maandag 4 januari 2016

Raddraaien: K-Tel



Zonder op Soul-xotica te kijken en uit te gaan van de gegevens van mijn computerbestand, kan ik geloven dat ik 11 december de voorlopig laatste 'Raddraaien' heb gedaan. Toen met 'Allegheny Moon' van Patti Page in de hoofdrol. De eerste aflevering van 'Raddraaien' van 2016 begint ook meteen erg exotisch. Zoals jullie weten, gaat het in 'Raddraaien' om 45-toeren-singles, maar hierboven zien jullie een hoes van een elpee. Bovendien is K-Tel niet bekend als een band, maar als een platenmaatschappij. De reden is dat de Raddraaier van vandaag een promo-single is met korte fragmenten van bovenstaande elpee. Een 'novelty' welke ik in juni 2009 niet kon laten liggen in een kringloopwinkel in Utrecht. Als Raddraaier lijkt de plaat niet echt mee te tellen. Ik ga niet de nummers behandelen die je hoort als je de single draait, maar vind K-Tel zélf interessant genoeg om eens te behandelen. Vandaar dat ik 'Excerpts From K-Tel's Super Greats' (1975) vandaag in het zonnetje zet.

Philip Kives staat 1962 in het Canadese Winnipeg aan de wieg van K-Tel. Kives is standwerker. Hij doet mensen op braderieën en aan de deur geloven dat ze écht geen leven hebben zonder het product dat hij in de aanbieding heeft. In 1962 heeft hij een handel in Teflon-gevoerde braadpannen. Dat is aan de voordeur moeilijk te demonstreren en dus zoekt Kives contact met een televisiemaatschappij. Hij koopt een paar minuten zendtijd waarin hij de gemakken van de pan demonstreert. Dat klinkt nu heel erg logisch. Wie nu een commercieel tv-station aanzet, valt waarschijnlijk een demonstratie van een of ander apparaat binnen, maar in 1962 is dat ongezien. Al snel volgen een aantal andere keukenproducten, waarvan de meeste afkomstig zijn van Seymour Popell. Zijn zoon, Ron Popell, zal later de concurrent worden van K-Tel: Ronco. De combinatie van goedkope producten, postorder-bestellingen en demonstraties op televisie maakt dat Kives alles kan verkopen. Hij introduceert in 1965 zijn 'Feather Touch Knife' in Australie en tegen het einde van het jaar heeft hij een miljoen messen verkocht. Zijn aandeel is een dollar per mes en dit, in combinatie met andere producten, maakt dat Kives heel snel royaal kan leven.

In 1966 denkt hij erover om 'iets anders' erbij te doen zonder dat hij intenties heeft om hier een aparte divisie voor op te zetten. Hij benadert verschillende platenmaatschappijen en 'leent' zo vijfentwintig country-liedjes van diverse grote artiesten en brengt deze samen op een langspeelplaat. Niemand heeft geloof in het succes van een elpee met verschillende artiesten, maar '25 Great Country Artists Singing Their Original Hits' slaat in als een bom. Tegenwoordig is een verzamelalbum met verschillende artiesten niet meer uit de album-hitparade te denken, maar in Kives is in 1966 de eerste die dit aandurft.

Het succes van de elpee smaakt naar meer en K-Tel zet aparte platen-divisies op in Engeland en Europa. Hier duurt het pas tot de begin jaren zeventig voordat de handel gaat lopen voor K-Tel, maar als dat gebeurt? De best verkopende elpees van 1974 en 1975 zijn, behalve Robert Long, Ennio Morricone en 'Jesus Christ Superstar', verzamelalbums van K-Tel. Het K-Tel-logo is net zo jaren zeventig als de disco-bol. Doordat K-Tel het immer legaal doet, staan platenmaatschappijen en artiesten open voor K-Tel en dat maakt dat het de meest waanzinnige verzamelalbums kan samenstellen. Veel van deze elpees zijn gebaseerd op de hits van die dag en kosten verhoudingsgewijs maar een paar gulden meer dan een 'Top Of The Pops' met nagespeelde hits. Ook ontdekt K-Tel omstreeks 1973 dat er plaats is voor 'nostalgische' albums. Sommige elpees, waaronder '40 Super Greats', hebben een mix van zowel recente hits als gouwe ouwen, maar de verzamelelpees met liedjes uit de jaren vijftig en zestig doen het eveneens goed. In de loop van de jaren zeventig krijgt K-Tel echter te maken met concurrenten als Ronco en het Nederlandse Arcade.

In het begin van de jaren tachtig besluit K-Tel niet alleen te teren op hits van anderen, maar ook met 'nieuwe' muziek te komen. In 1981 ontketent het een rage met 'Hooked On Classics', waarbij klassieke meesterwerken worden verbouwd tot middle-of-the-road pop deuntjes van vier minuten. De Duitse afdeling van K-Tel speelt in de midden jaren tachtig handig in op het succes van het 'Schlagerfestival' en heeft bijvoorbeeld Dennie Christian onder contract. In 1995 start het de serie 'Club Mix'. Deze serie cd's zal de best verkopende serie ooit worden. In 1998 raakt K-Tel in opspraak tijdens de zogenaamde 'Dot com bubble'. In april 1998 kondigt het aan alleen nog zaken te doen via internet en aandelen stijgen van een magere drie naar zeven dollar. Drie weken later piekt het op 34 dollar en in November is het nog maar 12 dollar waard. Later zullen de aandelen slechts centen opleveren. K-Tel sluit in 2007 de publieke aandelen-markt en doet het sinds die tijd met maximaal 300 aandeelhouders.

Waar deze single van K-Tel nu precies voor is gebruikt en hoe deze is uitgegeven, is onderdeel van de nieuwsgierigheid die mij de single doet kopen. Is het bedoeld voor platenhandelaren om de dubbelelpee op te nemen in hun assortiment of is het om de klant te 'triggeren'. En als het dan al via de televisie ging, wie verstrekte dan deze 'dure' vinyl-single. De single is overigens als een flitsende reclame, maar dan uitgebreider. Op vijf minuten per kant (de single is op 33-toeren) roept een stem je op om deze laatste elpee te kopen en je wordt getrakteerd op diverse korte fragmenten van de nummers op de plaat. Totaal niet geschikt om waar dan ook te draaien, maar net zo'n 'novelty' in mijn verzameling als 'CNR's Vakantie Vertegenwoordiger' uit de zomer van 1969.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten