, maar verder dan een demo zal het nooit komen. Wel treedt The Iveys incidenteel op als begeleidingsgroep van David Garrick. Omdat David Jenkins drukker is met de dames dan met de muziek wordt deze vriendelijk verzocht om op te stappen. In augustus 1967 treedt Tom Evans toe als zijn vervanger.

Collins weet de roadie van The Beatles, Mal Evans, en A&R-manager van het nieuw te stichten Apple Records Peter Asher (voorheen Peter van Peter & Gordon) te strikken voor een optreden van The Iveys in de Marquee Club. Met name Evans is wild enthousiast en weet John, Paul, George en Ringo in te stemmen in het plan. The Iveys wordt de eerste groep buiten The Beatles dat een contract krijgt bij Apple. 'Maybe Tomorrow' wordt in het najaar van 1968 groots gepresenteerd, maar doet alleen iets in een paar Europese landen. De elpee en de opvolger 'Dear Angie' wordt in een beperkt aantal landen uitgebracht en gelden tegenwoordig als duur betaalde collector's items. Verder draagt The Iveys een liedje bij op een Apple-EP ter promotie van Wall's snoepijs. Met het falen van 'Maybe Tomorrow' loopt The Iveys tegen een paar problemen aan. Eentje daarvan is dat Apple maar niet enthousiast kan reageren op nieuwe demo's. Ten tweede is Apple reeds na een jaar een wanorde en houdt Allen Klein een wereldwijde 'release' van de elpee van The Iveys tegen. In augustus 1969 duikt de groep de studio in met Paul McCartney. Deze heeft laten weten een 'hit' voor hen te hebben. McCartney kijkt er streng op toe dat de groep exact zijn demo naspeelt. Griffiths valt halverwege de sessie uit en vertrekt niet veel later definitief. Griffiths is als enige binnen de groep een getrouwde man en hij wil een iets meer zekere toekomst voor zijn kind hebben. Zijn vervanger is Joey Molland. Molland heeft een aardige staat van dienst, onder andere bij Gary Walker & The Rain, en lijkt als twee druppels water op de jongere Paul McCartney. Op de burelen van Apple wordt nagedacht over een nieuwe naam, want The Iveys klinkt té braaf anno 1969. Neil Aspinall refereert aan de werktitel van 'With A Little Help From My Friends', dat 'Bad Finger Boogie' luidde. En zo verschijnt in 1970 'Come And Get It', de opname die ze als The Iveys met McCartney hebben gemaakt, onder de nieuwe naam Badfinger.

Badfinger heeft Collins in 1970 verlaten en is in zee gegaan met Stan Polley. Voor Joey Molland is het een vader-figuur, maar de andere leden krijgen rillingen. Polley doet naast Badfinger ook Al Kooper en Lou Christie. Voor Badfinger richt hij Badfinger Enterprises op en sluist hun inkomsten door in neven-bedrijfjes. Badfinger is in 1970 even één van de grootste bands van het jaar. Zowel 'Come And Get It' als 'No Matter What' gooien hoge ogen op de hitparades. In 1972 zet de groep het succes voort met 'Baby Blue' en 'Day After Day'. Bovendien schrijft Pete Ham in deze jaren de wereldhit 'Without You' voor Harry Nilsson. Mariah Carey doet het in 1994 nog eens dunnetjes over. In 1974 brengt Badfinger haar vierde en laatste album voor Apple uit: 'Ass'. Deze langspeler en de begeleidende single 'Apple Of My Eye' zijn geen grote successen meer, maar Polley heeft Warner Bros. geïnteresseerd gekregen. De deal lijkt in eerste instantie een buitenkans, maar stiekem weten de leden wel dat ze niet hieraan kunnen voldoen. Drie jaar lang ieder half jaar een nieuwe elpee afleveren. Het komt niet verder dan twee, want bij de 'release' van 'Wish You Were Here' (1975) krijgt Warner Bros. ruzie met Polley. Een geldkwestie die Warner Bros. de band betaald zet door de nieuwe elpee uit de handel te halen. Polley doet een verdwijntruc en daar staat Badfinger: Een plaat die uit de handel is genomen en een manager die de telefoon niet opneemt. De inkomsten raken opgedroogd en de groep kan geen kant op. Het vreet vooral aan Pete Ham. Op een avond in april 1975 gaan hij en Tom Evans zuipen in de pub, waarbij Ham maar liefst tien whiskey's achterover giet. Later die avond wordt hij gebeld door de vrouw van Ham. Pete heeft zich op 24 april 1975 opgehangen. Ook hij is lid van de club van 27 geworden. Nadat Evans het lichaam van zijn maat heeft gezien, geeft hij een paar jaar later toe 'soms te wensen om bij Pete te zijn'.

Badfinger valt geheel uit elkaar met de dood van Ham, maar in 1978 en 1981 verschijnen nog nieuwe elpees van de groep. Waar in 1969 bij The Beatles een ruzie was ontstaan tussen John en Paul door toedoen van de dames, daar gooit de vrouw van Joey Molland in 1974 roet in het eten. Pete Ham verlaat de groep zelfs voor drie weken. In de begin jaren tachtig gaat het gevecht tussen Molland en Evans. Elk hebben ze hun eigen Badfinger. Tom Evans krijgt sinds de dood van Ham de royalties van 'Without You' en in een verhit telefoongesprek laat Molland weten recht te hebben op een deel. Een paar uur later knoopt Evans zichzelf op.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten