Het bericht over The Audience in mei van dit jaar heeft lange tijd gedreigd een losse flodder te worden, hoewel ik verschillende malen heb gedacht aan dit album van The United States Of America als volgende in de serie. Het volgt, goed beschouwd, op 'Het nalatenschap' waarbij ik een album centraal zet dat ik heb te danken aan broeder. In 'Lang zullen ze spelen' zal ik een aantal albums met jullie delen waar ik dagelijks erg veel plezier aan beleef. In digitale vorm want met het 12"-vinyl heb ik inmiddels niets meer. De 'Honderd achteruit' vergt enige voorbereiding en het zou ideaal zijn om vandaag dubbel te publiceren en dus ga ik nu alsnog een aflevering doen van deze rubriek. In geval van Audience heb ik de plaat integraal gedraaid tijdens het schrijven en dat ga ik vandaag niet doen. Wel wil ik dit bijzonder aardige album graag in de schijnwerpers zetten. Het gaat om het titelloze debuut en de enige langspeler van The United States Of America uit maart 1968.
Het is mei 1996. Twee dagen ervoor ben ik 'bevrijd' na een optreden van The Gathering in Leeuwarden. Ofwel: Mijn omgedraaide kruisje in mijn linkeroor is afgebroken. Ik beschouw het echter als een 'bevrijding' en ga in plaats van donker en zwart opeens weer hippie en kleurrijk zijn. Ik ga deze zaterdag naar Heerenveen en kom thuis met een paar singles, voorbespeelde cassettebandjes en in ieder geval een cd van The Peddlers. De laatste zal pas écht gaan leven voor mij tijdens het verblijf op de ADM ruim een anderhalf jaar later. Op het gebied van de cassettes heb ik onder andere een verzamelaar van Generation X, de vroege band van Billy Idol, en een compilatie met de titel 'The Best Of The Rock Machine'. In 1968 en 1970 brengt platenmaatschappij CBS twee 'samplers' op de markt: 'The Rock Machine Turns You On' en 'Rock Machine I Love You'. Hierop presenteert CBS haar palet aan 'underground'-bands en artiesten gecombineerd met een paar bekende namen als The Byrds. Het idee is dat de platenkoper wordt gelokt met de grote namen en intussen een minder bekende band of artiest leert kennen. Een concept dat door veel verschillende platenmaatschappijen zal worden gehanteerd in deze tijd. 'The Best Of The Rock Machine' verzamelt de meest aantrekkelijke nummers van beide albums en zijn ook voor mij de start van een zoektocht.
Dankzij deze cassette kom ik onder andere op het spoor van Moby Grape, maar ook The Peanut Butter Conspiracy, Tim Rose en... The United States Of America. Ik heb nog geen noot gehoord van de band maar heb in een cd-gids uit 1989 gelezen over het album. In dat boekwerkje wordt het aangeprezen als één van de meest ultieme albums. Overigens krijgt 'Climate Of Hunter' van Scott Walker dezelfde waardering. Het nummer op 'Rock Machine' is meteen een favoriet: 'I Won't Leave My Wooden Wife For You, Sugar'. Het is pas veel later als ik de tekst ga begrijpen maar tot die tijd sta ik al versteld van het zwaar psychedelische geluid van The United States. Vervolgens moet het twintig jaar duren eer er iets van een volgende stap komt. Het is vijftig jaar sinds de introductie van de Moog-synthesizer als ik besluit 'Afterglow' een avond in het teken te zetten van de elektronische pioniers. Daarbij word ik middels een website op het spoor gezet van 'The American Metaphysical Circus'. Het is in 2022 als ik net mijn nieuwe (inmiddels vorige) mp3-speler in gebruik heb genomen en volgepompt met nummers uit de archieven van 'Afterglow'. Tijdens een fietstocht in de buurt van Jubbega hoor ik 'The American Metaphysical Circus' en ben op slag helemaal verliefd. Het is toch niet eerder dan begin dit jaar dat ik eidnelijk eens het volledige album toevoeg aan mijn speler.
Twee weken geleden heb ik, in navolging van de vakantie in Emmer-Compascuum, 's avonds de televisie aangezet. In april doe ik hetzelfde als dat ik vorig jaar zomer in Lingen heb gedaan: Ontspannen met een nieuw album op de koptelefoon. Half slapen en zo het album leren kennen. Het effect dat heeft gemaakt dat ik 'The House On The Hill' van Audience ben gaan waarderen. Op de avond van mijn vijftigste verjaardag doe ik hetzelfde maar nu met The United States Of America. Dat wordt een magische belevenis!
Omdat ik Audience al in de 'Honderd achteruit' heb gehad, beperk ik me tot de nummers op het album. In geval van The United States kan ik nu wel de band introduceren en naar de geschiedenis kijken. Het begint in 1963 met een klein liefdesverhaaltje. Joseph Byrd is een veelzijdig muzikant die in 1963 voor Time-Life werkt aan een soundtrack met muziek uit de periode van de Amerikaanse burgeroorlog. Dorothy Moskowitz studeert aan Barnard College, een kunstacademie enkel voor vrouwen, waar ze de lessen volgt van Otto Luening. Luening is behalve een klassiek fluitist ook bezig met het experimenteren met tapes. Byrd kan de muzikale kunsten van Moskowitz gebruiken voor zijn nieuwste project en de twee vormen een paar voor drie jaar. Behalve een muzikante is Moskowitz ook een zangeres, ze heeft eerder in een zanggroep gezeten met onder andere Art Garfunkel. Byrd zit stevig in de avant garde maar treedt in 1967 op met een groep met Linda Ronstadt en ontdekt daar dat hij pas een groter publiek kan bereiken als hij een rockband formeert en daarin de avant garde verwerkt. De eerste bezetting van The United States Of America is geen lang leven beschoren. Moskowitz heeft Byrd in 1966 verlaten en gaat van Los Angeles terug naar New York. Als Byrd het niet voor elkaar krijgt om een vaste rockband op het podium te krijgen, haalt hij Moskowitz terug naar L.A. Columbia (dat bij ons CBS heet) heeft de nieuwe band inmiddels een contract voorgehouden.
Of Columbia zich ervan bewust is of niet? Dat zullen we nooit weten. Maar met Byrd en Moskowitz aan het roer wordt het geen doorsnee 'hap-slik-weg'-rockplaat. Naast moderne synthesizers worden allerhande experimentele technische snufjes gebruikt op de verschillende conventionele instrumenten om tot vernieuwende geluiden te komen. Daarnaast is Byrd een radicale communist en zoekt bandleden uit met eenzelfde politieke voorkeur. Dat heeft dan zijn weerslag op de teksten. In 1996 'begrijp' ik nog niet de tekst van 'I Won't Leave My Wooden Wife For You, Sugar', maar dat zal later pas indalen. De ik-persoon is een 'boomer' die aanpapt met een minderjarig meisje. 'I just couldn't stand it when you come home late from school'. Aan het einde van het nummer zit een dodenmars en het is niet duidelijk of dit ter ere van de man is of dat er een 'crime passionel' is. Het is sowieso een absurd nummer dus ik zou nergens van opkijken.
Ik zie nu dat 'Hard Coming Love' in de nieuwe eeuw door Sundazed als single is uitgebracht. Daar wil ik wel eens naar gaan kijken op Discogs. Het album zal niet verder komen dan nummer 181 op de Amerikaanse albumlijsten maar zal in de decennia daarop worden geprezen als één van de eerste elektronische albums. Toch is het vooral een 'timepiece'. We horen een groep muzikanten met roots in de avant garde, klassieke muziek en Indiase folkmuziek hun eerste schreden zetten in de wereld van de rock en mede dankzij de productie van David Rubinson is het nog goed te kauwen. Meteen na het eerste album is het al hommeles als Gordon Marron voor een volgend album meer een Paul McCartney-achtige benadering wil voor de muziek. De band valt vrijwel meteen uit elkaar.
Eens per week? Nee, eens per twee weken. Dat is het moment dat ik het album weer eens opzet tijdens een fietstochtje. Ik kan het praktisch dromen maar sta ook iedere keer weer verwonderd van nieuwe dingen die ik ontdek in het album. Het is niet bepaald 'easy listening' maar redelijk essentieel voor lieden die geïnteresseerd zijn in de historie van de elektronische muziek. Ik mag mezelf ook scharen in dat gezelschap.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten